Ke Xyui Kuan — “Hammasi har joyda va birdaniga” filmida “Eng yaxshi ikkinchi plandagi aktyor” nominatsiyasida “Oskar” mukofotini olgan va Gollivudni bolaligidayoq zabt etgan aktyor. Biroq muvaffaqiyatdan keyin uni o‘nlab yillar davomida unutishdi. “Mening sayohatim qayiqda boshlandi. Men bir yilni qochqinlar lagerida o‘tkazdim va bugunga kelib esa Gollivuddagi eng katta sahnaga chiqdim”, — deydi u taqdirlash marosimidagi nutqida.
Qayiqda kelgan muhojirlar
Ke Xyui Kuan hayotining o‘zi kino ssenariysiga o‘xshaydi.
Bola yetti yoshga to‘lganda, uning oilasi Vyetnamdan qochib ketadi. Kuan otasi bilan 1978-yilda Gonkongga, onasi esa uchta aka-singillari bilan Malayziyaga kelgan. Bir yil o‘tgach, oila Qo‘shma Shtatlarda yana birlashadi. Amerikaga ular qayiqda suzib kelishadi — va nihoyat muhojirlar qolishni orzu qilgan mamlakatlarga yetib borishadi.
“Biz qochoqlar edik”, — deydi aktyor Guardian nashriga bergan intervyusida. Bizni hech kimga kerak emasdik. Maktabda ustimizdan kulishardi. Bu narsa bolaning ruhiyatiga qanday ta’sir qilishini tasavvur qilishingiz mumkin”. Kuan boshidan kechirgan bu voqealarni travmatik deb ta'riflaydi.
Yangi burilish
Uning hayoti 12 yoshida to‘satdan va butunlay kutilmaganda o‘zgardi. Kuan ukasini qo‘llab-quvvatlash maqsadida “Indiana Jons va taqdir ibodatxonasi”dagi yosh kissavur Mitivoy roli uchun kastingga boradi. Kuanning o‘zi kastingda qatnashmoqchi emasdi, lekin Stiven Spilberg uni ham sinab ko‘rishga taklif qiladidi. Natijada bu rolga Ke Xyui Kuan ma'qullanadi.
Uch hafta o‘tgach, u suratga olish ishlari boshlanayotgan Shri-Lankaga yo‘l oladi. “Bu hayotimdagi eng baxtli davrlardan biri edi. Mittivoy — quvnoq va jasur bolakay, u Indiga doim yordam beradi”, deydi Kuan va Stiven Spilberg Gollivud blokbasterida birinchi bo‘lib osiyolik qiyofasini ko‘rsatganini qo‘shimcha qiladi. Film 1984-yilda ekranlarga chiqdi va blokbasterga aylandi.
Kelgusi yili u Shon Astin, Josh Brolin, Kori Feldman va Marta Plimpton kabi aktyorlar bilan bir qatorda “Takasaltanglar” filmida gadjetni yaxshi ko‘radigan Date rolini o‘ynaydi. “Takasaltanglar” haligacha bolalar filmlarining klassikasi hisoblanadi.
Ammo 1990-yillar boshlanishi bilan takliflar kamayadi. Unga yuborilgan har qanday ssenariy rollari kichik va stereotip edi.
“Bolalar aktyordan kattalar aktyoriga o‘tish har doim qiyin bo‘ladi, — deydi aktyor Telegraph nashriga bergan intervyusida. — Buning ustiga osiyolik bo‘lsangiz, bu yuz baravar qiyinroq”.
Orzular qayerga yetakladi?
Kuan kinoda qoldi, u rejissor yordamchisi va kaskadyor koordinatori bo‘lib ishladi, lekin har kuni u filmlarda rol o‘ynashni orzu qilardi.
“Odatda yigirmaga kirganingizda, bu hayotingizning oltin yillari bo‘ladi. Ammo bu yoshda mening ishim telefon jiringlashini kutish edi”, — deb tan oladi u jurnalistlarga.
Keyin u kutmay qo‘ydi. Ammo 2018-yilda “O‘ta boy osiyoliklar” filmining chiqishi va uning muvaffaqiyati bilan hammasi o‘zgardi.
