“Xususiy telekanallarning vijdoni bo‘lmasa, ‘O‘zbekkino’ ularga xo‘jayinlik qilolmaydi” — Matyoqub Matchanov serial va novellalarni nazorat qila olmasligi haqida gapirdi (video)

O‘zbekistonda xizmat ko‘rsatgan artist, Kinoarboblar ijodiy uyushmasi raisi Matyoqub Matchanov “Daryo”ning YouTube’dagi kanaliga bergan intervyusida bu yilgi “Oltin Humo” milliy kinotaqdimoti hayʼat aʼzolari faqat xorijliklardan tuzilgani va televideniyada namoyish etilayotgan serial va novellalarga “O‘zbekkino”ning hech qanday aloqasi yo‘qligi haqida gapirdi.

— Oldingi milliy kinotaqdimotlardan bu yilgisi tubdan farq qiladi. Chunki bu yil hayʼat aʼzolari faqat xorijlik ijodkor va mutaxassislardan tarkib topdi. Bu o‘zimizning kinoshunoslarga ishonmadik degani emas. Shunchaki xorijlik mutaxassislarning jalb qilinishi kinotaqdimot nufuzining oshayotganidan dalolat beradi. Bu yil 21 ta badiiy, 15 ta hujjatli va 4 ta animatsion film ijodkorlaridan ariza kelib tushgan bo‘lsa, ularning deyarli barchasi yoshlar hisoblanadi. Nomzodlar orasida mashhur, tajribali rejissorlar bilan birga, yosh, debyut ishi bilan qatnashayotganlar ham bor. Shuning uchun natija u kutgandek bo‘lmasligi mumkin, ammo muhimi unda qatnashish va tajriba orttirish, — deydi Matyoqub Matchanov.

Kinoarboblar ijodiy uyushmasi raisi Matyoqub Matchanov “O‘zbekkino” faoliyatini yo‘qqa chiqarayotgan baʼzi insonlardan ranjishi haqida ham aytib o‘tdi.

— Tan olish kerak, avvalgiga nisbatan xalqimizning kinoteatrga kelishi ancha sustlashgan. “Televizorda qachon berasizlar?” deb ko‘p so‘rashadi. Hatto, baʼzilar badiiy film bilan serialning ham farqiga bormay qo‘ygan. Hech kimning mehnatini yerga urmoqchi emasma-u, ammo saviyasi biroz yoki ancha past bo‘lgan seriallarni ham “O‘zbekkino” ishlayapti deb o‘ylashadi. Fursatdan foydalanib aytib o‘taman, telekanallarda berilayotgan serial va novellalarga “O‘zbekkino”ning umuman aloqasi yo‘q, — deydi Matyoqub Matchanov.

Nega milliy taqdimotda oddiy tomoshabinning fikri inobatga olinmaydi? Bu savolga aktyor quyidagicha javob berdi:

— Film haqida fikr bildirish uchun uni avval ko‘rish kerak. Ko‘rmay turib, unga xolis ovoz berib bo‘lmaydi. 2023-yilda 21 ta film film davlat kinoteatrlarida namoyish etilgan. Xususiy kinoteatrlar esa uni namoyish etishni xohlamadi. Chunki “O‘zbekkino” milliy mafkurani rivojlantirish uchun filmlar oladi. “O‘zbekkino”ning hamma janrdagi filmlari bor. Masalan, “O‘zbek qizi” jangari film bo‘lsa-da, o‘zbek ayolining vatanparvarligini ulug‘laydi. To‘g‘ri u Amerikaning “paq-puq” filmi kabi kompyuter grafikasi bilan boyitilmagandir. Chunki ular bozor uchun film yaratadi, “O‘zbekkino”ning asosiy maqsadi esa o‘zbek mafkurasi uchun xizmat qilishdir.

Rahbar bo‘lganim uchun har doim negativ xatlar bizga kelib tushadi. “Nega seriallarga qaramaysizlar, bunisiga qaramaysizlar”, deb yozishadi. Ularning hammasiga vaziyatni tushuntiraverib charchadik. “Baraka topgurlar, bu bizning mahsulotimiz emas, ularga javob berolmaymiz. Xususiy telekanallarning vijdoni bo‘lmasa, xalqini hurmat qilmasa, maishiy muammolardan ham past bo‘lgan seriallarini namoyish etsa, biz ularga xo‘jayinlik qilolmaymiz. Gapirsak “Bu xususiy kanal bilganini qiladi”, deyishadi, — deydi Matyoqub Matchanov.

“Oltin Humo” milliy kinotaqdimotidan tayyorlangan maxsus reportaj va qiziqarli intervyularni quyida tomosha qilishingiz mumkin.