2022-yil 23-iyun kuni “Laskoviy may” guruhi solisti, 80-yillar oxiri 90-yillarda xit bo‘lgan qo‘shiqlar muallifi Yuriy Shatunov vafot etgani haqida xabar berilgandi. “Lisa.ru” nashri marhum xonandaning hayot yo‘li haqida so‘z yuritdi.
Uning taronalari 30 yildan ortiq vaqt davomida tinglovchilarni quvontirdi. Yuriy Shatunov — 90-yillarning afsonasi, uni hamma biladi: keksa avlod ham, yoshlar ham. Hali juda yosh bo‘lishiga qaramay, u og‘riqli, qalbni larzaga soluvchi qo‘shiqlarni kuylagan. “Beliye rozi”, “Leto”, “Pust budet noch”, “Sedaya noch” — bu va boshqa kompozitsiyalari yillar davomida sevib tinglandi.
Xonandaning jo‘shqin ovozi “Laskoviy May” guruhining timsoliga aylandi. Guruhning kassetalari tarqaldi, solistlarning, ayniqsa Shatunovning portretlari ko‘plab qizlarning xonalari devorlarini bezatadi. Ammo negadir mashhurlik cho‘qqisida Yuriy jamoani tark etishga qaror qildi va keyinchalik butunlay sahnadan g‘oyib bo‘ldi.
Oddiy oiladan chiqqan yigit
Yuriy Boshqirdistonning Kumertau shahrida tug‘ilgan. Uning otasi bilan munosabati yaxshi bo‘lmagan, shuning uchun hayotining dastlabki to‘rt yilida u bobosi va buvisi bilan yashagan hamda onasining familiyasi — Shatunovni olgan.
Ota-onasi ajrashgach, Yuriy onasinikiga qaytib keldi, ammo u tez orada yana turmushga chiqdi. Shuning uchun ham bo‘lajak xonandaning bolaligini quvnoq xotiralarga boy deb atab bo‘lmasdi: uning o‘gay otasi tez-tez ichib, janjal qilardi, bola esa uydan qochib ketardi. Oradan ko‘p o‘tmay, Shatunov 11 yoshga to‘lganda onasidan ayrildi va bolalar uyiga topshirildi.
Avvaliga xolasi Lyubov Makarova unga boshpana berdi, lekin keyinchalik unga bolalar uyida yashash yaxshiroq bo‘lishini tushundi. “Mening ikkita farzandim bor edi — Tatyana va Natalya. Katta qizim bir yarim yoshga to‘lganda, ikkinchi qizim tug‘ildi. O‘sha paytda men uchun ularning hammasiga qarash qiyin edi va men uni bolalar uyiga topshirishga majbur bo‘ldim. U men bilan bir yil yashadi, 12 yoshga to‘lgach, chindan ham qiynala boshladik. Menda mablag‘ yo‘q edi”, — deydi ayol.
U o‘smirlik yillarini Orenburg shahridagi maktab-internatda o‘tkazdi. U yerda Yuriyni tez-tez ijodiy tadbirlarda ishtirok etishga taklif qilishdi va to‘garak rahbari Sergey Kuznetsov undagi qo‘shiqchilikka bo‘lgan iste’dodni ko‘rdi. Qizig‘i shundaki, o‘sha paytda Yuriyning o‘zi musiqaga qiziqmagan, u ko‘plab bolalar singari sportni yaxshi ko‘rardi.
Biroq Kuznetsov uni boshqa yetimlarni o‘z ichiga olgan “Laskoviy May” guruhining yetakchi qo‘shiqchisi bo‘lishga ko‘ndirdi. Yigitlar “Vecher xolodni zimi” va “Metel v chujom gorode” qo‘shiqlarini yozib, ijro etishni boshladi. Keyinchalik “Beliye rozi” va “Sedaya noch” kabi mashhur taronalar chiqdi va birinchi albom ham yozildi.
Kasseta “Miraj” guruhining menejeri Andrey Razinga yetib keldi, u o‘sha paytda yangi guruh yaratish haqida o‘ylayotgan edi. Bungacha u iqtidorli bolalarni izlab ko‘plab mehribonlik uylariga borgan, biroq mosini topa olmagan.
Yakkaxon karyera
Andrey Razinning ideallari Petlyura va Elvis Presli edi, ular tufayli u Yuriy Shatunovning unutilmas qiyofasini yaratdi. Shundan so‘ng guruh yangi bosqichga ko‘tarildi — qo‘shiqlar ko‘plab tadbirlarda yangradi, konsert zallari son-sanoqsiz muxlislar bilan to‘ldi.
“Ma’lum bo‘ladiki, biz kasb tanlamaymiz, ammo xohishimiz har doim ham imkoniyatlarimizga to‘g‘ri kelavermaydi. Ya’ni, men umuman nima uchun bu yerda ekanimni bilmaydigan va tushunmaydigan joyga tushib qolganim ma’lum bo‘ldi. Keyin bir muncha vaqt o‘tgach, men sohamga professional munosabatda bo‘lishni boshladim, bunga ko‘p vaqt ajratdim, o‘z-o‘zimni tarbiyalash, o‘qish bilan shug‘ullana boshladim”, — degan edi Yuriy o‘z tanlovi haqida.
