“Ilon Mask o‘qigan universitetga 100 ming dollarlik grant yutganman” — 17 yoshli robototexnika mutaxassisi

IT Park ko‘plab xalqaro universitetlarga grant yutgan, 17 yoshli robototexnika mutaxassisi haqida hikoya qildi. 

17 yoshli Ruziyev Asadbek, Surxondaryo viloyati Termiz shahrida tug‘ilgan. 225-umumtaʼlim maktabi bituruvchisi. 

Xorijda o‘qish uchun bir nechta to‘liq grant asosida taʼlim dasturlari g‘olibi sanaladi. Asadbek oliygohlar orasidan o‘ziga eng maʼqulini tanlab, 2023-yilning avgust oyidan Amerika Qo‘shma shtatlarining Arizona universitetida robototexnika muhandisligi bo‘yicha tahsil olishni boshlashini taʼkidladi.

Asadbek robototexnika bilan 13 yoshidan beri shug‘ullanib keladi. Yosh bo‘lishiga qaramay Bestarorg startap kompaniyasini tashkil qilib Ecobot startap va robotlar tizimi, Eyemed nomli mobil ilovani hamda 4 tilga tarjima qilingan “Adiblar” elektron dasturi kabi startap loyihalariga asos solishga ulgurgan. 

U IT Park bilan bo‘lgan suhbatda sohaga kirib kelishi, jamoaviy loyihalari va kelgusidagi rejalari haqida gapirib berdi.

IT’ni tanlashga nima turtki bo‘lgan

Ushbu sohani tanlashimga o‘z yaratgan robot-loyihalarim, tashkil etgan IT kompaniyam va xalqaro robototexnika olimpiadalarida qisqa muddat ichida jaʼmi 20 tasidan 10 000 AQSH dollar pul mukofotlatini jamoam bilan qo‘lga kiritdim. Bularning barchasi menga motivatsiya bo‘ldi. Shu voqea sabab robototexnika sohasida ishlashni tanladim.

Robototexnika sohasida loyihalarni yaratish va ularni sotish boshida investitsiya va mablag‘ talab qilardi va men ilk loyihalarimni 13-15 yoshimda yaratgandim. Har doim loyihalarimga dadam homiylik qilgan. So‘ngra men loyihalarimdan kelgan pul mukofotlarini va turli texnikalarni (2 televizor, 2 noutbuk, 2 changyutgich, 2 telefon, planshet va boshqa qimmatbaho sovg‘alar) va jamoamiz uchun yutgan qiymati 11 200 AQSH dollariga teng robototexnika jihozlari, yana Arduino, Lego Mindstorms ev3 va xalqaro musobaqalardan yutgan jaʼmi 10 000 dollar pul mukofotlari bilan ota-onam ishonchini oqlaganman.

IT bo‘yicha qaysi kurslarni tamomlagansiz?

Robototexnika sohasi bo‘yicha dastlab “Nasaf Ilm Maskani” o‘quv markazida Shohruh Mirzayev ustozimning 6 oylik robototexnika kurslarini tugatib, IT jamoamni tashkil qildim. 

Ustozimning ilk darsiga borganimda kechasi bilan keyingi darsga tayyorlanib kelardim va shunda qiziqishim oshib borayitganini va har bir Arduino komponentini tushunib, bilimlarim oshib borayotganimni tushunib yetdim. Shunda robototexnika sohasi bu mening kelajakdagi soham deb tushundim.

Shu kungacha Xalqaro robototexnika va startap olimpiadalarida jaʼmi 10 300 dollar pul mukofotlarini yutib olganman. 

Hozirda startap loyihalarimni, avvalo, takomillashtirib, keyinchalik robotlarni fermerlarga va boshqa biznes egalariga ko‘proq sotishni tashkil qilaman. 

Kompaniyamni va biznesni davomiy qilish uchun men tez orada Arizona Statr University’dan bilimlar olishni boshlayman.

