Туркманистонда қўл ушлашиб юрган йигит-қизлар қўлга олинмоқда, аёлларга эса пардоз қилиш тақиқланмоқда. Президент алмашганидан кейин фуқароларнинг ташқи кўриниши ва хулқи жиддий назорат қилинмоқда

Туркманистоннинг Мари шаҳрида ўнлаб йигит-қизлар жамоат жойларида қўл ушлашиб юргани учун қўлга олинган, деб ёзади Meduza «Азаттик радиоси»га таяниб.

Полиция қўлга олинганларни «анъанавий жамият негизларини» бузганликда айблади. Бўлинмаларга улар қўлига кишан кийдирилган ҳолда олиб келинган; у ерда аёлларга маъруза ўқилиб, «эркаклар билан қўл ушлашиб, улар ахлоқ-одоб қоидаларини бузгани» айтилган.

Қўлга олинганлар жамоат жойларида энди ҳис-туйғуларини намоён қилмаслик ҳақидаги тилхатга имзо қўйганидан кейин озод этилган. Полициячилар уларни яна шундай қоидабузарликка йўл қўйса, «жиддий муаммолар» кутиши ҳақида огоҳлантирган. «Азаттик радиоси» қайд этишича, Туркманистонда қўл ушлашиш расман тақиқланмаган.

Аҳолининг, асосан аёлларнинг хулқи ва ташқи кўриниши устидан назорат ҳокимият тепасига Сердар Бердимуҳамедов келиши билан сезиларли тарзда кучайди — март ойида у президент сайловида ғолиб бўлиб, отаси Гурбангули Бердимуҳамедовнинг ўрнини эгаллади.

Апрель ойидан мамлакатда кўкрак ва лабни катталаштириш ёки татуаж каби баъзи косметик жарроҳликлар тақиқланди. Тирноқ ва киприк ўстирган аёллар кўчаларда оммавий қўлга олинаётгани хабар берилди. Аёллар уларни олдириб ташлашга ва катта жарималар тўлашга мажбурланган.

Давлат корхоналари ходималарига ишдан бўшатилиш таҳдиди билан косметикадан воз кечиш ҳақида тилхат ёздирилган. Мактабларда катта синфда ўқувчи қизлар билан маникюр ва педикюр ножоизлиги тўғрисида «тушунтириш ишлари» олиб борилган. Давлат транспорт компанияларида ишлайдиган ўнлаб стюардессалар ва проводник аёллар кўкрак имплантлари қўйдиргани ва лабини шиширгани учун ишдан бўшатилган.

Ташқи кўринишга нисбатан чекловлар киритилгани ҳақида расман эълон қилинмаган; раҳбарлар ўз ишчиларига тегишли норматив ҳужжатларни тақдим этишдан бош тортган.

Бундан ташқари, ҳукумат аёлларга автомобилнинг олдинги ўриндиғига ўтиришни тақиқлади. Ҳайдовчилар эса энди ўзларига қариндош бўлмаган аёлларни машинасида олиб юришига йўл қўйилмайди: йўл полицияси аёллар ўтирган машиналарни тўхтатиб, ҳайдовчи билан қариндошлик алоқалари ҳақидаги далилларни талаб қила бошлади.

Ҳукуматга яқин манбалар «Азаттик»га маълум қилишича, ҳукумат аёллар учун чет элга чиқишни тақиқлаш устида ўйламоқда. У ҳолда улар фақат хорижда даволаниш учунгина Туркманистонни тарк этиши мумкин бўлади.

Аёлларнинг ташқи кўриниши борасидаги қатъий чекловлар аввал, Гурбангули Бердимуҳамедов президентлиги даврида ҳам вақти-вақти билан эълон қилиб турилган. Аммо уларнинг ижроси устидан қатъий назорат бўлмаган.

Эслатиб ўтамиз, Туркманистон президенти сифатида 2007 йилдан буён ишлаб келган Гурбангули Бердимуҳамедов 11 февраль куни ҳукуматни ёш авлодга топширишга қарор қилганини, ўзи эса парламент юқори палатаси раиси бўлиб қолишини маълум қилганди.

Орадан бир ой ўтиб, 12 март куни мамлакатда президентлик сайловлари бўлиб ўтди. Унда амалдаги давлат раҳбарининг ўғли Сердар Бердимуҳамедов ғолиб бўлди. Сайлов кампанияси давомида у Туркманистоннинг нейтрал мақомини сақлаб қолиш, шунингдек, яхши қўшничилик муносабатларини ривожлантириш ва халқаро ташкилотлар, хусусан, БМТ билан ҳамкорликни мустаҳкамлашга ваъда берган.