Майкл Эдвардс (клуб спорт директори) «Ливерпуль» скаутлари ўзларининг ҳисоботларини ёзганда, баландпарвоз гаплардан қўрқмасликларига умид қилади. Потенциал селекционерларни баҳолаш тизимини соддалаштириш учун у ҳар бир ўйинчига маълум бир баҳо қўйиладиган махсус тизимни жорий этган.
Энг юқори баҳо – «А» бўлса, энг пасти «Д» ҳисобланади. Баҳоси қанча юқори бўлса, ўйинчига шунчалик кўпроқ эътибор қаратилиши керак. «А» – асосий жамоада ўйнаш учун салоҳият мавжудлигини англаца, «Б» – янги ўйинчининг қабул қилиниши жамоани қайсидир маънода кучайтириши ва келажакда ривожланиши мумкинлигини билдиради. «C» эса – уни вақти-вақти билан эслаб туриш кераклиги белгисидир. Ва охирги «Д» категорияси – унинг ҳеч нимага ярамаслигини англатади.
Шунга қарамай, «Ливерпуль» базасидаги аксарият ўйинчилар юқоридаги ҳарфларнинг сўнгги иккисига тегишлидир, боиси Юрген Клоппнинг талаб ва меъёрлари ўта юқори. «А»ни топиш улкан муваффақият. Скаутлар Эдвардсга шошилинч ҳаракат қилиш кераклигини айтади. Четдан қараганда скаут (шартли) ҳимоячининг 15-20 та ўйинини томоша қилиб, кейин эса мос эмас деган қарорга келиши ғалати туюлиши мумкин. Аммо фақат шу жараёнгина хатоларни минимал даражагача камайтиришга имкон беради.
Эдвардс учун айни вақт келажак каби муҳим эмас. Ҳатто клуб Виржил ван Дейк ва Aллисон Бекернинг трансферига рекорд даражадаги сумма сарфлаганида ҳам у зудлик билан захира вариантларини излай бошлаган – келишув ўз самарасини бериши ҳеч қачон кафолатланмаган-ку ахир. Ўзгармас ҳақиқат бор: қаердандир яхшироқ ўйинчини топиш мумкин. Аммо «муаммо», бу иккисидан кучлироғини топиш осон масала эмаслигида.
Дарҳақиқат, «Ливерпуль»нинг скаутлар бўлими рақобатдошларига қараганда сезиларли даражада кичик. Ўтган йилгача «Манчестер Юнайтед» барча футбол мамлакатларида ўз вакилларига эга эди. Бу клубда, тахминан, 80 дан ортиқ скаут фаолият олиб боради деганидир. «Ливерпуль»да эса бу кўрсаткич 15 тадан кўп эмас! Ҳар бир скаут 2-3 мамлакат ва минтақалар учун жавобгар. Скаутлар қанча кам бўлса, шунча масъулият кўпаяди деб ҳисоблайди Эдварс. Тўғри, бошқа клубларда ходимлар сони кўпроқ бўлиши мумкин, аммо натижаларни яхшироқ деб бўлмайди.
«Ливерпуль» скаутлари ўзларининг «кир ишлардан» қўрқмасликлари билан ном қозонган. Бошқа топ-клубларда кўпинча скаутлар фақат элита жамоалари ўйинларига ташриф буюради деган фикр бор. Аммо «Ливерпуль»да футбол кўришдан тўхтай олмайдиган «телбалар» ишлайди. Ҳар қандай футболни.
Бутун жараён Эдвардс томонидан бошқарилади. Унинг скаутлари тўлиқ автоном бўлиб, уларда аниқ кўрсатмалар мавжуд, аммо ҳеч ким ўз услубини қўллашга ва 24 ёшдан катта бўлган «дастурлаштирилмаган» футболчиларни излашга тўсқинлик қилмайди. Улар ҳатто самолёт чипталарини ҳам ўзлари буюртма беради, тўғри, бунинг учун клуб ҳисоб рақамларидан фойдаланиш мумкин. Эдвардс уларга тўлалигича ишонади ва бундай иш услуби ҳамма учун мос келади.
