Ўзбекистон ТИВ Тайван атрофидаги вазият юзасидан баёнот берди

Ўзбекистон Ташқи ишлар вазирлиги Тайван атрофидаги вазиятга муносабат билдирди. Расмий баёнот матни «Дунё» ахборот агентлиги сайтида эълон қилинди.

Унда вазирлик Тайван атрофидаги вазият ривожланиши муносабати билан юзага келган кескинлик тез орада босилишига умид билдирган. Шунингдек, Ўзбекистон «ягона Хитой» сиёсатини қўллаб-қувватлаши маълум қилинган.

«Ўзбекистон халқаро ҳуқуқнинг умумеътироф этилган меъёр ва тамойилларига мувофиқ ‘ягона Хитой’ сиёсатини, ушбу мамлакат суверенитети, ҳудудий яхлитлигини изчил қўллаб-қувватлайди», — дейилади баёнотда.

Тайван атрофидаги вазият

АҚШ Конгресси Вакиллар палатаси спикери Нэнси Пелоси бошчилигидаги делегация Вашингтоннинг оролни қўллаб-қувватлашга содиқлигини тасдиқлаш учун 2—3 август кунлари Тайвандда бўлди. Пелосининг сўзларига кўра, конгрессменларнинг оролга ташрифи АҚШнинг Тайванга нисбатан сиёсатига тўлиқ мос келади.

Пелосининг самолёти Тайбей аэропортига қўнганидан кейин Хитой орол яқинида ўт очишлар орқали ҳарбий машғулотлар бошлади. Америкалик ҳарбийлар ҳам Тайванга яқин жойга ўз авианосецлари ва самолётларини жойлаштирди.

Пхеньян бу ташрифни кескин қоралади ва буни Вашингтоннинг бошқа давлат ички ишларига қўпол аралашуви, деб атади. Ташқи ишлар вазирлиги «Тайван Хитойнинг ажралмас қисми, Тайван масаласи эса Хитойнинг ички иши» ҳамда ташқи кучларнинг мамлакат ички ишларига аралашувига қарши чоралар кўриш «суверен давлатнинг табиий ҳуқуқи» эканини таъкидлаган.

Трамп Тайванга ташрифи учун Нэнси Пелосини «ақлдан озган» деб атади, Оқ уй эса Пелосининг ташрифи АҚШнинг Хитойга нисбатан сиёсатида қандайдир ўзгариш бўлганини англатмаслигига ишонтирди.

Тайван (ёки Хитой Республикаси) — мустақиллиги қисман тан олинган давлат, унинг суверенитетини 14 та мамлакат расман тан олган. Хитой республикасига расман 1911 йилда асос солинган, бироқ ҳозирги Тайван ҳудудидаги давлат 1950 йиллар бошида фуқаролар урушидан кейин қочган Гоминдан тарафдорлари бу ерга келган вақтида шаклланган. АҚШ ўша вақтда Хитой халқ республикасини расман тан олмаган, чунки Тайвандаги ҳукуматни қонуний деб ҳисоблаган.

1970 йиллар бошигача Тайван БМТда Хитой номидан иш кўрган. Аммо Ричард Никсоннинг ХХРга расмий ташриф билан келиши, АҚШ-Хитой муносабатларининг яхшиланиши коммунистик мамлакатнинг халқаро ҳуқуқ субъекти экани тан олинишига сабаб бўлди. Шундан буён Тайванга амалга ошириладиган ҳар қандай сиёсий ташриф Пекин учун халқаро ҳуқуқ меъёрларининг бузилиши сифатида баҳоланади.