O‘zbekistonda 2022-yilda aholini uy-joy bilan ta’minlash va ipoteka bozori qanday bo‘ldi?

Prognozlashtirish va makroiqtisodiy tadqiqotlar instituti (PMTI) ekspertlari tomonidan aholini uy-joy bilan ta’minlash va ipoteka bozorini rivojlantirish bo‘yicha amalga oshirilgan islohotlar samarasi tahlil qilindi.

So‘nggi besh yilda uy-joy qurilishi qariyb 2 barobar ortib, aholi jon boshiga uy-joy bilan ta’minlanish darajasi 15,7 kvadrat metrdan 18,2 kvadrat metrgacha yoki 16 foizga oshdi. 2022-yilda 24,3 mingta, shu jumladan, “Yangi O‘zbekiston” massivlarida 3,5 mingta xonadon foydalanishga topshirildi.

2022-yilda yakka tartibdagi uy-joylarni qurish yoki sotib olish uchun tijorat banklari tomonidan 37,6 mingta oilaga 8,2 trillion so‘m miqdorida ipoteka kreditlari ajratildi (2021-yildagiga nisbatan 2 marotaba ko‘p), daromadi yuqori bo‘lmagan 16,7 mingta oilaga 767,4 milliard so‘m miqdorida subsidiya berildi.

Aholini uy-joy bilan ta’minlash va ipoteka bozorini rivojlantirish maqsadida 2022-yilda amalga oshirilgan ishlar:

• yo‘l va muhandislik infratuzilmalari qurilishiga respublika byudjetidan 730 milliard so‘m, shu jumladan “Yangi O‘zbekiston” massivlari uchun 470 milliard so‘m ajratildi;
• 282 ta tadbirkorlik subyektiga bank kreditlarini qisman qoplash uchun Tadbirkorlik faoliyatini qo‘llab-quvvatlash davlat jamg‘armasidan 49,5 milliard so‘mlik kompensatsiya to‘landi;
• 380 ta pudrat tashkilotiga 724 ta ko‘pqavatli uy-joy qurilishi uchun tijorat banklari tomonidan 1,6 trillion so‘m miqdorida kredit ajratildi;
• Respublika tovar-xomashyo birjasining alohida savdo maydonchasida 59,6 ming tonna metall prokati va 36,4 ming tonna sement sotildi.

Shu bilan birga aholini uy-joy bilan ta’minlash va ipoteka bozorini yanada rivojlantirish uchun masalaning quyidagi jihatlariga e’tibor qaratish tavsiya etiladi:

• aholini uy-joy bilan ta’minlash darajasini oshirishga qaratilgan samarali islohotlarni davom ettirish, ipoteka bozorini yanada rivojlantirish, sohaga investitsiyalarni jalb qilish;
• aholi va tadbirkorlarning takliflari asosida talab yuqori bo‘lgan hududlarda uy-joy qurilishi uchun tegishli infratuzilmalarni yaratish;
• bino va inshootlar qurilishi, rekonstruksiyasi hamda foydalanish davrida energiya samaradorligini oshirish uchun energiya tejovchi “yashil” texnologiyalarni joriy etish va qayta tiklanuvchi energiya manbalaridan foydalanishni kengaytirish.