Buyuk Britaniyada ro‘yxatdan o‘tgan koronavirusning yangi turi tez tarqalib, tibbiyotga yukni ko‘paytiradi. Bu haqda “RBK” bilan suhbatlashgan virusologlar ma’lum qildi.
Federal va fundamental tibbiyot ilmiy-tadqiqot markazining yetakchi tadqiqotchisi, virusologiya professori Aleksandr Chepurnovning so‘zlariga ko‘ra, boshqa mamlakatlarda, shu jumladan, Rossiyada yangi shtamm paydo bo‘lishi ehtimoldan yiroq emas.
“O‘ylaymanki, baribir u kirib keladi, bizning chegaralarimiz ham yopiq emas. Shuni anglash kerakki, biz hammamiz anchadan beri yengil vahima holatida edik va shuning uchun bunday narsalar, ehtimol, kuchli hissiyot bilan qabul qilinadi. Qanday bo‘lmasin, bu yaxshi narsaga olib kelmaydi, bemorlarning sonini va virus tarqalish tezligini oshiradi”, – dedi Aleksandr Chepurnov.
Virusologning fikriga ko‘ra, virusning yangi varianti tezroq tarqalishi mumkin bo‘lganligi sababli u asta-sekin asl shtamm o‘rnini bosadi.
“Hech bo‘lmaganda tarqalish, ko‘payish tezligida afzalliklarga ega bo‘lgan har qanday biologik organizm doim o‘zidan avvalgi kuchsiz turini mag‘lub qiladi”, – deb ta’kidladi Chepurnov.
Moskva davlat universiteti professori, biologiya fanlari doktori, virusolog Aleksey Agranovskiyning ta’kidlashicha, Buyuk Britaniya bilan bir qator mamlakatlarning havo qatnovini cheklash koronavirusning yangi turini tarqalishining, hech bo‘lmaganda, vaqtincha oldini olish uchun oqilona chora.
“Albatta, inson o‘jar mavjudot, kimdir sayohat qiladi, ertami-kechmi virus boshqa mamlakatlarga olib kelinadi. Ammo o‘zini himoya qilish mumkin bo‘lsa, bunday choralarni ko‘rish yaxshiroq”, – deydi Agranovskiy.
Virusologning ta’kidlashicha, ehtimol, yangi shtamm kasallikning rivojlanishiga ta’sir qilmaydi va o‘lim sonini sezilarli oshirmaydi.
“Ammo bu yangi odamlarga tezroq yuqadi. Bu shunday tez yuquvchan virus, demak, bu tashvishlanishga arziydi”, – dedi u Aleksey Agranovskiy.
Agranovskiyning so‘zlariga ko‘ra, yangi shtamm haqida yetarli ma’lumotga ega emasligiga qaramay, mavjud vaksinalar uni to‘xtata oladi, deb taxmin qilish mumkin.
“Virusning boshoqsimon oqsili yoki uning bir bo‘lagi vaksinaning faol qismidir, bu vaksina tanaga kiritiladi va bunga javoban antitanalar ishlab chiqariladi. Ular ushbu oqsil tarkibida ko‘p joylarda ishlab chiqariladi. Agar virusning yangi mutatsiyasi paydo bo‘lsa va u tez tarqalsa, ehtimol u bir oz boshqacha boshoqsimon oqsilga ega bo‘ladi. Ammo virus tubdan o‘zgarmaydi, buning ehtimoli juda kam.
Ehtimol, yangi shtamm uni zararsizlantiradigan va to‘xtatib qoladigan mavjud vaksinalar uchun nishon bo‘ladi. Demak, shu sabab hali umid bor”, – deydi Agranovskiy.
Eslatib o‘tamiz, Buyuk Britaniyada koronavirusning yangi turi aniqlangani, shu tufayli mamlakatning ayrim hududlarida kasallik tarqalish sur’ati tezlashgani haqida 14-dekabr kuni mahalliy Sog‘liqni saqlash vazirligi rahbari Mett Xenkok ma’lum qildi. Buyuk Britaniya bosh vaziri Boris Jonsonning so‘zlariga ko‘ra, ushbu turdagi koronavirus avvalgilaridan 70 foizga yuqumliroq lekin undan xavfliroq emas.
Jahon sog‘liqni saqlash tashkiloti 20-dekabr kuni Britaniyanikiga o‘xshash koronavirus Niderlandiya, Daniya va Avstraliyada ham aniqlanganini e’lon qildi. Hozirda tashkilot bu shtammi o‘rganmoqda.
Avvalroq Janubiy Afrika Respublikasi (JAR)da ham o‘xshash mutatsiyadagi virus topilgani haqida xabar berilgan edi. Virusning yangi varianti hozirgi vaksinalar hosil qiladigan immunitetdan kuchliroq bo‘lishi mumkin, degan taxminlar uchun hozircha biror bir asos yo‘q. Buyuk Britaniya 8-dekabr kuni G‘arb mamlakatlari orasida birinchilardan bo‘lib koronavirusga qarshi Pfizer va BioNTech kompaniyalari tomonidan ishlab chiqilgan dori vositasi bilan ommaviy vaksinatsiya qilishni boshlagan edi.
Yevropaning bir qator mamlakatlari — Niderlandiya, Belgiya, Avstriya va Italiya kabilar Buyuk Britaniya bilan aviaqatnovlarni to‘xtatishini e’lon qilib ulgurdi. Irlandiya, Fransiya va Germaniya, shuningdek, Isroil ham shunday qaror qabul qilish masalasini ko‘rib chiqmoqda. Bild nashri ma’lumotlariga ko‘ra, Germaniya kansleri Angela Merkel Yevropa Ittifoqidagi hamkasblari bilan Buyuk Britaniyadan Yevroittifoqqa parvozlarni 20-dekabr oqshomidan to 2021-yil 6-yanvarigacha muvofiqlashtirilgan holda taqiqlash bo‘yicha kelishishni rejalashtirmoqda. Bundan tashqari, Yevropa Ittifoqi va JAR o‘rtasidagi aviaqatnovlar cheklanishi, Buyuk Britaniya bilan temiryo‘l va parom aloqasi ham to‘xtatilishi mumkin.
Shuningdek, Yangi shtamm sabab 20 dan ortiq mamlakat aviaqatnovlarni chekladi.