“Elektr yoki gazdan noqonuniy foydalanish holati haqida xabar berganlarni rag‘batlantirish kerak” — energetika vaziri o‘rinbosari

O‘zbekistonda elektr energiyasi, tabiiy gaz kabi cheklangan resurslardan noqonuniy foydalanish holatlarining keng tarqalishiga bir nechta omillar sababchi. Energetika vaziri Sherzod Xo‘jayev nega hali ham tizimda talon-torojlik holatlari aniqlanayotganiga tushuntirish berdi.

Sherzod Xo‘jayevning aytishicha, o‘g‘rilikni ikki toifaga ajratish mumkin:

• hisoblagichdan tashqari ulanish;
• o‘rnatilgan hisoblagichga tashqi ta’sir ko‘rsatib, ko‘rsatkichlarni pasaytirish yoki to‘xtatib qo‘yish.

Ikkinchi toifadagi o‘g‘irliklar keskin kamaygan. Chunki hozirgi aqlli hisoblagichlarning funksiyalari bu harakatlarni e’tiborga oladi. Qurilma nafaqat O‘zbekiston, balki butun dunyoda mavjud bo‘lgan o‘g‘irlik turlarini inobatga olib, xorijiy mutaxassislar tomonidan ishlab chiqilgan

Lekin hisoblagichdan tashqari ulanishlarning soni hali ham ko‘p, — deydi vazir o‘rinbosari.

Uning takidlashicha, tashqi omillar orqali ulanishlarni aniqlashga ikkita narsa to‘sqinlik qiladi. Birinchidan, tarmoqlar juda uzun. O‘zbekistondagi elektr tarmoqlarining o‘zi 200 ming kilometrdan ortiq uzunlikka ega. Qoidabuzarlarni aniqlash oson kechmaydi. Ikkinchidan, ayrim holatlarda energetika tizimida ishlovchi xodimlar bilan til biriktirgan holda noqonuniy harakat amalga oshiriladi. Tekshiruvlar, tezkor tadbirlar bo‘lishidan oldin hamma ogohlantiriladi, o‘sha payt fuqaro ishini to‘xtatib turadi. Ketishgach, yana davom ettiraveradi.

Yana bir jihati bor, o‘g‘rilik bilan shug‘ullanayotgan iste’molchilar ham yildan yilga yangi turlarni o‘ylab topyapti. Chunki tekinga shuncha resurs olib, bir qarashda juda katta foyda qilayotgandek tuyuladi-da, — deb fikrini izohlaydi u.

Sherzod Xo‘jayevning qo‘shimcha qilishicha, energetika ta’minotiga yetkazilgan zarar uchun beriladigan jazo choralari shu turdagi boshqa jinoyatlarga beriladiganidan ko‘ra yengilroq.

Qonunchilikda elektr energiyasi yo tabiiy gazni o‘g‘irlashda qonunbuzarlarga nisbatan ko‘riladigan chora boshqa xuddi shu qiymatdagi tovarni o‘g‘irlagandagi jazodan ko‘ra yumshoqroq. Buning ham ta’siri bor deb o‘ylayman, — deydi vazir o‘rinbosari.

Uning fikriga ko‘ra, yo‘l harakati qoidalaridan farqli ravishda, bu tizimda qonunbuzarlikni aniqlash oddiy fuqaro uchun qiyin bo‘lsa ham, jamoatchilik nazorati kerak.

Agar o‘g‘rilik haqida xabar bergan fuqaroga undirilgan jarima miqdorining ma’lum qismini berib, rag‘batlantirilsa, ko‘proq xabar beradi, — deya so‘zlarini  yakunlagan Sherzod Xo‘jayev.