“Bu qonunda taqiqlangan”. Raqobat qo‘mitasi eksklyuziv huquqli ayrim korxonalar nomi nega oshkor etilmaganini izohladi

O‘zbekistonda eksklyuziv huquqlar berilgan korxonalar reyestri eʼlon qilindi. Ammo shunday huquqqa ega qator sohalardagi tadbirkorlik subyektlari ro‘yxatdan o‘rin olmagan.

Raqobat qo‘mitasi mamlakatda eksklyuziv huquq taqdim etilgan 67 ta korxona va davlat tashkilotlari ro‘yxatini ochiqladi. Reyestrda nomlar turli sohalarda faoliyat yuritayotgan 81 ta faoliyat turlari bo‘yicha keltirilgan.

Ro‘yxatdan ko‘rish mumkinki, eksklyuziv huquqi mavjud korxona hamda davlat tashkilotlarining 30 tadan ortig‘i qurilish va loyihalash yo‘nalishida faoliyat yuritadi. Shu bilan birga, reyestrdan energetika, sog‘liqni saqlash, sug‘urta, axborot texnologiyalari, davlat xaridlari, pochta va boshqa yo‘nalishlardagi tadbirkorlik subyektlari nomi o‘rin olgan.

Ammo qo‘mita ro‘yxatidan gaz oldi-sotdisi, mobil qurilmalarni ro‘yxatdan o‘tkazish, qimmatbaho metallar va boshqa mahsulotlar ishlab chiqarish bilan shug‘ullanuvchi eksklyuziv huquqqa ega o‘nlab subyektlar joy olmagan.

“Daryo” baʼzi tadbirkorlik subyektlariga eksklyuziv huquq berilgan bo‘lsa-da, ular nomi nega oshkor etilmagani yuzasidan qo‘mita axborot xizmati rahbari Otabek Usmonov bilan bog‘landi.

Tashkilot vakilining maʼlum qilishicha, chindan ham reyestrda nomi oshkor etilmagan, eksklyuziv huquq maxfiy ravishda taqdim etilgan korxonalar mavjud. Ularning ro‘yxati alohida shakllantirilgan. Qonunchilikka binoan, ushbu ro‘yxatni eʼlon qilish mumkin emas.

“Ro‘yxat belgilangan tartibda alohida yuritilmoqda, faqat qonunchilikka muvofiq ochiq eʼlon qilinmaydi”, deya izoh berdi Otabek Usmonov.

Qo‘mitaga ko‘ra, o‘tgan davrda (aynan qaysi davrligi qayd etilmagan – tahr.) prezident qarorlari bilan iqtisodiyotda davlat ishtirokini qisqartirish maqsadida 24 ta korxona va davlat tashkilotlariga berilgan eksklyuziv huquqlar bekor qilingan.

Prezident farmoni bilan 2025-yil 1-apreldan O‘zbekistonda ayrim xo‘jalik yurituvchi subyektlarning faoliyat yo‘nalishlari bo‘yicha eksklyuziv huquqlari bekor qilinishi belgilangan.

Maʼlumot uchun, davlat taqdim etadigan eksklyuziv huquq korxona yoki tashkilotga qonunchilik hujjatlari bilan istisno tariqasida berilgan maxsus ruxsat hisoblanadi. Sodda qilib aytganda, bunday korxonalar uchun muayyan tovarlar yoki xizmatlar uchun bozorda raqobatchi mavjud bo‘lmaydi. Boshqa kompaniyalar ushbu bozorga kirishi taqiqlanadi yoki cheklanadi.