Ўзбек йигити болалигидан билагига куч, бошига ақл йиғади. Халқимизда от минишга, кўпкари томоша қилишга қизиқмаган йигит кам бўлса керак. Кўпкари оддий кўнгилочар ўйин эмас, у мардлик, жасурлик, эпчиллик ва довюракликни шакллантирадиган жиддий машғулот. Асосий масала совринга қўйилган қимматбаҳо совға эмас, аксинча, баковулнинг адолати, номдор чавандознинг абжирлиги ҳамда ҳақиқат ғалаба қозонишидир.
Бугунги қаҳрамонимиз ҳам ўзи камтаргина бўлса-да, от миниб кўпкарига кирса ўзгача довюраклик билан улоққа қўл чўзади. Болалигидан отга ўзгача меҳр бериб улғайган Рустам Шеров ҳозирда эл оғзига тушган чавандозлардан бири. Кимдир чавандозлик билан шунчаки ҳавас учун шуғулланса, кимдир учун эса бу ҳаёт мазмунига айланган.
“Дарё” мухбири бу сафар от чоптириб, элда достон бўлаётган чавандоз ҳақида ҳикоя қилади.
“От миниш, улоқ чопиб кўпкари мусобақаларида қатнашиш бизга боболардан мерос. Ёшлигимдан от устида улғайдим, отга меҳр қўйдим. 16 ёшимдан кичик кўпкари мусобақаларида қатнаша бошладим. Чавандозлик бу — менинг ҳаётим. Шунчаки ҳавас учун улоқ чопмайман”, — дейди чавандоз Рустам Шеров.
Оила нуронийси Жаббор Шеровнинг айтишича, чавандозлик сир асрорларини ўғилларига ҳанузгача ўргатиб келади.
“Сулоламиздаги деярли барча эркак чавандозлик билан шуғулланган. Ўзим ҳам от миниб улоқ чопганман. Қолаверса укаларим, ўғилларим ҳам шу касб давомчилари. Ўғилларимга ҳозиргача чавандозлик сир-асрорларини ўргатиб келаман. Ҳозирда кичик ўғлим Рустам эл оғзига тушиб машҳурликка эришмоқда”, — дейди Жаббор Шеров.
От билан тиллашиш, унинг устида туриб юзлаб от орасидан ердаги улоққа қўл чўзиш ҳар кимнинг ҳам қўлидан келавермайди.
.jpg)
“Кўпкарида ғалаба қозониш учун от ва чавандоз уйғунликда ҳаракат қилиши лозим. Чавандоз кучли бўлгани билан сиз минган от кучсиз бўлса ёки аксинча бўлса ҳам ғалаба қозониш даргумон. Баъзи отлар қайсидир маънода ‘жанг’ майдонидан улоқни олиб чиқишга мослашган бўлса, қайсидири эса четдан, яъни отлар тўдасига кирмасдан олиб қочишга мўлжалланган бўлади. Чавандозлар ҳам худди шундай. Мен эса улоқни фақат ердан олиб ғалаба қилишга ҳаракат қиламан ва ўзимнинг услубимга мос от танлайман”, — дейди чавандоз.
Кўпкарида қанчалик жиддий жароҳатлар олмасин, мақсад сари одимлаган инсон ушбу касбга ҳаётини бағишлаган инсондир. Мусобақага қўйилган совринни ҳалоллаб, от устида мардонавор туриб мухлислар олқишини эшитиш эса чавандозни руҳлантирмасдан қолмайди.
“Улоқ чопиш жараёнида албатта бурун синиши, бош ёрилиши каби жароҳатлар кузатилади. Улоққа қўл чўздингизми отлар орасида қисилиб қолишингиз табиий ҳол. Шундай қийинчиликларга бардош берган одам қилади бу ишни”, — дейди Рустам Шеров.
Изоҳ (0)