Markaziy saylov komissiyasi (MSK) taklifiga muvofiq, Yevropada xavfsizlik va hamkorlik tashkiloti (YXHT) Demokratik institutlar va inson huquqlari bo‘yicha byurosi (DIIHB) Ehtiyojlarni baholash missiyasini (EBM) O‘zbekistonga yuborishga qaror qildi. Missiyaning O‘zbekistonga tashrifi mobaynidagi vazifalari haqida MSK matbuot xizmati rahbari Nizomiddin Nurmatov “Daryo”ga quyidagilarni ma’lum qildi.
— Ehtiyojlarni baholash missiyasi saylov arafasida saylovoldi vaziyatni va saylovga tayyorgarlik borishini baholash, saylov komissiyalari ishi tashkil qilinishi, saylov o‘tkazishga aloqador davlat organlari, siyosiy partiyalar, OAVning saylovoldi jarayonidagi faoliyati bilan tanishish uchun yuboriladi. Missiya saylov bo‘yicha milliy qonunchilik umume’tirof etilgan xalqaro standartlarga muvofiqligini tahlil etadi.
Ushbu missiya xulosalari asosida YXHT DIIHB saylovni kuzatish, uning shakli, davomiyligi va kuzatuvchilarning zarur soni to‘g‘risida qaror qabul qiladi.
Missiya tarkibiga odatda YXHT DIIHBning saylovlar bo‘yicha departamenti xodimlari kiritiladi. Amaliyotlar ko‘rsatganidek, ehtiyojlarni baholash 2—3 kun davomida amalga oshiriladi. Keyin ikki haftada xulosa tayyorlanadi. Bu gal YXHT DIIHB Ehtiyojlarni baholash missiyasini joriy yilning 11—14-oktabr kunlari yuborishga qaror qildi. Missiya YXHT DIIHBning saylovlar bo‘yicha departamenti boshlig‘i Aleksandr Shlik (Belarus) va mazkur departamentning saylovlar bo‘yicha maslahatchisi Ulvi Oxundludan (Ozarbayjon) iborat.
Missiya o‘z tashrifi chog‘ida Tashqi ishlar vazirligi, Markaziy saylov komissiyasi, Oliy sud, Oliy Majlis Qonunchilik palatasi va Senati, Adliya vazirligi, Inson huquqlari bo‘yicha milliy markaz, Milliy teleradiokompaniya, O‘zbekiston matbuot va axborot agentligida bo‘lishi, Oliy Majlis Inson huquqlari bo‘yicha vakili, siyosiy partiyalar, fuqarolik jamiyati institutlari vakillari bilan uchrashuvlar o‘tkazishi rejalashtirilgan.
Mazkur uchrashuvlar yakunlari bo‘yicha missiya o‘z xulosacsini tayyorlaydi. Unda saylovning samarali, ishonchli va professional kuzatuvini amalga oshirish uchun minimal shart-sharoitlar, siyosiy plyuralizm, shaffoflik hamda jamiyatning saylov jarayoniga ishonchi mavjudligi, shuningdek, YXHT Demokratik institutlar va inson huquqlari bo‘yicha byurosining avvalgi saylovlar bo‘yicha tavsiyalari bajarilganligi singari mezonlar inobatga olinadi.
EBM O‘zbekistonga 2004, 2009 va 2014-yillarda ham yuborilgan. 2015-yilda parlament va prezident saylovlari o‘rtasida ko‘p vaqt o‘tmaganini inobatga olib, missiya jo‘natilmagan. O‘tgan yillarda missiya xulosalariga muvofiq O‘zbekistondagi saylovlarni kuzatish uchun YXHTning 15—18 ta a’zo mamlakatidan 25 kishidan ko‘p bo‘lmagan miqdorda Saylovni kuzatish bo‘yicha cheklangan missiyasi yuborilgan edi.
Izoh (0)