Ashraf G‘anining sobiq maslahatchisi uning nima sababdan Kobulni yashirincha tark etganini tushuntirib berdi

Afg‘onistonning sobiq prezidenti Ashraf G‘ani avgust oyida mamlakatdan qochayotganini amerikaliklardan atayin yashirgan. Chunki G‘ani ortiq ularga ishonmasdi va o‘zini “Tolibon” jangarilariga topshirilishiga AQShning jim qarab turishidan qo‘rqardi. Bu haqda G‘anining Milliy xavfsizlik bo‘yicha sobiq maslahatchisi Hamidulla Mohib 19-dekabr kuni CBS telekanaliga bergan intervyusida gapirdi.

Teleboshlovchi undan toliblar Kobulga jangsiz kirishidan sal avval G‘ani va uning atrofidagilar, jumladan, Mohibning o‘zini Afg‘oniston poytaxtidan olib ketgan vertolyotlar amerikaliklar payqamasligi va ularning qayerga ketayotganini bilmasligi uchun atay pastlab uchgani haqidagi xabarlarga izoh so‘radi. “Aynan shunday bo‘lgandi. Ishonch qolmagandi”, — deya Mohib taajjubdagi muxbirning savolini tasdiqladi.

Boshlovchi undan amerikaliklardan nimani kutib, o‘z manzillarini yashirishga qaror qilgani haqida so‘radi. “Bir kun oldin amerikaliklarga shunchaki savol bergandim. Bu sinab ko‘rish uchun edi. Ulardan agar hokimiyatni “Tolibon”ga topshirish bo‘yicha kelishuv ish bermasa, bizni olib ketasizlarmi, deb so‘radim? Bunga javoban ular birorta majburiyatni zimmasiga olishdan bosh tortdi”, — dedi G‘anining sobiq maslahatchisi.

“Tolibon’da yo‘q razvedka ma’lumotlari afg‘on manbalarida bo‘lgani kabi amerikaliklarda va mustaqil manbalarda ham bor edi, ammo ularning homiylarida shunday reja bo‘lgan: ular Ashraf G‘anining boshini istardi”, — deya Mohib qaysi homiylar haqida gap ketayotganini ochiqlamadi.

“Vatanimizni qo‘ldan berganimizning o‘zi yetarlicha uyat, yana bir prezidentni yo‘qotishni, uning Afg‘onistonda shu tarzda sharmanda bo‘lib, o‘ldirilishini istamadik”, — deya qo‘shimcha qildi Mohib.

Uning so‘zlariga ko‘ra, avgust oyi o‘rtalarida amerikaliklar baribir o‘z qo‘shinlarini mamlakatdan olib ketishga qaror qilganini hisobga olib, G‘anining atrofidagilar “Tolibon”ga qarshilik ko‘rsatishga keyingi urinishlar befoyda, degan xulosaga kelgan. Shu sababdan mamlakatni tark etishga qaror qilingan.

“Prezidentning qarshilikni davom ettirish uchun Afg‘onistonda qolishi mumkin bo‘lgan joy bor yoki yo‘qligini aniqlashga urindik. Ammo xavfsiz joy yo‘q edi. Dohada muhokama qilingan masala (amerikaliklar va toliblarning 2020-yildagi kelishuvi) taslim bo‘lishdan boshqa narsa emasdi. Agar bu taslim bo‘lish bo‘lsa, nega yana ikki hafta kutib, millionlab afg‘onlarning hayotini xavf ostiga qo‘yish va yakunda baribir bir xil natijani olish kerak?”, — deya xulosa qildi Milliy xavfsizlik bo‘yicha sobiq maslahatchi.

Mohibning so‘zlariga ko‘ra, G‘ani va uning hamrohlari 15-avgust kuni tushdan keyin Kobuldagi “Arg” prezident saroyi majmuasi hududidan vertolyotda O‘zbekistonning Termiz shahriga qarab uchgan. U sobiq prezident va unga yaqin kishilarning keyingi safari haqida ma’lumot bermadi. G‘ani hozir Birlashgan Arab Amirliklarida, Mohib esa AQShda istiqomat qilmoqda.

Ashraf G‘ani 15-avgustda “Tolibon” harakati vakillari Kobulga kira boshlaganidan keyin mamlakatni tark etgan. Bir necha kun uning qayerda ekanligi haqida rasmiy ma’lumot berilmagan. So‘ng BAA G‘ani va uning oila a’zolariga xavfsiz boshpana bergani ma’lum bo‘ldi.

Avvalroq Afg‘oniston sobiq prezidenti Hamid Karzay avgust oyida “Tolibon” harakati vakillari uning taklifi bilan Afg‘oniston poytaxti Kobulni egallagani haqida gapirgandi.