Саудия Арабистонида ижтимоий тармоқлардан фойдаланган олим ўлимга ҳукм қилинди

Саудия Арабистони олими Авад Ал-Қарний Twitter ва WhatsApp’дан фойдалангани учун ўлимга ҳукм қилинди. Бу ҳақда The Guardian хабар берди.

65 ёшли Ал-Қарний ислоҳот тарафдори бўлган ҳуқуқ профессори бўлиб, ижтимоий тармоқларда қиролликка «душман» деб топилган хабарларни тарқатишда айбланган. 2017 йил сентябрида унинг ҳибсга олиниши ўша пайтда янги тайинланган валиаҳд шаҳзода Муҳаммад бин Салмон томонидан мухолифатга қарши курашнинг бошланиши бўлган.

Ал-Қарнийга қўйилган айблов тафсилотлари ҳақида унинг ўғли Носир айтган. У 2022 йил қиролликдан қочиб кетган ва Буюк Британиядан бошпана сўраган. Ал-Қарний Саудия Арабистони назоратидаги оммавий ахборот воситаларида «хавфли воиз» сифатида тасвирланган, аммо диссидентлар Ал-Қарний зиёли ва ҳурматга сазовор одам бўлиб, Twitter’да 2 миллион обуначига эга бўлганини айтган.

Муҳожирликда яшаётган инсон ҳуқуқлари фаоллари ва саудиялик диссидентлар қироллик Саудия ҳукуматини танқид қилган шахсларга нисбатан янги ва шафқатсиз тазйиқлар ўтказаётгани ҳақида огоҳлантирган.

2022 йили Лидс аспиранти ва икки фарзанднинг онаси Салма ал-Шабоб Twitter’да аккаунтга эга бўлган, диссидентлар ва фаолларни кузатиб, ретвит қилгани учун 34 йилга қамалган эди. Яна бир аёл Нура ал-Қаҳтаний Twitter’дан фойдалангани учун 45 йилга қамоқ жазосига ҳукм қилинган.

Аммо Носир Ал-Қарний тарқатган айблов ҳужжатлари шуни кўрсатдики, ижтимоий медиа ва бошқа алоқа воситаларидан фойдаланиш қиролликда шаҳзода Муҳаммад ҳукмронлигининг бошидан бери жиноят ҳисобланган.

Саудия Арабистони ҳукумати ва давлат томонидан назорат қилинадиган сармоядорлар сўнгги пайтларда АҚШ ижтимоий тармоқлари, жумладан Twitter ва Facebook, шунингдек, Disney каби кўнгилочар компаниялардаги молиявий улушларини оширган. Саудиялик сармоядор шаҳзода Ал-Валид бин Талал Илон Маск ижтимоий медиа платформасини эгаллаб олганидан кейин Twitter’даги иккинчи йирик инвестор бўлган.

Инвесторнинг ўзи 2017 йилда коррупцияга қарши тозалаш жараёнида 83 кун ҳибсда сақланган. Шаҳзода Ал-Валид қироллик билан «махфий келишув»га эришганидан сўнг қўйиб юборилганини айтган.