“Men bu filmni kinoteatrda uch marta tomosha qilganimni va har safar yig‘laganimni eslayman, — deydi Kuan. — Rostanam yig‘ladim, chunki film shubhasiz ajoyib edi, lekin yana bir sabab bor edi — men o‘tkazib yuborilgan imkoniyatlardan jiddiy qo‘rqardim. Men u yerda boshqa osiyolik aktyorlar bilan birga bo‘lishni xohlardim”.
Shundan keyin Ke Xyui Kuan aktyorlik kasbiga qaytishga qaror qiladi.
“Aktyorlikka qaytishga qaror qilganimda 50 yoshda edim, — deydi u Los Angeles Times gazetasiga. — Menga voz kechishim kerak bo‘lgan va qaytib kelmaydi deb o‘ylagan orzum haqida baland ovozda gapirish uchun jasorat kerak edi”.
“Takasaltanglar” filmida Chank rolini o‘ynagan Jeff Koen o‘zini ko‘ngilochar muhitdagi huquqshunos sifatida qaytadan kashf etadi. U ixtiyoriy ravishda Kuanning vakili bo‘ladi va bir necha hafta o‘tgach, aktyor “Hammasi har joyda va birdaniga” filmi ijodkorlaridan qo‘ng‘iroq bo‘ladi. Koen Kuanga shartnoma imzolashda yordam beradi. Film prodyuseri filmi uchun Chank va Data bilan gaplashishga to‘g‘ri keladi deb hech o‘ylamaganini aytib, hazillashadi.
Kuan “Hammasi har joyda va birdaniga” filmi ssenariysini olganida film unga “Oskar” olib kelishini kutmagan. Qog‘ozda va ssenariy shaklida film unchalik jozibali ko‘rinmasdi. Bu muhojirlar oilasi haqidagi drama, aqlbovar qilmaydigan ilmiy-fantastik film va superqahramon jangovar sarguzashtlari aralashmasi edi.
Kuan kir yuvish xizmati menejeri (Mishel Yeo)ning eri Vaymond Vangni, shuningdek, personajning bir nechta muqobil versiyalarini o‘ynadi.
Bu film uning aktyorlik faoliyatidagi ikkinchi yutug‘i bo‘ldi va unga Amerika kinoakademiyasi mukofotini taqdim etdi.
O‘z nutqida Kuan onasiga “u uchun qilgan qurbonliklari uchun” minnatdorlik bildirdi. “Mening onam 84 yoshda va u taqdirlash marosimini uyda tomosha qiladi. Oyi, men hozirgina “Oskar” oldim!”, – dedi u sahnadan his-tuyg‘ularga ko‘milib, oltin haykalchasini o‘pgan holda.
U akasi va rafiqasiga ham minnatdorlik bildirdi: “20 yil davomida oyma-oy, yilma-yil mening ham davrim kelishini aytgan rafiqamga rahmat”.
Ke Xyui Kuan “Oskar” bilan yakunlangan ushbu mukofotlash mavsumida tantanali marosim va kechalarning eng mashhur mehmonlaridan biri edi. Uning yoqimli tabassumi, optimizmi va yaxshi tabiati hech kimni befarq qoldirmadi. U chin dildan va biroz bolalarcha zavq bilan dunyoga mashhur yulduzlardan birgalikda suratga tushishni so‘radi va ular bajonidil rozi bo‘lishdi.
Stiven Spilberg menga shunday dedi: “Qara, endi sen “Oskar” mukofotiga sazovor bo‘lgan aktyorsan!” Men bu odamdan bir vaqtlar bergan imkoniyat uchun juda minnatdorman”, — deydi Kuan haykalchani qabul qilib olgandan keyin o‘tkazilgan matbuot anjumanida.
Eng yaxshi film uchun “Oskar” mukofotini Xarrison Ford topshirdi. U konvertni ochdi va natijani e'lon qildi: “Hammasi har joyda va birdaniga”. Ke Xyui Kuan birinchi bo‘lib sahnaga sakrab chiqdi va Indiana Jons sagasidagi 80 yoshli hamkasbini quchoqlab, bo‘g‘ib qo‘yishiga sal qoldi.
“Aytishlaricha, bunday voqealar faqat filmlarda bo‘ladi, — deydi Kuan ko‘z yoshlaribi tiya olmay. — Bu men bilan sodir bo‘layotganiga ishonolmayman! Bu Amerika orzusi edi! Siz orzularingizga ishonishingiz kerak. Men ishonishni deyarli to‘xtatgandim. Barchangizga aytaman — orzu qilishdan to‘xtamang!”
Izoh (0)