Bugungi kunda texnik kannabis yetishtirish global agrosanoat sektoridagi shiddat bilan rivojlanayotgan yo‘nalishlardan biri hisoblanadi. XXI asrda jahondagi har to‘rtinchi mamlakat sanoat maqsadlarida kannabis yetishtirayotganligi buning yorqin dalilidir. 2020-yildan e’tiboran, ushbu o‘simlik O‘zbekistonda ham yetishtiriladigan bo‘ldi.
O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyev tarkibida tetragidrokannabinol (TGK) miqdori 0,2 foizdan kam bo‘lgan texnik kannabisni sanoat maqsadlarida yetishtirishga ruxsat beruvchi qonunni imzolagan edi. Ayni paytda minimal miqdordagi TGKli yuqori mahsuldor kannabis shtammlarini ko‘paytirish seleksionerlarning asosiy vazifasiga aylangan.
RS Success Agro O‘zbekistonda ilg‘or ilmiy tadqiqotlarni joriy etmoqda
O‘zbekistondagi Birlashgan Arab Amirliklarining top-3 yirik investorlaridan biri – Industrial Innovation Group (IIG) kompaniyasi respublikamizda sellyulozali o‘simliklar yetishtirish va ularni qayta ishlash bo‘yicha innovatsion loyihani amalga oshirdi. Ushbu loyihaga muvofiq, Hovos tumanida RS Success Agro biotexnologik industrial agromajmuasi faoliyati yo‘lga qo‘yildi.
Mazkur agromajmua mutaxassislarining asosiy vazifalaridan biri ilg‘or ilmiy yutuqlarni amaliyotga tatbiq etishdir. Shu maqsaddan kelib chiqib, RS Success Agro kompaniyasi O‘zbekistonda qishloq xo‘jaligi fanlari doktori – Tatyana Suxorada rahbarligida zamonaviy ilmiy laboratoriya faoliyatini yo‘lga qo‘ydi. E’tirof etish joizki, Tatyana Suxorada “janubiy kannabisning nogiyohvand navlari seleksiyasi va ularning agrotexnik navlari elementlari” mavzuida doktorlik dissertatsiyasini yoqlagan. U mazkur sohada 40 yildan ziyod vaqt davomida faoliyat yuritmoqda va ayni yo‘nalish bo‘yicha postsovet hududidagi yuksak professional mutaxassis hisoblanadi.
RS Success Agro qoshidagi laboratoriya majmuasi mahsulot sifatini aniqlash, naslchilik, urug‘ laboratoriyalari hamda agrotexnologik laboratoriyadan iborat.
“Zamonaviy laboratoriya faoliyati O‘zbekiston iqlimiga moslashgan, urug‘i hamda tolasi yuqori mahsuldor bo‘lgan kannabis navlarini yaratishga qaratilgan. Yangi texnik kannabis ichki va xalqaro bozorda katta amaliy ahamiyatga ega bo‘lishi kutilmoqda”, — deydi qishloq xo‘jaligi fanlari doktori Tatyana Suxorada.
RS Success Agro laboratoriyasi ilm-fan va texnologiyalarning eng so‘nggi yutuqlarini jamlagan
RS Success Agro laboratoriya uchun jahon brendlarining eng ilg‘or uskunalarini xarid qildi. Bu esa mahsulotni to‘liq siklda nazorat qilish imkonini beradi. Mavjud uskunalar turli vegetatsiya jarayonlarida kannabis o‘simliklari tarkibidagi asosiy kannabinoidlar — tetragidrokannabinol (TNS), CBN kannabinol, CBD kannabidiol, CBG kannabigerolni aniqlaydi.
Kannabis urug‘idan olinadigan oziq-ovqat mahsulotlari laboratoriyada barcha sifat ko‘rsatkichlari bo‘yicha tekshiriladi. Masalan, fizik-kimyoviy usuldagi tekshiruvlarni olaylik. Bunda kislota soni, namlik va uchuvchi moddalar, yog‘siz aralashmalar, fosforli moddalar, umumiy kul, yod miqdori, xavfsizlik ko‘rsatkichlari — pestitsidlar, mikotoksinlar, dioksinlar, benzpiren, toksik element (qo‘rg‘oshin, kadmiy, simob, mishyak), moyning yog‘ kislotasi tarkibi, terpenlar tekshiriladi.
Bunday keng ko‘lamli tadqiqotlar laboratoriyada mavjud yuqori texnologik uskunalar, jumladan, gaz va suyuqlik xromatograflari, plazma bilan induktiv bog‘langan suyuqlik mass-spektrometrlari, atom absorbsion spektrometrlari, tezlashtirilgan sinov namunalarini tayyorlash uchun mikroto‘lqinli parchalanish tizimi yordamida olib boriladi. Ushbu asbob-uskunalar jahondagi eng yetakchi ishlab chiqaruvchilardan xarid qilingan.
Laboratoriya yuqori aniqlik va sezgirlik xususiyatiga ega, zamonaviy elektron analitik tarozilar bilan jihozlangan (tarozi, namlik analizatori, mufel pechi va quritish shkafi, bidistillyator, yuqori samarador suv tozalash tizimi kabilar shular jumlasidandir).
“Laboratoriyada zamonaviy, aniqlik va sezgirlik darajasi o‘ta yuqori uskunalar mavjudligi ishonchli natijalarga erishish, har qanday murakkab vazifani bajarishga imkon beradi. Ushbu vazifalarni O‘zbekistonning yosh va eng bilimli mutaxassislari — kimyogarlar, agronomlar, genetiklar bajarmoqda”, — deydi laboratoriya direktori Tatyana Suxorada.
Hozirgi vaqtda texnik kannabis eng istiqbolli va yuqori rentabellik darajasiga ega ekinlardan biridir. Chunki bu o‘simlikni 30 mingdan ziyod tovar va materiallar xomashyosi sifatida ishlatish mumkin. Misol uchun, u qog‘oz, tabiiy matolar, bioyoqilg‘i, qurilish materiallari, batareyalar, bo‘yoqlar, plastmassa, yuqori sifatli yog‘, shuningdek, avtomobil va samolyot ishlab chiqarishda qo‘llanadi.
Bir gektar maydondan olingan texnik kannabisdan 20 yillik o‘rmonning to‘rt gektaridan olinadigan qog‘ozni olish mumkin. Eng asosiy afzalligi esa — bu o‘simlik har yili yangitdan o‘sib yetiladi.
Reklama huquqi asosida.
Izoh (0)