O‘zbek yigiti bolaligidan bilagiga kuch, boshiga aql yig‘adi. Xalqimizda ot minishga, ko‘pkari tomosha qilishga qiziqmagan yigit kam bo‘lsa kerak. Ko‘pkari oddiy ko‘ngilochar o‘yin emas, u mardlik, jasurlik, epchillik va dovyuraklikni shakllantiradigan jiddiy mashg‘ulot. Asosiy masala sovringa qo‘yilgan qimmatbaho sovg‘a emas, aksincha, bakovulning adolati, nomdor chavandozning abjirligi hamda haqiqat g‘alaba qozonishidir.
Bugungi qahramonimiz ham o‘zi kamtargina bo‘lsa-da, ot minib ko‘pkariga kirsa o‘zgacha dovyuraklik bilan uloqqa qo‘l cho‘zadi. Bolaligidan otga o‘zgacha mehr berib ulg‘aygan Rustam Sherov hozirda el og‘ziga tushgan chavandozlardan biri. Kimdir chavandozlik bilan shunchaki havas uchun shug‘ullansa, kimdir uchun esa bu hayot mazmuniga aylangan.
“Daryo” muxbiri bu safar ot choptirib, elda doston bo‘layotgan chavandoz haqida hikoya qiladi.
“Ot minish, uloq chopib ko‘pkari musobaqalarida qatnashish bizga bobolardan meros. Yoshligimdan ot ustida ulg‘aydim, otga mehr qo‘ydim. 16 yoshimdan kichik ko‘pkari musobaqalarida qatnasha boshladim. Chavandozlik bu — mening hayotim. Shunchaki havas uchun uloq chopmayman”, — deydi chavandoz Rustam Sherov.
Oila nuroniysi Jabbor Sherovning aytishicha, chavandozlik sir asrorlarini o‘g‘illariga hanuzgacha o‘rgatib keladi.
“Sulolamizdagi deyarli barcha erkak chavandozlik bilan shug‘ullangan. O‘zim ham ot minib uloq chopganman. Qolaversa ukalarim, o‘g‘illarim ham shu kasb davomchilari. O‘g‘illarimga hozirgacha chavandozlik sir asrorlarini o‘rgatib kelaman. Hozirda kichik o‘g‘lim Rustam el og‘ziga tushib mashhurlikka erishmoqda”, — deydi Jabbor Sherov.
Ot bilan tillashish, uning ustida turib yuzlab ot orasidan yerdagi uloqqa qo‘l cho‘zish har kimning ham qo‘lidan kelavermaydi.
“Ko‘pkarida g‘alaba qozonish uchun ot va chavandoz uyg‘unlikda harakat qilishi lozim. Chavandoz kuchli bo‘lgani bilan siz mingan ot kuchsiz bo‘lsa yoki aksincha bo‘lsa ham g‘alaba qozonish dargumon. Baʼzi otlar qaysidir maʼnoda ‘jang’ maydonidan uloqni olib chiqishga moslashgan bo‘lsa, qaysidiri esa chetdan, yaʼni otlar to‘dasiga kirmasdan olib qochishga mo‘ljallangan bo‘ladi. Chavandozlar ham xuddi shunday. Men esa uloqni faqat yerdan olib g‘alaba qilishga harakat qilaman va o‘zimning uslubimga mos ot tanlayman”, — deydi chavandoz.
Ko‘pkarida qanchalik jiddiy jarohatlar olmasin, maqsad sari odimlagan inson ushbu kasbga hayotini bag‘ishlagan insondir. Musobaqaga qo‘yilgan sovrinni halollab, ot ustida mardonavor turib muxlislar olqishini eshitish esa chavandozni ruhlantirmasdan qolmaydi.
“Uloq chopish jarayonida albatta burun sinishi, bosh yorilishi kabi jarohatlar kuzatiladi. Uloqqa qo‘l cho‘zdingizmi otlar orasida qisilib qolishingiz tabiiy hol. Shunday qiyinchiliklarga bardosh bergan odam qiladi bu ishni”, — deydi Rustam Sherov.
Izoh (0)