Strategik islohotlar agentligi tomonidan tungi iqtisodiyot bo‘yicha Buyuk Britaniya, Tailand, AQSH, BAA va Avstraliya tajribasi va ushbu yo‘nalishni O‘zbekistonda yanada rivojlantirish istiqbollari o‘rganildi.
2023-yilgi maʼlumotlarga ko‘ra, Londonda tungi iqtisodiyotdan yillik tushumlar miqdori — 44 mlrd dollar, Bangkokda — 10 mlrd dollar, Nyu Yorkda — 35 mlrd dollar, Dubayda — 29 mlrd dollar hamda Sidneyda — 3,8 mlrd dollarni tashkil etgan.
Mazkur shaharlarda tungi iqtisodiyotni rivojlantirish maqsadida bir qator islohotlar amalga oshirilgan. Xususan:
- ko‘ngilochar maskanlari va restoranlar 24 soat faoliyat yuritish huquqini beradigan litsenziyaga ega, qonunchilikka ularning ish vaqtini uzaytirish imkonini beruvchi normalar kiritilgan;
- tunda faoliyat olib boruvchi tashkilotlar va aholi manfaatlari o‘rtasidagi muvozanatni taʼminlash hamda tungi iqtisodiyotni qo‘llab-quvvatlash maqsadida tungi mer (tungi hokim) lavozimi joriy etilgan;
- tungi hayot faol hududlarda aholi va turistlar xavfsizligini taʼminlash maqsadida politsiya patrullari soni ko‘paytirilgan hamda 24 soat davomida xizmat ko‘rsatadigan jamoat transportlari yo‘nalishlari yaratilgan;
- tunda faoliyat olib boruvchi tadbirkorlarni davlat tomonidan qo‘llab-quvvatlash chora-tadbirlari keng amalga oshirilib kelinadi.
“Toshkent shahrida tungi iqtisodiyotni rivojlantirish uchun birinchi qadam sifatida amalga oshirilishi lozim bo‘lgan imkoniyatlar chetda qolib, bir nechta ko‘chalarni gastronomik ko‘chalarga aylantirish chora-tadbirlari bilan cheklanib qolinmoqda”, – deyiladi xabarda.
Bunga misol qilib quyidagilar keltirilgan:
- tungi vaqtlarda poytaxtda transport xizmatiga talab mavjud bo‘lib, bu faqatgina shaxsiy yo‘nalishsiz taksi xizmatlarining faoliyati evaziga qondirilmoqda, biroq tungi rejimda xizmat ko‘rsatuvchi jamoat transporti harakati yo‘lga qo‘yilmagan;
Toshkent shahrida avtobuslar harakati 05:00 dan 23:00 gacha, metro harakati esa 05:00 dan 00:00 ga qadar xizmat ko‘rsatishi belgilangan.
- tungi vaqtlarda madaniyat va sanʼat muassasalari hamda sport va ko‘ngilochar dam olish maskanlari faoliyatini yo‘lga qo‘yish imkoniyati mavjud;
Misol uchun, madaniyat va sanʼatga qiziquvchi aholi va turistlarga galereyalar, muzeylar va kinoteatrlarni 24/7 rejimida ishlash huquqini berish hamda sport havaskorlari uchun sport maydonchalari, kibersport va fitnes klublar ish vaqtini uzaytirish imkoniyatlari mavjud.
- tungi iqtisodiyotni rivojlantirish maqsadida xavfsiz va jozibador jamoat joylarini loyihalash, shovqin va chiqindi bilan bog‘liq masalalar bilan ishlash uchun masʼul organ biriktirilmagan;
Butun dunyo bo‘yicha 60 dan ortiq shaharlarda “tungi hokim” lavozimlari joriy etilgan bo‘lib, ular shaharlarning ekotizimini boshqaradi va innovatsion takliflarni ishlab chiqadi.
- tunda faoliyat olib boradigan majmualar (kafe, tungi klub, muzey, sport majmualari va boshqalar) haqida mahalliy va xorijiy turistlar maʼlumot olishlari uchun elektron platforma yaratilmagan.
O‘zbekistonda tungi iqtisodiyotni rivojlantirish maqsadida Strategik islohotlar agentligi tomonidan quyidagi takliflar ishlab chiqildi:
- 2025-yil 1-fevraldan boshlab tungi iqtisodiyot va turizmni rivojlantirishga qaratilgan ishchi guruh tashkil etish;
- Tungi iqtisodiyotni qo‘llab-quvvatlash maqsadida har juma va shanba kunlarida dam olish maskanlarni 24/7 rejimida uzluksiz ravishda ishlashini taʼminlash va tunda faoliyat olib boruvchi maskanlarning ish vaqti bilan bog‘liq cheklovlarni bekor qilish;
- Toshkent shahrida turistik salohiyatga ega hududlarni belgilab ushbu hududlarda tungi faoliyat zonalarini tashkil qilish;
- Tungi iqtisodiyot rivojlantirilishi rejalashtirilgan shaharlarning har birida jamoat transportini (avtobus, tramvay, metro) 24 soatlik rejimga o‘tkazish;
- “Tungi Toshkent” elektron platformasini ishlab chiqish hamda ushbu platformada tunda faoliyat olib boradigan maskanlar, tungi jamoat transporti yo‘nalishlari hamda maxsus arzonlashtirilgan takliflar haqida maʼlumot olish imkonini yaratish;
- Tungi iqtisodiyotni rivojlantirish maqsadida belgilangan muayyan hududlarni modernizatsiya qilish, ko‘chalarda yoritish tizimini kuchaytirish hamda aholi va turistlar uchun qo‘shimcha qulayliklar yaratish.
Shundan kelib chiqib, “O‘zbekistonda tungi iqtisodiyotni yanada rivojlantirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi prezident farmoni loyihasi hamda tungi iqtisodiyotni rivojlantirish va litsenziyalar berish tartibini isloh qilishni nazarda tutuvchi qonun loyihasini ishlab chiqish rejalashtirilmoqda.
Izoh (0)