Asl kasbi biolog, ikkinchi mutaxassisligi jurnalist bo‘lgan Indira Miftahova bu yil 36 yoshni qarshiladi. U stand up yo‘nalishida sahnaga chiqqan ilk o‘zbek ayoli. Ijodini “Quvnoqlar va zukkolar” jamoasida rus guruhlar bilan ishlashdan boshlagan Indira “Dugonalar”, “Askar qizlar” kabi qator teleshoular va YouTubedagi “Ayollar klubi” podkasti muallifi hamdir. Indira oilali, hozirda Instagram sahifasida o‘z blogini faol olib boradi.
“Mahalladoshlarim masxara qilavergach, o‘zgarganman”
— Men maktabda gapga kiradigan, intizomli va a’lochi qiz edim. Lekin shunday payt keldi-ki, tabiatim tubdan o‘zgarib ketdi. Hayotda ko‘p adolatsizliklarni ko‘rdim va dunyoda kuchli bo‘lish kerakligini tushundim.
Mahallamizdagi qizlar meni doim masxara qilishardi. Bolalar ko‘p mushtlashadigan mahallada ulg‘ayganman. Mahallada “raqobat” kuchli edi, hatto o‘zimizning “banda”larimiz ham bo‘lgan. Berkinmachoq o‘yinini o‘ynasak ham, qidiruvchi doim men bo‘lardim. Bir kuni bu jonimga tegdi va o‘zimga “Nega doim men qiynalishim kerak?” deb savol berdim. Shunda karatega borishga qaror qildim. Mahalladosh dugonalarimga rahmat, 11–12 yoshimda xarakterim butunlay o‘zgardi, deydi aktrisa.
“Avval raqsga, keyin boksga borganman”
— Yoshligimdan raqsga qiziqardim, keyinchalik boks va karatega ham bordim. Qiz bola o‘zini himoya qila olishi kerak deb hisoblardim. O‘shandan keyin o‘g‘il bolalar meni aslo bezovta qilishmagan, do‘stlashishga harakat qilishgan (kulib). Hozir ham sport zaliga boraman. Boks hanuz menga stressni yo‘qotish va ozishda yordam beradi. Raqsga uzoq vaqt qatnashganman. Esimda, salto qilardim, qo‘lda sakrardim, hattoki boshimda aylanishni ham o‘rganganman. Uydagilar esa “Boshingda aylanaverma, soching to‘kilib ketadi” deb doim urishishardi. Men har doim noodatiy ish qilishni zo‘r deb hisoblaganman.
“Tasodifan biolog bo‘lib qolganman”
Indira Miftahova xususiy maktabda biologiya o‘qituvchisi bo‘lib ishlaganini ham aytib o‘tgan.
— Biolog bo‘lishim tasodif bo‘lgan, lekin taqdirimdan minnatdorman. Dastlab yurist bo‘lishni rejalagandim. Lekin nimadir bo‘lib, boshqa institutga borib qoldim. O‘sha payt Milliy universitetning genetika fakulteti haqida eshitdim. Ko‘pchilik bu fakultetni bilmasdi, atigi 25 kishi topshirgan edi. Imtihondan o‘tganimda darrov onamga qo‘ng‘iroq qilib, “Onajon, men o‘tdim” deganman. Onam esa ishonmay, “Yaxshi, xafa bo‘lma, uyga kel, ko‘ramiz hali”, dedi. Uning bunday reaksiyasini kutmagandim, chunki men o‘zbek maktabini bitirganman, lekin rus tilidagi fakultetga hujjat topshirgan edim, deydi u.
“O‘zbekistondagi ilk ayol stand up komikman”
— Men O‘zbekistonda stand up shousida ishtirok etgan birinchi qizman va bundan faxrlanaman. Bu yo‘lim juda uzoq va qiziqarli bo‘lgan. Avvaliga “Super odamlar”dagi Kamil va Timur bilan tanishdim. Ular tanlov o‘tkazishganda muvaffaqiyatli o‘tdim. Boshida bolalar teatrida konsert berardik, keyinchalik turli joylarda, kovorking markazlarida, “ochiq mikrofon”larda chiqardik. Bir muddatdan so‘ng esa Zo‘r TV telekanalidagi stand up shousining rezidenti bo‘ldim, deydi Indira Miftahova.
“Eng katta muxlislarim taksistlar”
— Eng katta muxlislarim — taksistlar. Ko‘p hollarda aynan ular menga hazil g‘oyalarini berishadi. Mentalitetga oid muammolar, shaxsiy hayotimda bo‘lgan voqealarni sahnaga olib chiqaman. Har bir stand-up komik avvalo o‘zining muammolari haqida so‘zlaydi. Shahar muammolarini ham ko‘taraman — odamlarni, qo‘shnilarni kuzataman. Masalan, qo‘shnim nega xavotirda, nega men ishdan qachon kelishimni o‘ylaydi? (kulib) Ayollarni kuzataman va ularni ranjitib qo‘ymaslik uchun ularning ayrim holatlarni xuddi o‘zim bilan sodir bo‘lgandek qilib olib chiqaman, deydi qiziqchi.
