Har yili kuz–qish mavsumi yaqinlashganida aholi va ijtimoiy-iqtisodiy tarmoqlarda elektr ta’minotidagi uzilishlar bilan bog‘liq muammolar yuzaga kelishiga ko‘nikib qolganmiz. Lekin yoz oylarida ham Farg‘ona viloyatining barcha tumanlarida elektr energiyasi ta’minotida ko‘p soatli uzilishlar kuzatilmoqda. “Daryo” muxbiriga so‘nggi kunlarda kelayotgan murojaatlarning asosiy qismi ham elektr ta’minotidagi muammolar bo‘yicha.
— Bir oydan beri “svet” juda ko‘p o‘chadigan bo‘lib qoldi. Bir–ikki soat yonadi, keyin yana o‘chadi. Kunning qaysi vaqtida o‘chib, qachon yonishini aniq bilmaymiz. Qish kunlarida elektr ta’minotida uzilishlar ko‘p bo‘lishini tushunish mumkin, havo harorati pasayadi, elektrga talab kuchayadi. Lekin yozda-chi?
“Har bir oila – tadbirkor” dasturi bo‘yicha imtiyozli kredit olib, tikuvchilik sexi ochganman. Endi ishni yo‘lga qo‘yganimizda, bu muammo chiqib turibdi. Ikki–uch soatlab elektr berilmayapti. Ayni kerak paytda o‘chirishadi. Shuning uchun ishimizda uzilishlar ko‘p bo‘lyapti. Buyurtmachilarga mahsulotlarni o‘z vaqtida yetkazib bera olmayapmiz. Ishni to‘xtatsak, bankdan olingan kreditni qanday qaytaraman? Qishloqda menga o‘xshagan tadbirkorlar ko‘p. Hammaning xayolida shu muammo. Bizda umuman gaz yo‘q. Aholi va tadbirkorlar uchun hech bo‘lmasa elektrni uzluksiz yetkazib berish kerakku, — deydi Farg‘ona viloyati Buvayda tumani Oltinqo‘rg‘on qishlog‘idan Muhammadsaid Haydarov.
— O‘tgan yili elektr ta’minotida uzilishlar kam bo‘lgan edi. Bu yil yoz oylarida ham elektr holati yaxshilanmadi. Xohlagan vaqtda o‘chirishadi. Tartib yo‘q, ogohlantirish yo‘q. Shuni jadval bilan, aholini oldindan ogohlantirib, keyin o‘chirishsa bo‘lmaydimi? Biz ham ishimizni shunga qarab rejalashtirar edik. Elektr energiyasini tekinga olayotganimiz yo‘q-ku. To‘lovini oldindan qilyapmiz. Mana, yana narxlar oshdi, lekin elektr ta’minoti yaxshi tomonga o‘zgargani yo‘q. Elektr korxonasiga telefon qilsangiz, limit tugagani uchun yuqoridan uzildi, yoqilg‘i yetishmayapti, degan javoblarni eshitasiz.
Tadbirkorman, xususiy do‘konimda oziq-ovqat mahsulotlari bilan savdo qilaman. Mana hozir ham “svet” yo‘q. Do‘kondagi elektron tarozi, muzlatgich, konditsioner ishlamayapti. Muzqaymoqlar erib ketgan, suvlar sovishga ulgurmayapti. Bu ketishda bankrot bo‘laman-ku, — deydi Farg‘ona viloyati Bag‘dod tumani Qorako‘l qishlog‘idan Jasur Imomov.
— Qishda mayli edi. Transformatorlar yuklanishni ko‘tara olmasdi. Yozda endi bu nimasi? Qachongacha xalq qishin-yozin qiynaladi. Biz bechoralarni eshitadiganlar bormi? Qachongacha Farg‘ona viloyati xalqi, Uchko‘prik tumani xalqi qiynaladi? Nega “svet” o‘chdi, deb savol bermoqchi bo‘lsak, tuman elektr tarmoqlari korxonasining telefoni doim band. Hali ovqatlanganimiz yo‘q, ukol olishga ulgurmadik, bolalarni yuvintirish haqida-ku, gapirmasa ham bo‘ladi! Biz qishloqliklar odam emasmi? Biz soliq to‘lamayapmizmi, biz elektr haqidan qarzdormizmi? — deydi Farg‘ona viloyati Uchko‘prik tumani Uchko‘prik qishlog‘ida yashovchi Sharifaxon Madrahimova.
