Ўзбекистонда коронавируснинг еттинчи ҳафтаси дайжести: Шамол ва сув исканжаси, карантиннинг юмшаши, Сардобага йўл олган карвонлар

Телевизор ва интернет орқали Шимолий Американинг даҳшатли бўронларида парчаланган, Шарқий Осиёнинг тошқинлари ювиб кетган уйларни кўрардик, аммо бу фалокатлар бизга сира ҳам етиб келмайдигандек туюларди. Аммо бу ҳафта жуда синовли келди, табиат оз муддатда ўз қудратини кўрсатиб қўйди. Бухоронинг бўрони ва Сардобанинг сув тошқини пандемия ташвишларини четга суриб ташлади

Хабарларга кўра, шамол оқибатида 41 нафар фуқаро тан жароҳати олди. Бир киши электр симига ўралашиб ҳалок бўлди. Қаттиқ шамол орқасидан аҳоли орасида сув тошқини ваҳимаси тарқалган ва одамлар трактор тиркамасига чиқиб, турар жойидан қоча бошлади. Бироқ бу ёлғонлиги кейинроқ маълум бўлди.

Бухоро вилоятида кучли шамол оқибатида рўй берган талафотларни қоплашга бюджетдан 100 миллиард сўм ажратиладиган бўлди. Бухорода ва бошқа ҳудудларда содир бўлган табиий офатда кўрилган зарар «Ўзагросуғурта» томонидан қоплаб берилиши айтилди.  Шавкат Мирзиёев бухоролик деҳқонларга таскин бериб, ғалла йўқотилган ерларга пахта экилишини айтди.

Ушбу ҳафтадаги об-ҳаво ўзгаришлари Самарқандга ҳам шикаст етказиб, кўплаб хонадонларни сув босди. Қўшни вилоятларда газ таъминоти издан чиқиб кетди. Бекободда сув тошқини юз берди. Фарғона водийсида электр таъминоти узилди. Бўрон пойтахтни ҳам четлаб ўтгани йўқ.

* * *

Бухородаги шамол тиниб улгурмасдан Сирдарё вилоятидаги Сардоба сув омбори тўғонидан «сув сизаётгани» хабари тарқалди. 2020 йилнинг 1 май куни соат 05:55 да Сирдарё вилоятида жойлашган «Сардоба» сув омбори дамбасининг олти пикет деворида сув чиқиши юзага келган. Фавқулодда вазиятлар вазирлиги Сирдарё вилояти Мирзаобод туманидаги сув омбори атрофидаги 2–3 аҳоли пунктлари эвакуация қилинганини билдирди.

Шундан кейин сув омборининг суви ёйилиши мумкин бўлган ҳудудларда аҳолини ёппасига кўчириш бошланди. Сирдарё вилояти туманларига қўшилиб, Жиззах вилоятининг тегишли туманлари аҳолиси ҳам кўчирилди. Даставвал сув омбори қурилишига масъул ташкилотлар кенг кўламли ҳалокатга «кўнгилсиз ҳодиса», «табиий офат» тусини беришга уринди. Бироқ қатор журналистларнинг кузатувлари ва таҳлилий мақолалари Сардоба ҳалокати техноген эканига шубҳани қолдирмади.

Сардоба сув омборидаги авария туфайли етмиш мингга яқин фуқаро яшаб турган жойидан кўчириб, бошқа жойга ўрнаштирилди. Ҳалокат жойига президент дарҳол етиб бориб, тўғоннинг бузилган жойини кўрди. Авария оқибатларини бартараф этиш ва аҳолини эвакуация қилиш тадбирларига ФВВ, ИИВ, Мудофаа вазирлиги, Миллий гвардия, ДХХ, Бош прокуратура, Соғлиқни сақлаш, Транспорт, Энергетика, Сув хўжалиги вазирликлари хизматларидан жами 3 821 нафар шахсий таркиб ва 400 дан ортиқ техника жалб этилди.

Жиловланмас офат бўлган сув қўшни Қозоғистоннинг Туркистон вилояти аҳолисини ҳам безовта қилди. Сув босиши мумкин бўлган ҳудудлардаги минглаб фуқаролар кўчирилди.

