Forbes jurnalining saytida Melik Kaylan tomonidan yozilgan “G‘arb Rossiya va Xitoyga qarshi tura olishi uchun O‘zbekistonga yordam berishi kerak” nomli maqola e’lon qilindi. Maqolada ta’kidlanishicha, so‘nggi 200 yil ichida birinchi bor Markaziy Osiyo hech kimga tegishli emas, O‘zbekiston esa mintaqadagi mamlakatlar zanjirida markaziy bo‘g‘in hisoblanadi.
“Ipak yo‘li mamlakatlarida, ushbu ‘manzillar’da o‘z taqdirini tashqi kuchli davlatlar ta’sirisiz mustaqil hal etishning real imkoniyati paydo bo‘ldi. Biroq bu juda kuchsiz imkoniyat va barcha mintaqaviy hamda global kuchlar birlashib, ularning himoyasiga turmasa, bundan mosuvo bo‘lishlari mumkin”, — deb yozadi muallif.
Qayd etilishicha, Markaziy Osiyoda hukmronlikni qo‘lga kiritadigan davlat arzon xomashyodan eksklyuziv foydalanish imkoniga ega bo‘ladi, neft va gazdan tortib, oltin va urangacha.
Shu bilan birga, muallifning fikricha, mazkur mintaqadagi mamlakatlarga Rossiya va Xitoy katta ta’sir ko‘rsatishi mumkin. Ammo “g‘arbiy bo‘lmagan hukmronlikning bunday zimiston muhitida O‘zbekiston kelajakka yagona umid baxsh etmoqda”.
Muallifning misol sifatida yozishicha, O‘zbekiston iqtisodiy jihatdan Singapur, Malayziya yoki Hindiston kabi Osiyo mamlakatlarining modelini o‘zida muvaffaqiyatli amalga oshirmoqda, biroq shu bilan birga, qattiq ekologik va tarixiy mezonlarga amal qilyapti.
“O‘zbekiston shahar va qishloqlarda “maslahat markazlari”ning butun boshli tarmog‘ini ochib interfaol byurokratiyaning innovatsion shaklini shakllantirdi. Odamlar u yerga borib, adolatsizlikdan shikoyat qilishi yoki g‘arbdagi mahalliy o‘zini o‘z boshqarish qo‘mitalariga o‘xshash jamoatchilik yig‘inlarida ishtirok etishi mumkin. Qonunbuzilishlar va suiiste’mol qilishlar qayerda mavjud bo‘lsa, odamlar bu haqda davlat tomonidan hech qanday nazorat qilinmaydigan (Xitoy va Rossiyadan farqli o‘laroq) ijtimoiy tarmoqlar orqali ma’lum qiladi”, — deyiladi maqolada.
Shu bilan birga, davlat rahbari butun dunyodan, shu jumladan, Yevropa va AQShdan O‘zbekistonga investitsiyalar kirib kelishini ko‘maklashadi. Bu orqali xorijlik investorlar O‘zbekistonning pozitsiyasi mustahkamligiga qiziqish bildirishi va uning xavfsizligini ta’minlashga yordam berishi kutilmoqda.
Muallifning so‘zlariga ko‘ra, O‘zbekiston “geografiya — bu taqdir” degan qoidadan voz kechishga urinayotgan mamlakatga misol bo‘la oladi. U gegemonlikning ulkan kuchlari soyasida bo‘lib, erkinlik va mustaqillikka intilmoqda.
“G‘arb ushbu mamlakatning muvaffaqiyatini ta’minlashga majbur, hech bo‘lmaganda sovuq urush tugaganidan keyin bir necha bor shu kabi ittifoqchilarga Moskva bosim o‘tkazganida qo‘llab-quvvatlashdan bosh tortganimiz uchun ham. Bu kabi har bir muvaffaqiyatsizlik yangi qo‘rqitishlarga olib kelishi muqarrar. Avvaliga Rossiya Gruziyani qo‘rqitdi. Bizning bunga passiv javobimiz Rossiya Ukrainani qo‘rqitishni boshlaganiga olib keldi. Afsuski, o‘tmishdagi aynan shu muvaffaqiyatsizliklar bizni ikkilanishga, jasoratimizni tortib olib, oldinga qarashga majbur qiladi. Ukraina va Tayvan muammolariga oddiy yechim topishni istasak, O‘zbekistonni e’tiborsiz qoldirishimiz kerak emas”, — deydi muallif.
Izoh (0)