Hozirgi paytda mavjud tuberkulyoz ekspress-testlarining sezgirligi bo‘yicha o‘tkazilgan yirik tadqiqot shuni ko‘rsatdiki, ular yetarli aniqlikka ega emas va imkoniyatlari cheklangan. Britaniya olimlari hozirgi kundagi testlarning sezuvchanlik darajasi 67 foizdan 81 foizgacha ekanligini isbotladi. Bu haqda Londonning Imperial kolleji sayti xabar bermoqda.
Butunjahon sog‘liqni saqlash tashkiloti bergan ma’lumotlarga ko‘ra, 2017-yilda tuberkulyoz bilan 10 milliondan ortiq inson kasallangan. Shulardan 1,6 millioni vafot etgan. Kasallikning tezkor diagnostikasi kam samarador ekanligini hisobga olib, olimlar jamoasi yangi diagnostik test — qon orqali tekshiruvni yaratdi. Test 94 foiz aniqlik bilan hozirda mavjud barcha testlarning ko‘rsatkichlarini ortda qoldirdi.
Bugungi kunda tubekulyoz diagnostikasi bemorning balg‘ami va invaziv biopsiya materialini ozuqa muhitida o‘stirilgandan so‘ng aniqlanadi va diagnoz bir necha haftadan so‘ng tasdiqlanadi. Manfiy natijalar esa doim ham tuberkulyoz diagnozini inkor qilmaydi, chunki ayrim bemorlardan olingan biologik materialdagi tuberkulyoz bakteriyalari ozuqa muhitida o‘smasligi mumkin. Bu esa kasallik e’tiborsiz qolib ketishiga sabab bo‘ladi.
Yangi usulda bemordan olingan qon namunasiga qo‘shilgan gamma-interferon (IGRA) tubekulyoz bakteriyasining immun javobiga qarab tashxis tasdiqlanadi. Natijalar shuni ko‘rsatdiki, yangi analiz usuli sezilarli darajada samarador bo‘ladi va infeksiyaga shubha bo‘lgan hollarda ularni inkor qilishga yordam beradi.
Yangi metod birgina Buyuk Britaniya sog‘liqni saqlash tizimining 2 million funt sterling (2,5 million dollar) mablag‘ini tejab qoladi.
“Tekshiruvlarimizga ko‘ra, bugungi kunda qo‘llaniladigan tuberkulyoz ekspress-testlari faol tuberkulyoz diagnostikasi uchun yetarli samaradorlikka ega emas va shu sababdan ularni amaliyotda qo‘llash mumkin emas. Tadqiqot natijalari muhim klinik ahamiyatga ega bo‘lib, kelajakda yangi usulni klinik amaliyotda qo‘llashga asos hisoblanadi.”, — deydi professor Lalvani.
Agar mavjud usullar sezgirligi past bo‘lsa, unda nega biz hali-hanuz ulardan foydalanyapmiz? Sababi — tuberkulyoz diagnostikasiga bo‘lgan talab shu darajada yuqoriki, qo‘l ostimizdagi bor imkoniyatlardan to‘laligicha foydalanishga majburmiz. Umid qilamizki, kelajakda yangi metod klinik amaliyotga joriy qilinadi va tuberkulyoz bilan kasallanganlarga o‘z vaqtida aniq diagnoz qo‘yib, davolashda muhim yordamchiga aylanadi.
Izoh (0)