14-aprel kuni Ombudsman huzuridagi qiynoqlarning oldini olish bo‘yicha Milliy preventiv mexanizm doirasida Toshkent viloyati Zangiota tumanidagi 21-sonli jazoni ijro etish muassasasiga monitoring tashrifi uyushtirildi, deb xabar beradi Oliy Majlisning Inson huquqlari bo‘yicha vakili matbuot xizmati.
Ma’lum qilinishicha, 1600 o‘ringa ega bo‘lgan Respublikada yagona ayollar jazoni ijro etish muassasasida hozirda 500 nafardan ortiq mahkumalar saqlanmoqda. Ularning 3 nafari voyaga yetmaganlar.
Ombudsman boshchiligidagi Ekspert guruhi a’zolari dastlab mahkuma ayollar yotoqxonasini ko‘zdan kechirgan, ular uchun yaratilgan shart-sharoitlar talab darajasida, suhbat davomida ham hech bir mahkuma muassasa sharoiti yoki xodimlar muomalasidan shikoyat qilmagan. Oylik maoshlari miqdori haqida so‘ralganida 400—700 ming so‘mgacha buyurtmaga qarab ish haqi olishlarini, kasal va yoshi katta mahkumalar ishga jalb qilinmasligini, kasb-hunarga o‘rgatilgan ayollarga sertifikatlar berilishi qayd etilgan.
Muassasada o‘rnatilgan tartibga ko‘ra, mahkumalar va ularning yaqinlari uzoq hamda qisqa muddatda uchrashishlari mumkin. Uchrashuvlar muddati mahkumalarni ko‘rishga kelganlarning qarindoshlik darajasiga qarab belgilanadi. Mahkumalar har 2 oyda bir marta yaqinlari bilan ko‘rishish imkoniyatiga ega.
Ekspert guruhi a’zolari, shuningdek, mahkumalarning asosiy vaqti o‘tadigan ishlab chiqarish hududini ham ko‘zdan kechirgan. Muassasa rahbarining so‘zlariga ko‘ra, ishga yaroqli mahkumalarning 60 foizi 4 ta ishlab chiqarish sexida mehnat qiladi. 55 yoshdan katta va bolali mahkumalar ishga jalb qilinmaydi.
Monitoring tashrifi davomida tibbiy bo‘lim, kutubxona, oshxona va yangi qurilgan tikuvchilik sexi va fuqarolar qabulxonasidagi shart-sharoitlar ham o‘rganilgan. Obyektlarni o‘rganish davomida tibbiyot xodimlarining oylik maoshlari kamligi sababli muassasadagi 8 ta shifokor o‘rni vakant ekani, oshxonalardagi idish-tovoqlar almashtirilishi kerakligi aniqlangan.
Ta’kidlanishicha, muassasa hududida zamon talablariga javob beradigan va qulayliklarga ega bo‘lgan yangi tikuv sexi qurilmoqda. Ushbu tikuv sexida mahkumlar mehnat bilan band bo‘lishlari uchun barcha shart-sharoitlar va mehnat xavfsizligi normalari inobatga olingan. Tikuv sexi shu oy yakunida foydalanishga topshirilishi rejalashtirilgan.
Muassasada 2 ta bolalar uyi tashkil etilgan bo‘lib, u yerda 21 nafar ona 3 yoshgacha bo‘lgan farzandi bilan 24 soat davomida birga bo‘lishi uchun imkoniyat-sharoitlar yaratilgan. Bolalali mahkumalar majburiy ishga jalb qilinmaydi, lekin ixtiyoriy ravishda ishlash istagini bildirganlar farzandlarini tarbiyachi yoki hamshiralarga qoldirishi mumkin.
Ona va bolalar karavotlari yonma-yon joylashtirilgan bo‘lib, bola parvarishi uchun zarur bo‘ladigan barcha kiyim-kechak, oziq-ovqat, vitamin va dori-darmon vositalari bilan ta’minlangan. Muassasada saqlanayotgan ona-bolalar salomatligi uchun 20 ta tarbiyachi va hamshira biriktirilgan. Uzoq muddatga ozodlikdan mahrum etilgan mahkumalarning farzandlari 3 yoshdan keyin yaqin qarindoshlari yoki mahkumaning roziligiga asosan bolalar uyiga topshiriladi.
Monitoring tashrifi davomida Ombudsman va Ekspert guruhi bilan uchrashib, shikoyat qoldirish istagini bildirgan 20 dan ortiq mahkuma bilan yakka tartibda suhbatlar o‘tkazilib, murojaatlar qabul qilingan. Bundan tashqari 300 ga yaqin mahkumalar bilan ommaviy tarzda qabullar o‘tkazilgan.
O‘rganish davomida aniqlangan kamchiliklarni bartaraf etish yuzasidan tegishli muassasa rahbariga zaruriy tavsiyalar berildi.
Mavzuga doir: O‘zbekistonda mahkumlarning ombudsmanga yo‘llagan shikoyatini qamoqxona rahbariyati ko‘zdan kechirishi taqiqlanishi mumkin
Oliy Majlis Inson huquqlari bo‘yicha vakili Feruza Eshmatova 2020-yilgi hisobot eshituvida ishtirok etmaganini ta’kidlab, unda qatnashgan mas’ul xodimlardan bu borada qanday ishlar amalga oshirilgani bo‘yicha ma’lumot berishlarini so‘ragan. Agar o‘rganishlar amalga oshirilmagan bo‘lsa, 2021-yil ushbu masala o‘rganib chiqilishini bildirgandi.
Izoh (0)