2022-yilda dunyoda ko‘mir qazib olish rekord darajaga yetishi kutilmoqda

Dunyo bo‘ylab ko‘mir qazib olish joriy yilda 8,3 milliard tonnaga yetishi mumkin, bu statistika tarixidagi eng yuqori ko‘rsatkich bo‘ladi. Bu haqda “Daryo”ga Xalqaro energetika agentligi (IEA) hisobotidan ma’lum bo‘ldi.

IEA’ning sektor bo‘yicha so‘nggi yillik bozor hisobotiga ko‘ra, 2022-yilda global ko‘mirdan foydalanish 1,2 foizga o‘sib, birinchi marta yiliga 8 milliard tonnadan oshadi va 2013-yilda o‘rnatilgan avvalgi rekordni ortda qoldiradi.

Mavjud bozor tendensiyalaridan kelib chiqqan holda, ko‘mir iste’moli 2025-yilgacha shu darajada saqlanib qoladi, chunki yetuk bozorlardagi pasayish rivojlanayotgan Osiyo iqtisodiyotlarida davom etayotgan kuchli talab bilan qoplanadi.

Bu shuni anglatadiki, ko‘mir global energiya tizimining eng katta yagona karbonat angidrid chiqindilari manbai bo‘lib qoladi.

Global energetika inqirozi sharoitida tabiiy gaz narxining oshishi energiya ishlab chiqarish uchun ko‘mirga bo‘lgan ishonchni oshirishga olib keldi.

Ammo iqtisodiy o‘sishning sekinlashishi bir vaqtning o‘zida elektr energiyasiga bo‘lgan talabni va sanoat ishlab chiqarishini kamaytirdi — qayta tiklanadigan energiya manbalarida ishlab chiqarish yangi rekord darajaga ko‘tarildi.

Dunyoning eng yirik ko‘mir iste’molchisi bo‘lgan Xitoyda issiqlik to‘lqini va qurg‘oqchilik yozda ko‘mir energiyasi ishlab chiqarishni ko‘paytirdi.

Hisobotga ko‘ra, dunyoning uchta yirik ko‘mir ishlab chiqaruvchisi — Xitoy, Hindiston va Indoneziya — 2022-yilda ishlab chiqarish bo‘yicha rekord o‘rnatadi.

Biroq, hisobotda qayd etilishicha, yuqori narxlar va ko‘mir ishlab chiqaruvchilar uchun qulay marjaga qaramay, eksportga asoslangan ko‘mir loyihalariga sarmoya kiritilishidan darak yo‘q.

Bu ko‘mirning o‘rta va uzoq muddatli istiqbollari haqida investorlar va tog‘-kon kompaniyalari o‘rtasida ehtiyotkorlikni aks ettiradi.

Kelgusi yillarda rivojlangan mamlakatlarda ko‘mirga bo‘lgan talab kamayadi, chunki qayta tiklanadigan manbalar elektr energiyasi ishlab chiqarish uchun ko‘mir bilan o‘rin almashadi.

Biroq Osiyoning rivojlanayotgan iqtisodlari qayta tiklanadigan energiya manbalarini qo‘shganda ham, iqtisodiy o‘sishini ta’minlash uchun ko‘mirdan foydalanishni ko‘paytirishga tayyor.

Dunyoning eng yirik ko‘mir iste’molchisi bo‘lgan Xitoydagi o‘zgarishlar kelgusi yillarda global ko‘mir talabiga eng katta ta’sir ko‘rsatadi, shuningdek, Hindiston ham muhim ahamiyatga ega bo‘ladi.

Avvalroq O‘zbekiston ishlab chiqarilayotgan tabiiy gaz va ko‘mir bo‘yicha ma’lumot berilgandi.