Сирдарёликлар бошига тушган катта ташвиш бошқа вилоятлар аҳолисида ҳамдардлик ҳиссини уйғотиб юборди. Қашқадарё, Тошкент, Андижон, Самарқанд ва бошқа вилоятлардан озиқ-овқат, кийим-кечак ва зарурий маҳсулотларни ўз ичига олган карвонлар жўнатила бошлади ва ҳали ҳам давом этмоқда. Ижтимоий тармоқларда фаол фуқаролар «Биз биргамиз», «Елкама елка» каби гуруҳлар ташкил этишиб, сирдарёликларга маблағ ва зарур маҳсулотлар йиға бошлади. Наманган, Андижон ва Фарғонадан 75 та юк машинасидан иборат карвонлар Сирдарё ва Бухоро сари йўлга чиқди.

* * *

Ўзбекистонда камдан-кам кузатиладиган ўзгаришлардан бири шуки, бу ҳафта икки турдаги бензин нархи бирдан пасайди. 29 апрель кунидан бошлаб Аи-92 маркали бензин нархи 500 сўмга арзонлашиб, 5 500 сўм қилиб белгиланди.  3 майдан эса маҳаллий АИ-80 бензин нархи 4 минг сўм этиб белгиланди. Бу ҳам кичик прогресс.

* * *

Келинг, ўзимизнинг коронахабарларга қайтамиз. Дунё муҳокамалари марказидан COVID-19 ҳали тушмаган бўлса ҳам, Ўзбекистондаги табиий ва техноген икки ҳалокат диққатимизни вирусдан чалғитди. Зотан, карантин қоидалари ўтган ҳафтаданоқ юмшатила бошлаган эди.

Шундай қилиб 2020 йил 30 апрель куни соат 06:00 дан фуқароларга – иш жойига бориб келиши, тиббий буюмлар, дори воситалари, озиқ-овқат ва биринчи навбатда зарур бўлган маҳсулотларни харид қилиш учун соат 07:00 дан 10:00 га ҳамда 17:00 дан 20:00 га қадар барча турдаги шахсий ва хизмат енгил автотранспорт воситалари (йўловчилар билан бирга), шу жумладан велосипед ва мототранспортларда махсус рухсатномасиз ҳаракатланишга рухсат этилди.

Бундан ташқари, фуқароларга шаҳар ва туманлардаги кўп қаватли уйларнинг бевосита олдида ва ички ҳовли ҳудудларида ижтимоий масофани (оралиқ масофа икки метр) сақлаган ва ниқоблар тақилган ҳолда сайр қилишга, бунда 14 ёшгача бўлган болалар ота-оналарининг ҳамроҳлигида сайр қилишга рухсат берилди. Соат 07:00 дан 10:00 га ҳамда 17:00 дан 20:00 га қадар вақт оралиғида такси хизматлари ҳам йўловчи ташишлари мумкин бўлди, деб ёзди @davletov.

Хўш, вирус юққанлар сонида қандай ўзгариш бор. Кўп эмас. 3 май соат 15:00 ҳолатига кўра, Ўзбекистонда коронавирус инфекцияси қайд этилганлар сони жами 2 136 нафарни ташкил қилди. Тузалганлар сони эса 1 319 нафарга етди. Коронавирус ҳаётдан олиб кетган ватандошларимиз сони жами 10 нафарга етди. Охирги дунёдан ўтган киши наманганлик бўлиб, узоқ йилдан бери бемор бўлган.

* * *

Абитуриентлар учун янгилигимиз бор. Бу йил карантин шароитини ҳисобга олиб, тест топшириқларини соддалаштириш ишлари амалга ошириляпти. Президентнинг 2019 йилда қабул қилинган қарори асосида жорий йил бешта фандан тест топшириқлари олиниши керак эди. Ҳозир мана шу фанлар миқдорини камайтириш бўйича келган таклифлар устида ҳам ишланяпти. Охирги ўзгаришлар маъқулланса, тахминан 10 кун муддат ичида ДТМ томонидан эълон қилинади, деб ёзди @davletov.

Президент Шавкат Мирзиёев таъбири билан айтганда, «бу йил оғир келди». Эҳтимолки, энг оғир келган ҳафта шудир. Бироқ халқимизнинг оғир дамларда бир-бирига ёрдамга ошиқиши, саховат ҳисси сақланиб қолгани кишига руҳ бағишлайди, умид уйғотади. Бугун тошкентликлар сирдарёликларга тўплаган ёрдам ҳажми керагидан ҳам ортиб кетибди. Бу яхшиликдан дарак. «Дарё»ни кузатиб боринг.