Rossiya va AQSh NATOni kengaytirmaslik masalasida kelishuvga erisha olmadi

Rossiya va AQShning xavfsizlik kafolatlari bo‘yicha Jenevada bo‘lib o‘tgan maslahatlashuvlarida NATOni sharqqa tomon kengaytirmaslik masalasida kelishuvga erishilmadi. Bu haqda muzokaralardan so‘ng Rossiya tashqi ishlar vaziri o‘rinbosari Sergey Ryabkov ma’lum qilgan.

Ryabkovning so‘zlariga ko‘ra, ushbu masalada hech qanday muvaffaqiyatga erishilmagan. NATOni kengaytirmaslik va bunga qonuniy kafolatlar olish mavzusi AQShning jiddiy e’tirozlariga sabab bo‘lgan.

Ryabkov bu mavzuni Rossiya milliy xavfsizligi uchun, shuningdek, mamlakat chegaralari yaqinida NATOning zarba beruvchi vositalari  joylashtirilmasligi uchun muhim deb atadi. Diplomatning aytishicha, bu Rossiya tomoni voz kecholmaydigan talablardan biridir.

Tashqi ishlar vaziri o‘rinbosari Rossiya muzokaralarda qat’iy pozitsiyani egallaganini tan oldi. “Ammo Rossiya qandaydir ultimatumlar qo‘yish yo‘lidan bordi, deganlar mutlaqo adashadi”, — deya qo‘shimcha qildi u. Ryabkovning so‘zlariga ko‘ra, Moskva agar talablari bajarilmasa, oqibatlar bilan tahdid qilmaydi. U Rossiya va alyans o‘rtasidagi manfaatlar muvozanati topilishi mumkinligini inkor etmadi.

Oq uy matbuot kotibi Jen Psakining bayonotiga ko‘ra, AQSh va Rossiya vakillarining Jenevadagi muzokaralaridan so‘ng Vashington Moskva diplomatiya yo‘lini tanlashiga umid bildirmoqda.

“Umid qilamizki, ular tanlaydigan yo‘l diplomatiya yo‘li bo‘ladi”, — dedi Psaki.

Uning qo‘shimcha qilishicha, muzokaralar chog‘ida AQSh tomoni Rossiyaning Ukrainaga bostirib kirishi qanday oqibatlarga olib kelishi haqida yana bir bor eslatgan.

NATOni sharqqa kengaytirmaslik, sobiq SSSR davlatlarini alyansga qo‘shmaslik va Ukraina hududida harbiy faoliyatni taqiqlash to‘g‘risidagi bandlar Rossiyaning 2021-yil dekabr oyi o‘rtalarida alyans va AQShga yuborgan xavfsizlik kafolati shartnomasi loyihasiga kiritilgan edi. Rossiya Ukraina va Gruziyaning NATOga a’zo bo‘lmasligi uchun “temir, qonuniy majburiyatlar, va’dalar emas, balki kafolatlar” kerakligini bildirgan.

Bu masalani Rossiya NATO vakillari bilan 12-yanvar, chorshanba kuni Bryusseldagi uchrashuvda, undan keyingi kuni esa YeXHT yig‘ilishida muhokama qilishni davom ettiradi.

NATO Bosh kotibi Yens Stoltenberg avvalroq alyans hech qachon sharqqa tomon kengaymaslik majburiyatini olmaganini aytgandi. Shuningdek, u Ukrainaning alyansga a’zoligi masalasida Rossiya bilan murosa qilish imkoniyatini ham istisno qilgan.