Афғонистоннинг собиқ президенти Ашраф Ғани август ойида мамлакатдан қочаётганини америкаликлардан атайин яширган. Чунки Ғани ортиқ уларга ишонмасди ва ўзини «Толибон» жангариларига топширилишига АҚШнинг жим қараб туришидан қўрқарди. Бу ҳақда Ғанининг Миллий хавфсизлик бўйича собиқ маслаҳатчиси Ҳамидулла Моҳиб 19 декабрь куни CBS телеканалига берган интервьюсида гапирди.
Телебошловчи ундан толиблар Кобулга жангсиз киришидан сал аввал Ғани ва унинг атрофидагилар, жумладан, Моҳибнинг ўзини Афғонистон пойтахтидан олиб кетган вертолётлар америкаликлар пайқамаслиги ва уларнинг қаерга кетаётганини билмаслиги учун атай пастлаб учгани ҳақидаги хабарларга изоҳ сўради. «Айнан шундай бўлганди. Ишонч қолмаганди», — дея Моҳиб таажжубдаги мухбирнинг саволини тасдиқлади.
Бошловчи ундан америкаликлардан нимани кутиб, ўз манзилларини яширишга қарор қилгани ҳақида сўради. «Бир кун олдин америкаликларга шунчаки савол бергандим. Бу синаб кўриш учун эди. Улардан агар ҳокимиятни «Толибон»га топшириш бўйича келишув иш бермаса, бизни олиб кетасизларми, деб сўрадим? Бунга жавобан улар бирорта мажбуриятни зиммасига олишдан бош тортди», — деди Ғанининг собиқ маслаҳатчиси.
«Толибонъда йўқ разведка маълумотлари афғон манбаларида бўлгани каби америкаликларда ва мустақил манбаларда ҳам бор эди, аммо уларнинг ҳомийларида шундай режа бўлган: улар Ашраф Ғанининг бошини истарди», — дея Моҳиб қайси ҳомийлар ҳақида гап кетаётганини очиқламади.
«Ватанимизни қўлдан берганимизнинг ўзи етарлича уят, яна бир президентни йўқотишни, унинг Афғонистонда шу тарзда шарманда бўлиб, ўлдирилишини истамадик», — дея қўшимча қилди Моҳиб.
Унинг сўзларига кўра, август ойи ўрталарида америкаликлар барибир ўз қўшинларини мамлакатдан олиб кетишга қарор қилганини ҳисобга олиб, Ғанининг атрофидагилар «Толибон»га қаршилик кўрсатишга кейинги уринишлар бефойда, деган хулосага келган. Шу сабабдан мамлакатни тарк этишга қарор қилинган.
«Президентнинг қаршиликни давом эттириш учун Афғонистонда қолиши мумкин бўлган жой бор ёки йўқлигини аниқлашга уриндик. Аммо хавфсиз жой йўқ эди. Доҳада муҳокама қилинган масала (америкаликлар ва толибларнинг 2020 йилдаги келишуви) таслим бўлишдан бошқа нарса эмасди. Агар бу таслим бўлиш бўлса, нега яна икки ҳафта кутиб, миллионлаб афғонларнинг ҳаётини хавф остига қўйиш ва якунда барибир бир хил натижани олиш керак?», — дея хулоса қилди Миллий хавфсизлик бўйича собиқ маслаҳатчи.
Моҳибнинг сўзларига кўра, Ғани ва унинг ҳамроҳлари 15 август куни тушдан кейин Кобулдаги «Арг» президент саройи мажмуаси ҳудудидан вертолётда Ўзбекистоннинг Термиз шаҳрига қараб учган. У собиқ президент ва унга яқин кишиларнинг кейинги сафари ҳақида маълумот бермади. Ғани ҳозир Бирлашган Араб Амирликларида, Моҳиб эса АҚШда истиқомат қилмоқда.
Ашраф Ғани 15 августда «Толибон» ҳаракати вакиллари Кобулга кира бошлаганидан кейин мамлакатни тарк этган. Бир неча кун унинг қаерда эканлиги ҳақида расмий маълумот берилмаган. Сўнг БАА Ғани ва унинг оила аъзоларига хавфсиз бошпана бергани маълум бўлди.
Аввалроқ Афғонистон собиқ президенти Ҳамид Карзай август ойида «Толибон» ҳаракати вакиллари унинг таклифи билан Афғонистон пойтахти Кобулни эгаллагани ҳақида гапирганди.
Мавзуга доир:
Изоҳ (0)