• Profilga Kirish
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12456.25
    • RUB158.36
    • EUR14461.71
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentda
      +40°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Madaniyat

    Foto: Turkiyadagi Alouddin tepaligi va uning atrofidagi bir necha asrlik qadamjolar

    Avval xabar berilganidek, Turkiyaning Konya shahrida 14—20-dekabr kunlari mutafakkir Jaloliddin Rumiy vafotining 747 yilligi munosabati bilan “Shabi arus” marosimlari doirasida madaniy tadbirlar o‘tkazildi. Ularda o‘zbekistonlik jurnalistlar ham dunyoning bir qancha davlatlari ommaviy axborot vositalari vakillari qatorida ishtirok etib, har bir hududi Rumiyning hayot yo‘lini eslatib turadigan Konya shahrining diqqatga sazovor qadamjolarida ham bo‘lishdi. Ularning orasida Alouddin Kayqubod tepaligi va masjidi, Qoratoy muzeyi hamda Inja minora madrasasi ham bor.

    Alouddin Kayqubod masjidi 

    Alouddin Kayqubod masjidi Konyadagi eng eski qadamjolardan sanaladi. U shaharning xuddi shu nomdagi markaziy tarixiy tepaligida joylashgan. Mazkur hududda saljuqiy hukmdorlarning qabrlari o‘rin olgan.

    Alouddin masjidi.

    Alouddin masjidi.
    Foto: “Daryo” / Madina Nurman

    Har bir masjidda bo‘lgani kabi bu yerga ham oyoq kiyimlari yechilib, zarur bo‘lganda toza paypoq kiyib kiriladi.

    Har bir masjidda bo‘lgani kabi bu yerga ham oyoq kiyimlari yechilib, zarur bo‘lganda toza paypoq kiyib kiriladi.
    Foto: “Daryo” / Madina Nurman

    1080-yilda Konya saljuqiylar tomonidan zabt etilgach ko‘plab Vizantiya yodgorliklari sekin-astalik bilan masjidlarga aylantira boshlangan. Alouddin masjidi qurilishi asosida vizantiyaliklarning bazilika uslubini ham ko‘rish mumkin. Ilk qayta qurish ishlari 1150-yilda Mas’ud I sultonligi davrida boshlangan. 1155-yilda eng qimmat daraxtlardan biri ebendan tayyorlangan, Anatoliyadagi qadim saljuqiylar san’ati namunasi sanalgan minbar, koshinli mehrob hamda markaziy qubba ham xuddi shu davrga taalluqli. Masjidni ta’mirlash va kengaytirish ishlari 1219-yilda Kaykovus I sultonligi davriga to‘g‘ri keldi. Shimoliy tarafdagi mahobatli fasad aynan uning hukmronligida qurilgan.

    Foto: “Daryo” / Madina Nurman

    O‘sha vaqtda boshlangan sultonlarning marmardan qilingan maqbaralari bunyod etilishi Kaykovusning o‘limi sabab to‘xtab qolgan. Qayta qurish ishlari uning ukasi Alouddin Kayqubod I davrida boshlandi. Uning farmoni bilan masjidning asosiy zalida 1235-yilda 42 ta ustun o‘rnatilgan. Shundan boshlab 6 asrdan ziyod vaqt davomida masjid aytarli o‘zgarishga uchramadi. Faqatgina 1891-yilda minora qurilib, yangi marmar mehrob qad rostlagan. Shimoliy qismdagi Rim va Vizantiya me’morchiligi uslubida qurilgan tashqi qism marmar ustunlardan iborat.

    Vizantiya me’morchiligi uslubida qurilgan marmar ustun.

    Vizantiya me’morchiligi uslubida qurilgan marmar ustun.
    Foto: “Daryo” / Madina Nurman

    Masjidning yirik peshtoqi och va to‘q rangdagi marmardan qilingan. Ayni vaqtda sharqiy tomondan ichkariga kirish mumkin. Masjidda dafn qilingan sultonlar ichida Mas’ud I, Qilich Arslon II, Qilich Arslon IV, Kayxusrav I, Alouddin Kayqubod I, Kayxusrav va boshqalarning qabrtoshlari bor.

    Foto: “Daryo” / Madina Nurman

    Kayxusrav I davrida bugungi kunda Otsiz maqbara nomi bilan tanilgan 8 burchakli maqbarani qurish boshlanib, yakunlanmay qolgan. Bunga sabab bu yerda dafn etilgan odamlarning ismlari hanuzgacha ma’lum emas.

