IBM kompaniyasi mutaxassislari dehlilik olimlar bilan birga Bollivuddagi gender tengsizligini aniqlash maqsadida tadqiqot o‘tkazdi. Tadqiqotchilar hind filmlarida ayollar erkaklarga qaraganda ikki marta kamroq eslanishini va ular stereotip tushunchalar bilan tasvirlanishini aniqladi. Bu haqda TJournal xabar bermoqda.
Mutaxassislar 1970—2017-yillarda tasvirga olingan hind filmlariga bag‘ishlangan Wikipedia’dagi 4000 mingta sahifani o‘rganib chiqqan. Ular filmlarning nomlarini, tasvirga olish guruhini, syujetlarni, saundtreklar va posterlarni, shuningdek, 2008—2017-yillarda suratga olingan 880 ta rasmiy treylerni tahlil qilgan.
So‘nggi 50 yil ichida erkak qahramonlar bitta filmda o‘rtacha 30 marta eslangan, ayol qahramonlar uchun bu ko‘rsatkich 15 martani tashkil qilgan. Olimlar ayollarning rollariga kamroq ahamiyat beriladi, degan xulosaga keldi.
Ayollar tashqi sifatlar — “jozibadorlik”, “go‘zallik” bilan tasvirlanadi. Ayollarga nisbatan “turmushga chiqadi”, “sevadi” tez-tez fe’llari ishlatiladi. Erkaklar esa “o‘ldiradi”, “otib tashlaydi” fe’llarini bilan “kuchli”, “omadli” sifatida tasvirlanadi. Bundan tashqari, tanishtirish vaqtida ekaklar kasbiy sifatlari bilan tasvirlansa, ayollar tashqi ko‘rinishi va erkaklarga bo‘gliqligi (kimningdir qizi yoki xotini) bilan tavsiflanadi.
Tadqiqotchilar qahramonlarning kasbidagi farqlarni ham qayd etib o‘tgan. Erkaklarning 32 foizdan ko‘prog‘i shifokorlar, advokatlar va politsiyachilar bo‘lsa, ayol qahramonlarning aksariyati o‘qituvchi yoki kotiba bo‘lib ishlagan.
Saundtreklarning tahliliga ko‘ra, ayollar erkaklarga nisbatan kamroq qo‘shiq kuylaydi. Tadqiqotchilarning ta’kidlashicha, hind kinomatografiyasida umuman olganda ekaklar ayollardan ko‘ra ko‘proq.
Biroq so‘nggi yillarda asosiy rolni ayollar o‘ynayotgan filmlar doimiy o‘sib bormoqda. 2015—2017-yillarda ayollar filmlarning 11,9 foizida markaziy qahramon bo‘lgan. 1970-yillarda bu ko‘rsatkich taxminan yetti foizni tashkil qilgan.
Izoh (0)