Yuriyga omad darrov kulib boqdi: bir zumda oddiy yigitdan pop yulduziga aylandi. “Men o‘zimni omadli deb hisoblayman: to‘g‘ri vaqtda, kerakli joyga yetib keldim, kerakli odamlarni uchratdim yoki ular men bilan uchrashdi”, — degan xonanda 2006-yilda bergan intervyusida.
Shatunov erta kelgan mashhurlikka dosh berdi va ko‘plab hamkasblari kabi yulduzlik kasaliga chalinmadi. 1991-yilda u guruhni tark etib, yakkaxon karyerasini davom ettirishga qaror qildi. “Men vatanni tark eta olmadim, chunki men davlat farzandi edim va hali qo‘limda pasportim yo‘q edi. Men qolishga majbur bo‘ldim”, — dedi xonanda.
Ma’lum bo‘lishicha, yakkaxon xonanda va prodyuser o‘rtasidagi munosabatlar yaxshi bo‘lmagan. Ya’ni Razin Shatunovga guruhning qo‘shiqlarini ijro etishni taqiqlagan, garchi ularning aksariyati Sergey Kuznetsov tomonidan yozilgan bo‘lsa ham.
“Endi mualliflik huquqi egasiman, chunki Sergey Kuznetsov 2019-yil 1-oktabrda men bilan imzolagan shartnomada muallif va ijrochi sifatida barcha huquqlarni menga o‘tkazdi”, — dedi xonanda.
Guruhni tark etgach, u yakkaxon karyerasini davom ettira boshladi. Shu bilan birga, Germaniyaga jo‘nab ketdi. U yerda “Znayesh” nomli birinchi albomini yaratish bo‘yicha studiyada ishladi. Lekin deyarli sahnalarga chiqmadi, bir necha yil o‘tgach, u konsert berishda davom etdi.
Ijrochining muxlislari nafaqat 80—90-yillarning yoshlari, balki yangi avlod vakillari ham edi. Yuriyning ijodi hech qachon to‘xtab qolmadi, u tez-tez qo‘shiqlar chiqardi, ularning aksariyati yana xitga aylandi.
“Bir narsa odamlarni — nafaqat kattalarni, balki yoshlarni ham ushlab turadi. Men yaratgan barcha treklar menga nima bo‘layotganini, hayotim qandayligini aytadi. Eshitishning o‘zi kifoya, unda barcha javoblar bor”, — deb aytgan Shatunov.
Yuriy Shatunov shaxsiy hayoti haqida gapirishni yoqtirmasdi. Biroq u bir necha bor uzoq munosabatlarga ega bo‘lganini ta’kidlagan, ammo ular jiddiy tus olmagan. Xonanda doimo o‘zi bilan teng, unga muxlisdek munosabatda bo‘lmaydigan, uning mashhurligiga oshiq bo‘lmagan ayolni qidirardi.
U muxlislarni ham, jurnalistlarni ham shaxsiy hayotiga kiritmadi. Biroq keyinchalik Yuriy uzoq kutilgan sevgisini uchratgani ma’lum bo‘ldi. Tanishuv Germaniyada bo‘lib o‘tdi, xonanda “Laskoviy may”dan so‘ng u yerga ko‘chib ketgandi. Nogahon Svetlanada u o‘zining rafiqasi va bolalarining onasi bo‘lishi mumkin bo‘lgan ayolni ko‘rdi.
Ammo Svetlananing qarindoshlari dastlab uning taniqli xonanda bilan aloqasiga qarshi edi. “Go‘yoki barcha san’atkorlarning har bir shaharda besh-yetti nafar qiz do‘sti bo‘ladi, deb o‘ylashadi. Uzoq vaqt davomida men Svetaning qarindoshlari bilan umuman tanishishni xohlamadim. Ammo oxir-oqibat, qaynonam bilan uchrashganimdan so‘ng hammasi joyiga tushdi”, — deya tushuntirgan Yuriy.
Juftlik 2000-yildan boshlab uchrasha boshladi. Olti yil o‘tgach, ularning o‘g‘li Dennis tug‘ildi va bir yildan keyin ular turmush qurdi. 2013-yilda ularning oilasi bitta qiz farzandga ko‘paydi. Xonanda farzandlarini o‘zining izidan borishini istamasligini aytib o‘tgan, lekin agar ular shunda ham musiqaga qiziqsa, u aralashmasligini ma’lum qilgan.
Afsuski, endi u farzandlarining qanday o‘sib, nima kasb egasi bo‘lishini ko‘ra olmaydi. 2022-yil 23-iyunga o‘tar kechasi Yuriy bu dunyodan ko‘z yumdi: u tez yordam mashinasida yurak xurujidan vafot etdi. U endigina 48 yoshda edi.
Izoh (0)