    Foto: “Daryo” / Madina Nurman

    Foto: “Daryo” / Madina Nurman

    Foto: “Daryo” / Madina Nurman

    Foto: “Daryo” / Madina Nurman

    Foto: “Daryo” / Madina Nurman

    Foto: “Daryo” / Madina Nurman

    Foto: “Daryo” / Madina Nurman

    Foto: “Daryo” / Madina Nurman

    Foto: “Daryo” / Madina Nurman

    Foto: “Daryo” / Madina Nurman

    Foto: “Daryo” / Madina Nurman

    Foto: “Daryo” / Madina Nurman

    Foto: “Daryo” / Madina Nurman

    Foto: “Daryo” / Madina Nurman

    Alouddin tepaligi Konya markazidagi eng baland nuqta sanaladi. Uning balandligi quruqlikda 20 metr, dengiz sathidan esa ming metrdan ortiqni tashkil etadi. Ayni joy Konyada ilk odamlar kelib joylashgan hududdir. Bugun Alouddin tepaligi — tarix va madaniyat qadamjosi, shaharning eng asosiy qismlaridan biri. Ilk hayot tarzi bu yerda eramizgacha bo‘lgan III asrda vujudga kelgan.

    Foto: “Daryo” / Madina Nurman

    Shaharning Alouddin tepaligidan ko‘rinishi.

    Shaharning Alouddin tepaligidan ko‘rinishi.
    Foto: “Daryo” / Madina Nurman

    Qoratoy muzeyi

    Alouddin tepaligining pastki, shimoliy qismida, yo‘lning qarama qarshi tomonida Qoratoy muzeyi o‘rin olgan. Avvaliga u madrasa shaklida faoliyat yuritgan. Sulton Kaykovus II davrida o‘sha vaqtlarning eng mashhur davlat arboblaridan biri, harbiy yo‘lboshchi, ulug‘ vazir, endilikda qabri ushbu hududda joylashgan Jaloliddin Qoratoy tashabbusi bilan shahardagi eng yirik madrasa sifatida 1251-yilda bunyod qilingan.

    Qoratoy muzeyi.

    Qoratoy muzeyi.
    Foto: “Daryo” / Madina Nurman

    Saljuqiylar davrida madrasa eng taraqqiy etgan ta’lim dargohlaridan sanalgan bo‘lib, matematika va astronomiya fanlariga katta e’tibor berilgan. Bu yerda Jaloliddin Rumiy ham bilim bergan. Madrasa ichida kvadrat shaklidagi basseyn bor, uning ustida esa tomda ochiladigan tuynuk qurilgan. Kun ochiq bo‘lganida u ochilib, ana shu tuynukdan tushadigan quyosh nurlari suvda jilvalangan. Yulduzlar aks etgan osmon shaklidagi qubbada arab yozuvidagi Qur’on oyatlari hamda payg‘ambarlarning ismlari qayd etilgan.

    Foto: “Daryo” / Madina Nurman

    Foto: “Daryo” / Madina Nurman

    Foto: “Daryo” / Madina Nurman

    Foto: “Daryo” / Madina Nurman

    Qoratoy qabri.

    Qoratoy qabri.
    Foto: “Daryo” / Madina Nurman

    Foto: “Daryo” / Madina Nurman

    Koronavirus pandemiyasi davrida muzeydagi gigiyena tartib qoidalari.

    Koronavirus pandemiyasi davrida muzeydagi gigiyena tartib qoidalari.
    Foto: “Daryo” / Madina Nurman

    Foto: “Daryo” / Madina Nurman

    Foto: “Daryo” / Madina Nurman

    Foto: “Daryo” / Madina Nurman

    Foto: “Daryo” / Madina Nurman

    Foto: “Daryo” / Madina Nurman

    1955-yilda madrasa sopol buyumlar saqlanadigan muzeyga aylantirilgan. Kirish qismidagi muqarnas me’morchilik uslubi saljuqiylarga xos me’moriy namuna ekanligini namoyon etadi. Bu yerda bir vaqtning o‘zida arab, saljuqiy hamda yunon me’morchiligi uslublari uyg‘unlashib ketganini ko‘rish mumkin. Muzeydagi sopol buyumlar va ularning qismlari o‘ziga xosdir. Bular saljuqiy sultonlarning yozgi qarorgohi bo‘lgan Qubodobod saroyidan chiqqan devor plitkasi, Alouddin saroyidan topilgan sopol va shisha likopchalar va saljuqiy hamda usmonlilar davriga tegishli boshqa sopol buyumlar Konya hamda uning atrofidagi hududlardan topilgan. Shuningdek, muzeyda bir-biridan boshqacha rangli mozaikalar dekoratsiyalarini tomosha qilish mumkin.

