AQSHdagi ko‘priklarning chorak qismi 1960-yilgacha qurilgan bo‘lib, ta’mirga muhtoj. Biroq iqlim o‘zgarishi tufayli yuzaga kelayotgan anomal issiqlik va suv toshqinlari bu kabi inshootlarning yemirilishini tezlashtirmoqda. Bu haqda The New York Times xabar berdi.
Ko‘priklar bilan bog‘liq inqiroz yuzaga keldi, bu bevosita ekstremal ob-havo hodisalariga aloqador. Bu oddiy iqlim sharoitlarida yuz berishi mumkin bo‘lmagan holat, deydi Boulderdagi Kolorado universiteti fuqarolik qurilishi professori Pol Chinovskiy.
O‘n yillar oldin loyihalangan ko‘priklar anomal harorat o‘zgarishlariga bardosh bera olmaydigan materiallardan qurilgan. Chinovskiyning aytishicha, beton va po‘latni ushlab turadigan qismlar kuchli issiqlik tufayli “xuddi o‘yinchoq konstruktorlar kabi butunlay parchalanib ketish” xavfi ostida qolmoqda.
AQSH transport vaziri Pit Buttijichga ko‘ra, ko‘priklar — yangilanish eng ko‘p vaqt talab qiladigan infratuzilma turi hisoblanadi. U butun mamlakat bo‘ylab “zaifliklar” ko‘zga tashlanayotganini aytdi.
PLOS One ilmiy jurnalida e’lon qilingan tadqiqot shuni ko‘rsatdiki, iqlim o‘zgarishi bilan bog‘liq ekstremal haroratlar 2050-yilga kelib AQSHdagi har to‘rtinchi po‘lat ko‘prikning qulab tushishiga olib kelishi mumkin. Ko‘priklarni keng ko‘lamli ta’mirlash 2040-yilgacha amalga oshirish kerak.
Ko‘priklar bilan bog‘liq muammolar allaqachon ta’minot zanjirlari va tovarlar qiymatiga ta’sir qilmoqda. Xususan, 2022-yilda rekord darajada yog‘ingarchilik paytida Kaliforniya va Arizona chegarasidagi ko‘prik qismi vayron bo‘lgan, 2015-yilda esa I-10 (Interstate 10) shtatlararo avtomagistralining boshqa oraliq qismi qulab tushgan.
Amerika transport tadqiqotlari instituti (ATRI) ma’lumotlariga ko‘ra, bunday holat qo‘shimcha yonilg‘i sarfi tufayli yuk tashish xarajatlarini taxminan 2,5 million dollarga oshiradi. Muhandislarning prognozlariga ko‘ra, yaqin o‘n yil ichida butun mamlakat bo‘ylab bunday hodisalar soni sezilarli darajada oshadi.
Izoh (0)