Markaziy Osiyoda polimerlar ishlab chiqarish bo‘yicha yirik korxona bo‘lishi kutilayotgan MTO Gaz-kimyo majmuasi qurilishining operatori “Gas Chemical Complex MTO Central Asia LLC” MCHJ loyihaning EPC-pudratchisi etib Enter Engineering Pte Ltd kompaniyasini tanladi.
Pomerlar ishlab chiqarish bo‘yicha innovatsion majmua Buxoro viloyatida yangi tashkil etilgan “Qorako‘l” Erkin iqtisodiy zonasining dastlab langar tanlashlovchi rezidenti vazifasini o‘taydi. MTO Gaz-kimyo majmuasi (MTO GKM) to‘lig‘icha O‘zbekistondagi yirik neft-gaz kompaniyalaridan biri bo‘lgan “Sanoat Energetika Guruhi” (SanEG) MCHJ IKga tegishlidir.
3 milliard AQSH dollariga yaqin mablag‘ga teng shartnomaga ko‘ra, obyektlarni, shuningdek kerakli infrastruktura inshootlarini loyihalash, qurish hamda asbob-uskunalarni xarid qilish nazarda tutilgan. Barcha ishlar 2025-yilda yakunlanishi kerak.
Enter Engineering kompaniyasi o‘zining Markaziy Osiyoning neft-gaz sektori va sanoat bunyodkorligi sohasidagi nodir ekspertiza va ko‘p yillik ish tajribasiga ega ekani sharofati o‘laroq tanlandi.
Masrur Shokirov, “Gas Chemical Complex MTO Central Asia LLC” MCHJ bosh direktori:
“MTO Gaz-kimyo majmuasi O‘zbekiston Respublikasining gazni chuqur qayta ishlash va yuqori qo‘shimcha qiymatga ega bo‘lgan mahsulotni yaratish bo‘yicha strategiyasini amalga oshirish chora-tadbirlari doirasida bunyod etilmoqda.
Korxona shakli noyob hisoblanadi – biz dunyoda ilk bor bir maydonda tabiiy metan gazidan nafaqat metanol, balki MTO texnologiyasi orqali etilen va propilen ham ishlab chiqara boshlaymiz.
Loyiha ustida muhandislar, loyihachilar, gaz-kimyo sohasi mutaxassislaridan iborat xalqaro jamoa ishlamoqda”.
Ulug‘bek Usmonov, Enter Engineering bosh direktori: “Zamonaviy gaz-kimyo majmuasi qurilishi – bu eng avvalo, o‘ta murakkab injenerlik vazifasi va uni uddalash Enter Engineering uchun katta sharaf.
Zimmamizdagi vazifani belgilangan muddatda bajarish uchun barcha kerakli resurslar safarbar etildi – kompaniya tasarrufidagi qurilish texnikasi va transport vositalari ajratildi, tegishli mutaxassislar jamoasi tuzildi, maxsus asbob-uskunalarni yetkazish uchun qulay logistika yo‘llari belgilandi. Qurilishning eng avj nuqtasida qurilish maydonida ishchilarning soni 10 000 nafardan ortadi”.
O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining tegishli qaroriga muvofiq MTO GKM eng ilg‘or xalqaro normalar va standartlarga mos ravishda loyihalashtirilmoqda. Ushbu loyiha mahalliy va xorijlik mutaxassislarning neft-gaz sohasida eng ilg‘or yutuqlar asosidagi global hamkorligiga yaqqol misol bo‘la oladi.
MTO GKM loyihasi ustida John Wood Group (Buyuk Britaniya), Topsoe (Daniya), Koch Industries Inc. (AQSH), Chemtex Global Corp. (AQSH), Scientific Design (AQSH), Versalis (Italiya), Sinopec (Xitoy) va Grace Catalysts Technologies (AQSH) kabi yirik kompaniyalar ishlamoqda.
MTO Gaz-kimyo majmuasi yiliga 730 ming tonna polimer mahsulot ishlab chiqarish quvvatiga ega bo‘lgan Markaziy Osiyoda shu turdagi eng yirik zavodga aylanadi. Uning ishga tushishi yuqori qo‘shimcha qiymatga ega tovarlar ishlab chiqarish uchun xom ashyoga bo‘lgan mahalliy ehtiyojni to‘liq qondirish imkonini beradi. Korxona to‘rt turdagi mahsulotni ishlab chiqaradi: polipropilen (250 000 t/y), quyi zichlikka ega poliyetilen (80 000 t/y), etilenvinilatsetat (100 000 t/y) va polietilentereftalat (300 000 t/y). Bu mahsulotlarning keyingi uchtasi respublikamizda ilk bor ishlab chiqarila boshlaydi.
O‘tgan yili, qurilishni boshlash arafasida loyihani ro‘yobga chiqarish yo‘lida bir nechta muhim qadamlar qo‘yildi.
- Avgust oyida O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi yangi sanoat klasteri – “Qorako‘l” Erkin iqtisodiy zonasini tuzish haqidagi qarori qabul qildi, xususan MTO majmuasi ana shu sanoat klasterining o‘zagi bo‘ladi.
- Shu oyda John Wood Goup injiniring kompaniyasining Italiyadagi bo‘linmasi biln obyektni detalli loyihalash va xaridlar rejasini amalga oshirish to‘g‘risida shartnoma imzolandi.
- Sentabr oyida Qorako‘l, Jondor va Olot tumanlarida loyihaning atrof-muhitga va ijtimoiy sharoitga ta’siri to‘g‘risida jamoatchilik eshituv-kengashlari o‘tkazilib, fuqarolarga o‘z fikr-mulohazalarini bildirish imkoni berildi va aholi nuqtai-nazari o‘rganildi.
MTO (Methanol To Olefin) innovatsion texnologiyasi 1,3 mlrd m3 SanEG tasarrufidagi konlardan keltiriladigan O‘zbekiston uchun spetsefik hisoblangan, tarkibida qimmatli komponentlar miqdori past bo‘lgan, tabiiy gazni qayta ishlash imkonini beradi.
Ta’kidlash joizki, MTO Gaz-kimyo majmuasida multiplikativ ish uslubi samarasi o‘laroq 2 000 dan ko‘p ochiq ish o‘rni hamda 10 000 dan ziyod o‘rindosh ishchi o‘rni yaratiladi. Loyiha Buxoroning ishlab chiqarish, ijtimoiy, ishbilarmonlik, logistika, transport sohasi va boshqa infratuzilmaviy yo‘nalishlarda regional miqyosda taraqqiy etishi uchun xizmat qiladi hamda nafaqat O‘zbekiston, balki butun Markaziy Osiyoda gaz-kimyo sanoatining yangi markaziga aylanadi.
Ma’lumot sheriklik huquqi asosida tayyorlandi
Izoh (0)