    Inja minora muzeyi (madrasasi)

    Inja minora madrasasi (ingichka minora) XIII asrga oid Islom ta’limoti maktablaridan sanaladi. Endilikda u o‘yilgan tosh va yog‘och san’ati namunalari saqlanuvchi muzey sifatida ishlamoqda. Qoratoy kabi ushbu muzey ham avvaliga madrasa bo‘lgan, me’morchilik uslubi ham aynan bir xil bo‘lsa-da, ichki qurilishi o‘zgacha. Madrasa sulton Kaykovus II davrida 1264-yilda vazir Sohib Ota Fahriddin Ali tashabbusi bilan muhandis Kelyuk bin Abdulloh tomonidan qurilgan. Ingichka minorali madrasa XIX asrgacha ishlagan, 1876–1899-yillarda ta’mirlangan. XX asrda Respublika boshqaruv usuliga o‘tilgach, 1936-yilda yana ta’mirlash ishlari o‘tkazilib, 1956-yilda muzey ish boshlagan.

    Inja minora muzeyi.

    Inja minora muzeyi.
    Foto: “Daryo” / Madina Nurman

    Foto: “Daryo” / Madina Nurman

    Foto: “Daryo” / Madina Nurman

    Foto: “Daryo” / Madina Nurman

    Foto: “Daryo” / Madina Nurman

    Foto: “Daryo” / Madina Nurman

    Foto: “Daryo” / Madina Nurman

    Pandemiya davrida muzey ichki tartib qoidalari.

    Pandemiya davrida muzey ichki tartib qoidalari.
    Foto: “Daryo” / Madina Nurman

    Foto: “Daryo” / Madina Nurman

    Foto: “Daryo” / Madina Nurman

    Foto: “Daryo” / Madina Nurman

    Foto: “Daryo” / Madina Nurman

    Muzeyda saljuqiylar va qoramangullarflar davriga oid o‘yma tosh va yog‘och san’ati namunalari, tosh va marmar buyumlar mavjud. Ularni kesishda o‘ziga xos texnika, geometrik va tabiiy dastgohlardan foydalanilgan. Saljuqiylar imperiyasi ramzi — ikki boshli burgut va qanotli farishtalar tosh plitalarni bezab turibdi. Qubba bilan qoplangan ulkan hovli markazida basseyn bor. Uning atrofida ta’lim xonalari joylashgan. U kichik derazalar va shiftga ilingan fonarlardan yoritiladi. Tashqi qismi tosh, ichki va boshqa qismlari g‘isht va boshqa xomashyodan qurilgan. Shimoliy qismidagi masjiddan bugungi kunda faqatgina poydevor hamda mehrobning ayrim qismlari qolgan, xolos.

    Quyosh soati.

    Quyosh soati.
    Foto: “Daryo” / Madina Nurman

    Foto: “Daryo” / Madina Nurman

    Mavzuga doir:

    • Turkiyaning Konya shahrida “Shabi arus” marosimi doirasida samo raqsi kechasi bo‘lib o‘tdi (foto)
    • Foto: Jaloliddin Rumiy qabri joylashgan mashhur Mavlono maqbarasi
    • Tashrif buyuruvchilarni bir necha asrga ortga qaytaruvchi Konya panorama muzeyi va madaniyat markazi—suratlarda
    • “Daryo” fotosayohati: “Pandemiya sharoitida turizm”ga moslashgan Ayo Sofiya va Sulton Ahmad masjidlari

    22.12.2020, 19:55   Izoh (0)   22867
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    Yozuvchi Aleksandr Kurlyandskiy vafot etdi. U “Senimi, shoshmay tur!” multfilmining yaratuvchilaridan biri hisoblanadi

    21.12.2020, 20:13

    Uy poli ostidagi qabrlar, tomdan kiriladigan xonalar: Qadimiy odamlar makoni Chatalho‘yuk majmuasiga sayohat

    20.12.2020, 10:36

    “Endi artistmasman, litsenziyamni hech kim ololmaydi”. Jahongir Otajonov Toshkent shahar hokimi Jahongir Ortiqxo‘jayevga murojaat qildi (video)

