O‘zbekiston farmatsevtika sohasi o‘zining me’yoriy hujjatlarini Yevrosiyo iqtisodiy ittifoqi (YeOII) talablariga moslashtirishni boshladi. Bu haqda “Innoprom” xalqaro sanoat ko‘rgazmasida Farmatsevtika tarmog‘ini rivojlantirish agentligi direktori Sardor Qoriyev ma’lum qildi, deb xabar beradi “Gazeta.uz”.
Agentlik rahbari YeOII talablarini “juda qattiq” deb atab, barcha mahalliy korxonalar jahon standartlariga mos kelishi kerakligini ta’kidlagan.
Shuningdek, Sardor Qoriyev O‘zbekiston farmatsevtika sanoatining YeOII bilan birlashuvining plyus hamda minus tomonlariga to‘xtalib o‘tgan.
“Plyus jihatlariga keladigan bo‘lsak [YeOIIning —tahr.] — bu katta bozor. Farmbozorlarning ‘mini-globolizatsiyasi’ boshqa mamlakatlardagi rivojlanish jadalligini ushlash imkonini beradi. Izolyatsiyalangan bozorda mavjud bo‘lish doim oson. Ammo tashqi bozorga chiqilmasa, dunyoda sodir bo‘layotgan trendlarni qo‘ldan chiqarish mumkin”, — deydi u.
Qoriyev Rossiya biotexnologiyasi sohasining rivojlanganini, O‘zbekistonda esa ushbu yo‘nalish endi rivojlanishni boshlaganini misol qilib keltirgan.
“Minus tomonlari — juda qattiq nazorat. Bu kabi integratsiya, globalizatsiya bor ekan mahalliy ishlab chiqarishni qo‘llab-quvvatlash biroz qiyin. Chunki hammaga shartlar, talablar bir xil… Yana bir minus jihati integratsiya amalga oshmoqda, o‘yin qoidalari bir xil va ko‘plab korxonalarga qiyin bo‘ladi. Ya’ni integratsiyaga tayyor bo‘lmagan korxonalar farmbozorni tark etishga majbur bo‘ladi”, — deydi Sardor Qoriyev.
2020-yilning martida Prezident Administratsiyasi huzuridagi Iqtisodiy tadqiqotlar va islohotlar markazi YeOIIning O‘zbekiston farmsanoatiga ta’sirini baholagan edi. Xususan, mahalliy ishlab chiqarishlarga berilgan imtiyozlarning bekor qilinishi farmatsevtika mahsulotlari narxining oshishiga olib keladi, biroq o‘tish davriga erishilsa, imtiyozlar bekor qilinishini uzaytirish imkoniyatidan foydalanish va mahalliy ishlab chiqaruvchilar 10 yil davomida 10-15 foizli uzilishlarni qisqartirishi mumkin.
Dori vositalarining eksportida kelinadigan bo‘lsa, Iqtisodiy tadqiqotlar va islohotlar markazi ma’lumotlariga ko‘ra, uning hajmi katta emas va asosiy qismi (90 foizdan ortig‘i) uchinchi davlatlar ulushiga to‘g‘ri keladi. YeOIIga qo‘shilish nuqtayi nazariga ko‘ra, mavjud eksport hajmi o‘zgarishi kutilmayapti. Shu bilan birga, 220 ta kompaniyadan 10 tasi GMP maxsus sertifikatiga egaligi inobatga olinsa (2020-yil oxiridagi ma’lumotlar), mahalliy ishlab chiqaruvchilar o‘z mahsulotlarini YeOII mamlakatlarida sotish imkoniyatiga ega emas, chunki ittifoq shartlariga ko‘ra, 2026-yilda barcha farmatsevtika mahsulotlari GMP standarti bo‘yicha sertifikatsiyadan o‘tishi lozim.
Eslatib o‘tamiz, 2020-yil 11-dekabr kuni bo‘lib o‘tgan Yevrosiyo iqtisodiy ittifoqining (YeOII) videoanjuman shaklidagi sammitida O‘zbekiston va Kubaga tashkilot huzuridagi kuzatuvchi davlat maqomini berish to‘g‘risida qaror qabul qilingandi.
Izoh (0)