“Musofirlikda yashab, ruhan dam oldim”
Komik aktrisa turmushga chiqqach, bir muddat xorijda yashagani va deyarli ijtimoiy tarmoqlarda ham ko‘rinishi bermagani haqida gapirdi.
— Turmush o‘rtog‘im sakkiz yil Janubiy Koreyada yashagan. To‘ydan avval “Men ham o‘sha yerda yashagim kelyapti”, deganimda, albatta, bir kun olib borishga vaʼda bergandi. Oradan besh yil o‘tib, orzularimiz amalga oshdi. Turmush o‘rtog‘imning o‘qishga qabul qilinishi sabab biz u yerda yashashimizga to‘g‘ri keldi. Olti oy musofirchilikda yashab, juda ko‘p narsalarni o‘rgandim. Vatanning, yaqinlarning, hamyurtlarimizning qadriga yetdim. Ijodkor bir loyihada ikkinchisiga o‘tayotganda albatta, biroz tin olishi kerak. Shu bois ancha kamnamo bo‘lib qoldim. Shunchaki odamlarni kuzatib, ruhan dam oldim, deydi Indira Miftahova.
“Ba’zilarning qilayotgan ishidan uyalaman”
Indira Miftahova Instagramda ancha faol. U karantin davrida vaynerlar Ozod Shukrulloyev, Islom Karimov, Maftuna Shokirova, Aziza Abdullayevalar bilan olgan videolari orqali yanada tanila boshlagan. O‘z jamoasi bilan Turkiston san’at saroyida konsert dasturini ham taqdim etgan.
— Vaynerlik ham bir ijod aslida. O‘nta yumor yozilsa, hammasi ham saviyali bo‘ladi, deyolmayman. Orada o‘xshamagani bo‘lishi tabiiy. Ammo yengil-yelpi kontenti ortidan millionlab kuzatuvchilarga ega bo‘lganlar ham yo‘q emas. Eng og‘riqlisi, marketingchilar haqiqiy ijod qiladiganlarga emas, ana o‘shanday kontentchilarga reklama topib berishadi. Ularning bozori yurishganidan so‘ng yoshlarda “Demak, shunaqa qilib ham pul topsa bo‘larkan-da”, degan tushuncha hosil bo‘ladi.
Instagram’da meni 800 mingdan ortiq inson kuzatadi. Men ularning hayotiga aks taʼsir etib qo‘ymasligim va daromad olishim uchun istalgan mahsulotni ularga reklama qilmasligim kerak. Qimorni, o‘zim foydalanib ko‘rmagan mahsulotni reklama qilmayman. Keyin hech bir vayn ayollar zo‘ravonligiga xizmat qilmasligi kerak deb hisoblayman. Oddiy misol, vaynda er xotinining yuziga bir tarsaki tushiradi, ayol quvonib, “Qanday yaxshi, yana bitta bo‘lsin”, deydi. Balki bu kim uchundir kulgilidir, ammo bu zo‘ravonlikning bir ko‘rinishi. Chekka qishloqlarda eri tomonidan zo‘ravonlikka uchragan, hatto, zanjirga bog‘lab qo‘yilgan ayollar haqida eshitganman. Buni hech qachon oqlab bo‘lmaydi. Undan keyin uy-joylar bog‘liq reklamalarni joylashtirishga ham hayiqaman. Chunki aldanib qolgan odamlar haqida ko‘p eshityapmiz. “Indira reklama qilgani uchun olgandim”, degan gap kerak emas. Katta auditoriyani jamlagan inson mana shu jihatlarga eʼtibor berishi kerak, deydi Indira Miftahova.
“Vaqtida “uyg‘onmaganimda”, vaznim 160 kilogrammga yetar edi”
— Ozish — dardim, shu bois ham bu mavzuni ko‘p ommaga olib chiqaman. Men yumor orqali vazn bilan muammosi bor odamlar ham sevishga munosibligi va ularning ham qalbi borligini ko‘rsatishga harakat qilaman. Baʼzi insonlar: “Shuncha harakat qildingiz, nega ozmayapsiz?” deb so‘rashadi. Inson birdan semirib qolmaydi, besh yilda to‘plangan 30 kilogramm vazndan birdan qutilish, nosog‘lom ozish hisoblanadi. Agar harakat qilmaganimda, hozirgi vaznim 160 ga yetib qolgan bo‘lardi. Yashirmayman, vaznim 100 kilogrammga yetganda, “uyg‘onganman” va tezda ortga qaytishim kerakligini tushunganman, deydi Indira Miftahova.