    19.12.2020, 13:35

    Rumiyning 22-avlodi Esen Chelebi: “Hozircha O‘zbekistonga borish nasib etmadi, ammo bu orzumni amalga oshirish istagidaman”

    18.12.2020, 23:29

    Luvr auksion orqali “Mona Liza” bilan himoya shishasisiz “uchrashuv”ni sotdi

    18.12.2020, 11:58

    Turkiyaning Konya shahrida “Shabi arus” marosimi doirasida samo raqsi kechasi bo‘lib o‘tdi (foto)

    18.12.2020, 08:13
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    Savdo, fintex va “yashil” loyihalar: Octobank Xitoy bilan hamkorlikni qanday yo‘lga qo‘ymoqda


    "Eco Expo Central Asia 2025" doirasida xalqaro ekologik tashabbuslar birlashmoqda


    O‘zbekiston terma jamoasining dunyodagi eng yirik sport tadbiriga chiqishi Kia brendining mavqeini yanada mustahkamlashga xizmat qiladi 


    “S&P” O‘zbekiston Milliy Bankining rеyting prognozini “ijobiy”ga ko‘tardi 


    Paynet xizmatlari endi Kapitalbank bankomatlarida mavjud


    “Mikrokreditbank” ATB IX Germaniya-O‘zbekiston biznes forumi doirasida ODDO BHF bank bilan 50 million dollarlik shartnoma imzoladi


    AKFA Group “AKFA Medline Social” nomli tibbiy startap qurilishini boshlanganini e’lon qildi 


    American University of Technology (AUT) 28-iyun - Ochiq eshiklar kuniga taklif etadi


    Click & Smart Business (sobiq UZKASSA): biznes muvaffaqiyati va mijozlar qulayligi uchun hamkorlik


    Oqtepa Lavash “Kalmar o‘yini” asosida Dalgona Boksini chiqardi


    BYD Astana Motors rasmiy dilerlik tarmog‘i Toshkentdagi barcha beshta dilerlik markazida "Best Buy Day" tadbirini o‘tkazadi


    Toshkent shahar hokimligi ko‘magida 2025-yil 2-4-oktyabr kunlari CAEx HoReCa & UzFPT ko‘rgazmasi bo‘lib o‘tadi


    Anorbank va Beelab O‘zbekiston raqamli banking bozorida hamkorlik o‘rnatdi


    Market Yandex Go Samarqandda ishga tushdi


    “Wyndham Garden Charvak” kurort majmuasi qurilishi qanday kechayotganini ko‘rsatdi

     

    Tavsiya etamiz

    “Trampning Titanigi to‘xtaydi” — Eron elchisi

    25 iyun, 13:39

    AQSHning Yaqin Sharqdagi harbiy bazalari soni nechta va qayerda joylashgan?

    24 iyun, 19:05

    Vashington Tehronga qarshi harbiy kampaniyadan Xitoy va Rossiyani jilovlashda foydalanmoqchimi? Mintaqamizni nimalar kutadi?

    19 iyun, 22:05

    Chelyabinskka qulagan meteorit — 540 kiloli osmon jismi qanday topilgan edi?

    19 iyun, 13:31
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    G‘azoda isroillik harbiylar bo‘lgan mashina portlatildi

    Dunyo | 25 iyun, 16:50

    Chempionlik yo‘laklari tarixi: “Inter” “Milan”ga shu orqali hurmat ko‘rsatgan, “Barselona” esa ushbu an’ana sabab “Real” bilan ziddiyatga borgan

    Futbol | 25 iyun, 16:46

    Keti Perri va Orlando Blum 8 yillik munosabatdan so‘ng ajrashdi

    Kino | 25 iyun, 16:45

    Vyetnamda 8 ta jinoyat uchun o‘lim jazosi bekor qilinadi

    Dunyo | 25 iyun, 16:40

    Ozarbayjon klubi Bobir Abdiholiqov va Jasur Jaloliddinov bilan xayrlashdi

    Sport | 25 iyun, 16:32

    Toshkent metropoliteni tirbandliklar bo‘yicha e’tirozlarga munosabat bildirdi

    O‘zbekiston | 25 iyun, 16:30

    O‘zbekistonda davlat banklari samarasiz ishlayotgani muammoli kreditlar oshishiga olib kelmoqda — XVJ

    Iqtisodiyot | 25 iyun, 16:28
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.