— Ertalab 7:00 dan o‘chishni boshlaydi. Bir soatdan keyin yonadi, ikki–uch soatda yana o‘chadi. Bu holat bir sutkada 5–6 marta takrorlanyapti. Aholiga, ayniqsa, yosh bolali oilalarga qiyin bo‘lyapti. Keyingi kunlarda ertalab hamma ishga ketadigan paytda va ayni kechki ovqat mahalida o‘chirishni odat qilib olishdi, — deydi Farg‘ona viloyati Dang‘ara tumani Tul qishlog‘idan Gulnoza Ergasheva.
Elektr ta’minotida nima sababdan ko‘p soatli uzilishlar kuzatilmoqda va bu holat qachon bartaraf etiladi? Shu savol bilan viloyat hududiy elektr tarmoqlari korxonasi mutasaddilariga murojaat qildik.
— Viloyat hududiy elektr tarmoqlari korxonasining vazifasi, berilayotgan ma’lum miqdordagi elektr energiyasini taqsimlashdan iborat. Viloyatimizda iste’molchilarga bir sutkada uzilishlarsiz elektr energiyasi yetkazib berish uchun 14–14,5 million kVt-soat miqdorida energiya zarur. Ayni paytda bizga cheklov hisobiga 13–13,5 million kVt-soat elektr energiyasi berilyapti. Bir sutkada 1–1,5 million kVt-soat elektr energiyasi yetishmovchiligi yuzaga kelyapti. Natijada joylarda elektr ta’minotida uzilishlar kuzatilyapti. Bunga elektr energiyasi ishlab chiqaruvchi IESlardagi yoqilg‘i yetishmovchiligi bilan bog‘liq muammolar sabab bo‘lmoqda. Viloyatning elektr tarmoqlarida nosozlik va avariya holatlari yo‘q.
Shuni alohida ta’kidlash kerak, yildan-yilga aholi va ishlab chiqarish obyektlari ko‘payib, iste’molchilar soni ortyapti. Misol uchun, o‘tgan yili shu kunlarda viloyatimizda 13 million kVt-soat elektr energiyasi iste’mol qilingan bo‘lsa, bugungi kunda talab 14 million kVt-soatdan ortib ketdi.
Shunday bo‘lsa-da, muhim iqtisodiy korxonalarni uzluksiz elektr energiyasi bilan ta’minlayapmiz. Ijtimoiy soha obyektlarini ham o‘chirmaslikka harakat qilyapmiz, — deydi Farg‘ona viloyati hududiy elektr tarmoqlari korxonasi rahbari o‘rinbosari Abdurahim Mamatqulov.
Elektr ta’minotidagi uzilishlar aholining kundalik turmushiga va ijtimoiy-iqtisodiy sohalarga salbiy ta’sir o‘tkazadi. Qishloq joylardagi ko‘plab tadbirkorlar elektr tanqisligi tufayli zarar ko‘rayotgani, hatto ayrimlari faoliyatini to‘xtatishga majbur bo‘layotgani ham bor gap. Qolaversa, mutasaddilar uzilishlar bo‘yicha belgilangan jadval bor, degani bilan unga hech kim amal qilmayapti. Tok istalgan vaqtda o‘chirilyapti. Bu holat aholining haqli e’tirozlariga sabab bo‘lyapti. Viloyatga ajratiladigan limitni oshirish yoki uni umuman bekor qilish mumkin emasmi? Elektr ta’minotidagi uzilishlarni belgilangan jadval asosida iste’molchilarni oldindan xabardor qilgan holda amalga oshirishning imkoni yo‘qmi?
O‘ylaymizki, hududiy elektr tarmoqlari tashkilotlari bu muammoga jiddiy e’tibor qaratadi va tez kunlarda elektr ta’minotidagi ko‘p soatli uzilishlar bartaraf etiladi.
Izoh (0)