Ҳар бир ҳисобот онлайн тизимга юкланади. Гарчи клуб эгаларида ҳар доим бундай имконият бўлса-да, ҳисоботни юклаган шахс уни кўриши мумкин бўлганлар сонини чеклаш имкониятига эга. Шунингдек, ҳисоботларда статистика ва шарҳлар учун ҳам алоҳида жой мавжуд. Мисол учун, футболчининг шахсий ҳаётида муаммолар борлигини ёки қимор ўйинларига берилиб кетганлигини кўрсатиш мумкин. Кўпинча бу ерда агар футболчининг агенти унинг отаси бўлса, унинг ўғлига қанчалик ғамхўрлик қилишини таъкидлаш муҳим. Тафсилотлар қанча кўп бўлса, шунча яхши. Ва ҳозирда ҳар бир ўйин ёзиб олинаётгани сабабли, видеолар ҳам ҳисоботга илова қилинмоқда. Бунинг учун InStat’дан фойдаланилади.
Бундан ташқари «Ливерпуль» Scout7 деб номланган хизматдан ҳам фойдаланиб келади, ушбу платформа дунё бўйлаб ўйинлар ҳақида маълумот тўплаш имконини беради. Клубдагилар ўзларининг ҳам шундай тизимини яратиш ҳақида ўйлаганди, аммо бунга жуда катта меҳнат сарф этилишидан чўчиган.
Аммо шуни унутмаслик керакки, бундай уйғунлик ҳар доим ҳам кузатилмаган. Эдвардс энди ишга киришганида бир уюм қоғозларга ўралишиб юрар ва кўпчилик унинг устидан куларди. Табиийки, бу жамоанинг ўша пайтдаги мураббийи Брендан Рожерсга дарҳол ёқмаган – янги ходимнинг хатти-ҳаракатлари унинг обрўйига таҳдид солаётгандек таассурот уйғонган.
Аммо Эдвардс хотиржамликни йўқотмаган, уни Fenway Sports Group вакили Майк Гордон қўллаб-қувватларди. Гордонга Эдвардснинг холислиги ва бутун жараённи қандай йўл қўйгани маъқул келганди. Клопп тайинланишидан олдин ҳам Гордон бу жуфтликнинг муваффақиятли ишлашига умид қилган. Мана 5 йилдирки, улар яхши муносабатда ва айнан уларнинг муҳокамаларидан сўнг катта аҳамиятга эга қарорлар қабул қилинмоқда.
Ўн йил олдин «Ливерпуль» бошқа мамлакатларда скаутларга эга эмас эди. Ҳеч бўлмаганда доимий фаолият юритадиган. Бундай олиб қаралганда, ҳеч қандай стратегия ҳам бўлмаган.
Видеони ёзиб олиш жараёни ишни сезиларли даражада осонлаштирганига қарамай, ўйинчини жонли равишда кўриш жуда муҳим. Пандемияда бу қийинроқ, аммо скаутлар имкон қадар саёҳат қилишга ҳаракат қилади. Айнан шу орқали бирор бир футболчининг фазилатларини ҳақиқатан ҳам кўриш, баҳолаш мумкин. Бу видеода амалга ошириб бўлмайдиган жиҳатдир.
Келиши мумкин бўлган футболчиларнинг потенциал рўйхатлари шакллантирилганда яна учта жиҳат биринчи планга чиқади – истеъдод, эҳтиёж ва нарх. Одатда футболчиларнинг трансфер қиймати ўйнаб туриши ҳеч кимга сир эмас.
Скаутлар эса рақамлар билан ишламайди – барча «математиклар» Грем сингари Челтенҳемда ёки клуб базасида ўтиради. Таҳлилчилар муҳим, бироқ айрим клублар инсон омилидан бутунлай воз кечишга улгурган, бошқалари эса ҳамон эски жараённи афзал кўрмоқда. Бу ҳолатда «Ливерпуль» ҳар иккала ёндашувни бирлаштириб иш олиб бормоқда.
Шунинг билан бирга Клоппнинг иш этикаси ҳам бошқаларга ўтмай қолмайди. Айтишларича, скаутлар таътилга чиқмайди ва ҳеч қачон футболни унутиб қўймайди.
Улар ҳар доим ўйинларга ташриф буюради ва улар жуда ақлли. Улар тўғри саволларни беради, лекин ҳеч қачон саволга жавоб бермайди. Улардан қайси ўйинчи қизиқиш уйғотгани ҳақида сўралса, жавоб ҳар доим бир хил бўлади: «Ҳа, мен шунчаки футбол томоша қилиш учун келгандим ...».
Янада кўпроқ футбол ва спорт янгиликларидан бохабар бўлишни истасангиз, «Дарё»нинг Telegram’даги расмий спорт канали — @Daryo_Sport24’га обуна бўлинг!
Изоҳ (0)