Amerika Qo‘shma Shtatlaridagi universitetlarga qanday qilib grant yutib oldingiz?

Men Amerikaning 4 universitetiga 100 foiz grant asosida o‘qishga qabul qilindim. Men qabul qilingan universitetlar xalqaro QS reytingida TOP #156 va TOP #15 o‘rinni egallaydi.

To‘liq grant olgan universitetlarim:

• Arizona State University (#1 raqamli AQShda innovatsiyalar universiteti, Jahondagi o‘rni TOP #156),
• Bard university New York (AQShda reytingi TOP #76),
• Illinois Wesleyan university (top #70 AQSh universiteti),
• Vin university Vietnam (Amerikaning mashxur IVY Leaguda mavjud va Jahon Rank top-15: Pensylvania va Cornell hamkor universiteti)

2022-yil yozida men Vyetnamdagi Vin universitetiga qabul qilindim. Ushbu taʼlim muassasasi Amerikaning IVY league universitetlari bilan — Kornell universiteti va Pensilvaniya universiteti (UPenn) bilan hamkorlik qiladi. 

VinUni’da fanlararo muhandislik va tibbiyot dasturi Cornell va Pennsylvania (Global Rank Top-15) bilan tashkil etilgan.

Vin universitetida 4 yil davomida o‘zimning to‘liq moliyaviy ehtiyojlarimni qondiradigan deyarli to‘liq grant oldim. Ushbu grant umumiy 102 000 AQSH dollariga teng.

Talaba sifatida men Vin universitetida tahsil olish orqali Ilon Mask o‘qigan Pennsylvania universiteti diplomini olishim mumkin. 

Bundan tashqari “El yurt umidi” jamg‘armasida 100 foizlik grant oldim, bu mening Arizona State University’da taʼlimimning, uy-joy, ovqatlanish, sayohat va stipendiyalarning to‘liq xarajatlarini qoplaydi. 

Arizona State University Amerikadagi barcha 4 000 ta oliygoh o‘rtasida innovatsiya bo‘yicha 1 o‘rinni egallaydi.

Prezident bilan uchrashuv

Prezidentimiz Shavkat Miromonovich bilan 2021-yil uchrashganimda, yaratgan loyihalarim va ajoyib jamoam mavjudligidan faxrlanib, xursand bo‘lgandilar. 

Bundan tashqari Harvard universiteti bitiruvchisi va taniqli tadbirkor Nejmettin Bilal Erdog‘an ham jamoam bilan uchrashgan. 

Jamoamiz bilan yaratgan Alisher Navoiy, Zahiriddin Muhammad Bobur va boshqa ajdodlarimizning asarlari va she’riy to‘plamlari mavjud “Adiblar” ilovasi butun dunyo bo‘ylab o‘z foydalanuvchilariga ega bo‘lib kelmoqda.

Keyingi rejalar maqsadlar va sohadagi o‘zgarishlar haqida fikringiz?

Kelgusida robotlarni ishlab chiqishda va ularni takkomillashtirib O‘zbekistonda Bestarorg IT va robototexnika kompaniyasi loyihalarida ishlashda davom ettirmoqchiman.

Taʼlimim nafaqat o‘zim, balki jamiyatim va mamlakatimni yaxshilash uchun hamdir. Kodma-kod O‘zbekistonni rivojlantirishda hissamni yangi kodlar va yangi yo‘nalishlar orqali amalga oshirmoqchiman.

Asadbek o‘zining misolida ishtiyoqi bo‘lgan har qanday inson IT mutaxassisi bo‘lishi mumkinligini ko‘rsatib bermoqda.

Asosiysi — intilish, mehnat qilish va o‘rganishga bo‘lgan qiziqishdir.

IT-markazlar esa ushbu maqsadlarni amalga oshirishga yordam beradi. Balki ruknimizning keyingi qahramoni siz bo‘larsiz?