Messi, Ronaldu, Maradona va Ronaldinyo. Futbol tarixidagi betakror o‘yinchilar

Odatda futbolni “chiroyli o‘yin” deb atashadi. Darhaqiqat, bu, nafaqat drama, hissiyotlar va oldindan aytib bo‘lmaydigan voqelik, balki individual mahorat hamdir. Ba’zan millionlab qalblarni zabt etish uchun eng zo‘ri bo‘lish (zarar qilmaydi, albatta) yoki o‘nlab mukofotlarni qo‘lga kiritish shart emas – shunchaki boshqalarda yo‘q narsani ko‘rsata olish lozim. Futbol tarixida esa o‘z uslubiga ega bo‘lgan va takrorlanmas futbolchilar talaygina. Ularning o‘yinini soatlab tomosha qilish mumkin va bu insonga faqat zavq bag‘ishlaydi. Ularning faoliyati va shaxsiyati haqida yozish esa o‘ta murakkab ish, ishlatilayotgan har bir so‘z daholarning mavqeyiga ta’sir o‘tkazib qo‘ygandek tuyulaveradi. Shunga qaramay, quyida futbol olamining eng yorqin va noyob futbolchilari haqida (ehtiyotkorona) fikr yuritiladi.

Rene Igita

Ro‘yxatni barcha zamonlarning eng yorqin darvozabonlaridan biri bo‘lgan Rene Igita ochib beradi. “Telba” laqabli Igitani ko‘pchilik chayon zarbasi orqali yaxshi taniydi. Biroq u bu zarbasiz ham o‘zining professional va juda kuchli darvozabon ekanligini ko‘p bor isbotlagan.

Dennis Bergkamp

Futbol olamining “Pikasso”si Dennis Bergkamp o‘z ishining chinakam ustasi edi. U nafis paslari va epchil fintlaridan tashqari, doimo aql bovar qilmaydigan gollar urar va shu paytgacha kam sonli insonlargina amalga oshira oladigan ishlarni qilardi. Shunday ekan, uning ushbu ro‘yxatdan joy olgani hech kimni ajablantirmasa kerak.

Ronaldo

Bir paytlar dunyoda faqat bitta Ronaldo bo‘lgan va uni butun dunyo eng zo‘ri deb hisoblardi. Darhaqiqat, u maydonda shunday harakat qilardiki, muxlislarning uning o‘yiniga to‘ya olmagandek taassurot uyg‘onadi va bugungi kunda ham Ronaldoning o‘yinini har bir futbol ishqibozi sog‘inishi bor gap. 2002-yilgi mundial g‘olibi (o‘zi) xohlaganday gol uradigan hujumchilar toifasidan edi.

Krishtianu Ronaldu

Tarixdagi eng yaxshi futbolchi nomi uchun abadiy da’vogar Krishtianu Ronaldu o‘zining texnikasi, cheksiz gollari va ishga bo‘lgan munosabati bilan hech kimga o‘xshamaydi. Shuningdek, u ikkinchi qavatda g‘ayriinsoniy o‘yin ko‘rsatadi. Uning jarima zarbalariga esa ortiqcha tarif bermagan ma’qul.

Pele

1958-yilgi mundialda butun dunyoga o‘z nomini tanitgan Pele umumiy hisobda uch marta Jahon Kubogi bosh sovrinini qo‘lga kiritgan yagona futbolchi hisoblanadi. Shuningdek, u urilgan gollar soni bo‘yicha ham hamon birinchilikni hech kimga bergani yo‘q. Undan keyin qanday darajadagi futbolchi chiqishidan qat’i nazar Pele doimo futbol qiroli bo‘lib qolaveradi.

Zinedin Zidan

To‘p bilan xohlagan ishini qila oladigan Zidan nafaqat mamlakati termasini Jahon chempioni qildi, balki uning xalqini ham birlashtira oldi. Futbolni aql va sovuqqonlik bilan o‘ynagan Zizu bugun Fransiya qahramoni hisoblanadi. Bundan tashqari, u murabbiylik faoliyati bilan ham bemalol maqtanishi mumkin. Uning imzolari orasida o‘ziga xos dribling, uzatmalarda yuqori darajadagi aniqlik va eng muhim uchrashuvlardagi gollar ajralib turadi.

Lionel Messi

“U haqida yozmang, unga ta’rif bermang. Shunchaki uning o‘yinini tomosha qiling” – degandi Pep Gvardiola. Ha, bu gaplar haqiqat. Barchasi oddiy, shunchaki uning tomosha qilish kerak, tamom.

To‘g‘ri, ko‘pchilik Ronalduni mukammal o‘yinchi va eng yaxshi sportchi deb hisoblashi mumkin, ammo argentinalikning to‘pni olib yurishi, uzatmalari va vaziyatlarni mohirlik bilan yakunlashini so‘z bilan izohlash juda qiyin. Tan olish lozim, “Barselona” aynan uning davrida dunyoning eng kuchli klubiga aylandi.

Jorj Best

Ehtimol, futbol olamidagi ilk superyulduz Jorj bo‘lgandir. Bunga sabab Best (Best so‘zi/familiyasi ingliz tilidan tarjima qilinganda eng zo‘ri degan ma’noni bildiradi) familiyasiga monand ravishda ham maydonda, ham uning tashqarisida birdek ajoyib harakat qilardi. Aynan shu orqali uni nafaqat futbol muxlislari, balki sportdan ancha yiroq odamlar ham yaxshi bilardi. “Manchester Yunayted” uning sa’y-harakatlari tufayli 1968-yilda o‘zining ilk Yevrokubogini qo‘lga kiritgan.

Diyego Maradona

Maradonaning Peledan yagona ustun jihati uning maydon tashqarisida ham u yerdagidan-da faolroq ekani edi. Shuningdek, u “asr goli” va tarixdagi eng adolatsiz gol muallifi hisoblanadi. E’tiborga molik tarafi, Maradona ushbu gollarning har ikkalasini  ham bir o‘yinda (Angliyaga qarshi) urgan.

Ronaldinyo

Takrorlanmas Ronaldinyo haqiqatan ham boshqa darajadagi  futbolchi va raqqos edi. Bunday deyishga sabab, u to‘p bilan shunchaki harakat qilmasdi, balki tushunarsiz, ammo jozibali  ishlarni amalga oshirardi. Braziliyalik har doim yuzida tabassum bilan yurar va maydondagi har bir daqiqadan zavqlanardi, bu quvonch esa o‘z navbatida tomoshabinlarga ham o‘tardi. Uning elastik texnikasi hech qachon unutilmaydi. Ronaldinyo shunchalik ajoyib futbolchi ediki, hatto “Real” muxlislari uni o‘rnilaridan turgancha olqishlardi – bu nimani anglatishini esa futbol ixlosmandlari juda yaxshi biladi...