“Onam vafot etganini Ozod Shukrulloyevdan eshitganman”
— Onam uzoq yil poliartrit kasalligi bilan kurashdi. Har doim “Suyaklarim o‘pkamni siqsa, nafas ololmay qolsam” deb ko‘p o‘ylardi. Buning og‘rig‘i juda dahshatli. Ammo hech qachon kasallikka yengilmadik va davolash uchun hamma muolajalarni qo‘llab ko‘rdik. Hamisha onamga ko‘proq vaqt ajratishga, shunchaki sayr qilish va suhbatlashib o‘tirishga vaqt topardim. Chunki onam kasallikdan qiynalishini yaxshi bilardim. Uy-ro‘zg‘or, ishdagi muammolar hammada bor. Ammo ularning hech biri ota-onaning yonida bo‘lmasligimizga arzimaydi. Ular omonat, borida qadriga yetish kerak.
Onam kasalxonaning jonlantirish bo‘limida davolanayotgandi. Ishonasizmi, kasalxonaga borgan kunimiz “Meni juma kuni olib ketasan qizim”, deb qayta-qayta gapirdi. “Sog‘aysangiz, albatta, olib ketaman”, dedim. Ishonasizmi, juma kuni ertalab 10 da qo‘ng‘iroq qilib “Kelasanmi, uyimga ketmoqchiman”, dedilar. “Sizni zo‘r xonaga olishadi, yana ozigina davolanishingiz kerak”, deb xayrlashdim. Yonlaridagi bemor opaga “Yaxshiyam nabiralarimni ko‘rib olganim”, deb qarshi tomonga yonboshlabdilar-u, jonlari uzilibdi. Bu xabarni eshitganda shok holatiga tushdim, ammo baribir umidimni uzmadim. Ozod Shukurulloyev onamni ko‘rib “Indira, sabrli bo‘l”, deganidan keyin boshqa chora qolmaganligini bildim. Keyin bilsam, shifokorlar uch kun avval onamning ahvoli og‘irlashayotgani haqida Ozod akaga aytishgan ekan, deydi Indira Miftahova.
“Farzandsizligim katta davralarda mavzu bo‘ladi”
— Onam vafot etganidan keyin ko‘pchilik “Agar farzanding bo‘lganida, ovunarding”, deb tasalli berishdi. Ammo ota-ona va bolaning o‘rni boshqa-boshqa. Oila qurganimizga besh yil bo‘ldi, ishonaman, bir kun Alloh, albatta, bizga ham farzand beradi. Lekin kuniga bu haqda ellik marta gapirishsa, oxiri ko‘zga yosh olarkansiz. Bu haqida o‘ylashayotgani uchun rahmat, ammo farzandni Alloh beradi. Duo qilinglar, ammo qayta-qayta eslataverish shart emas. Oldin bu haqda o‘ylamasdim, muhimi turmush o‘rtog‘im vaziyatni tushunyapti, umidimiz bor derdim. Ammo baʼzi odamlar baxtli ekanini isbotlash uchun meni shu nuqtamga uryapti. Bu xuddi odamning kamchiligini yuziga aytishdek gap. Hatto dushmanimning ham dilini og‘ritishni istamayman. Baʼzan o‘zimni tutolmay yig‘laganimda shu darajada beshafqatmisizlar, degim keladi. Menga ham og‘ir, ammo na iloj, deydi u.
Baʼzi muxlislar chin dildan duo qilib “Sizga farzand tilayman”, deyishadi. Ularning ko‘rsatayotgan mehridan quvonaman, ammo uni ham pinhona so‘rashlarini istayman. Chunki endi unutdim, chalg‘idim deganimda yana kimdir eslatsa, hammasi qaytalangandek bo‘ladi.
Yaqinda turmush o‘rtog‘im bilan bir tadbirga bordik, u yerda 100 ga yaqin shou-biznes vakillari bor edi. Ishonasizmi, tadbir yakunlanguniga qadar asosiy mavzu biz bo‘ldik. Bu juda yoqimsiz holat, qanchalik kulib turishga harakat qilmay baribir yuragim og‘ridi. Ota-onam hamma narsadan baxtli bo‘lishni o‘rgatgan. Farzandim yo‘q to‘g‘ri, ammo baxtli bo‘lishimning boshqa sabablari ko‘p, deydi Indira Miftahova.
Indira Miftahova vaynlardan topgan daromadi sabab qaynonasiga uy sovg‘a qilgani rostmi?
— Aslida uyni men emas, turmush o‘rtog‘im oldi. Reklama asosida uy berishdi, turmush o‘rtog‘im yonidagi yana bir uyga to‘lov qildi. Avval ham reklamaga uy berish bo‘yicha juda ko‘p takliflar bo‘lgan. Doim rad etardim, boisi buning masʼuliyati juda katta. Men reklama qilsam-u, ammo u vaqtida topshirilmasa yoki boshqa muammolari yuzaga chiqsa, o‘zimni aybdor his qilaman, deydi Indira Miftahova.
Izoh (0)