Массачусетс технология институтининг муҳандислари ўсимликларни хира нур таратишга «ўргатди». Вақт ўтиши билан бу каби тирик фонарлар анъанавий лампаларнинг ўрнини эгаллаши мумкин, деб хабар берди National Geographic.
Жаҳонда ишлаб чиқариладиган энергиянинг 20 фоизга яқини ёритиш учун ишлатилади. Унинг истеъмоли, айниқса, қиш кунларида ортади: масалан, АҚШдаги Рождество чироқлари бутун бошли давлатлар бир йил давомида ишлатадиган энергиядан кўпроғини сарфлайди.
Массачусетс технология институтининг нанобионика соҳаси мутахассислари уларни ёруғлик манбаига айлантиришга қарор қилди. Бунгача улар ўсимликларни қурғоқчиликни башорат қилиш ва смартфонларга керакли маълумотларни бериб, портловчи воситаларга муносабат билдиришга «ўргатган» эди.
Тажриба доирасида олимлар танада кимёвий реакциялар пайдо бўлишига олиб келадиган эритмани яратди, унинг натижасида энергия — ёруғлик ажралади. Эритманинг асосий компонентларидан бири люцифераза — ёруғлик реакцияларини катализация қилувчи ферментлар гуруҳи. Тажриба сифатида сув ўти (Nasturtium officinale) ўсимлигидан фойдаланилди.
Ўсимлик барги ва пояси эритма ферментлари жойлаштирилган идишга солинди, шундан сўнг идиш ичидаги босим оширилди. Бу эса люцифераза эритмасига унинг ички қисмларига кириб бориш имконини беради. Тажрибанинг биринчи босқичидаёқ сув ўтининг барглари 45 дақиқа давомида ёруғлик тарқатган, шундан сўнг олимлар ушбу вақтни 3,5 соатга қадар узайтиришга муваффақ бўлди. Сув ўтидан кейин тажриба руккола, жингалак карам ва исмалоқ устида ўтказилди. Барча ҳолатларда концентрация зарралари ўсимлик учун захарли бўлмади.
Ўсимлик тарқатадиган ёруғлик — ўқиш учун керак бўладиган юруғлик ҳажмининг мингдан бирига тенг. «Бизнинг ғоямиз — розеткага уланмаган ҳолда ёруғлик тарқатадиган стол лампасини яратишдан иборат», — деди лойиҳа раҳбари Майкл Страно. Ушбу технологиядан биноларни ва кўчаларни ёритишда фойдаланиш мумкин бўлади.
Изоҳ (0)