Tojikistondagi Rog‘un GES to‘liq quvvatga ega bo‘lgandan keyin ishlab chiqariladigan elektr energiyasining qariyb 70 foizi Markaziy Osiyo mamlakatlariga eksport qilinadi. Bu borada O‘zbekiston va Qozog‘iston bilan memorandumlar imzolangan. Bu haqda Tojikiston energetika va suv resurslari vaziri Daler Juma Shanxay hamkorlik tashkilotiga (SHHT) aʼzo davlatlar energetika vazirlarining Ostonadagi yig‘ilishida maʼlum qildi.
“Ulkan gidroenergetika salohiyatiga ega Tojikiston Respublikasi quvvati 3780 MVt bo‘lgan Rog‘un GES qurilishini davom ettirmoqda. Rog‘un GES nafaqat Tojikiston Respublikasining energiya xavfsizligini taʼminlaydi, balki qo‘shni davlatlarga eksport yetkazib berish hajmini oshirishga ham hissa qo‘shadi. Shuni ta’kidlash kerakki, ishlab chiqarilgan mahsulot hajmining 70 foizi mintaqa mamlakatlarida o‘sib borayotgan talabni qoplash uchun eksport qilinadi”, — dedi u.
Vazirning taʼkidlashicha, “hozirgi kunga qadar Tojikiston, O‘zbekiston va Qozog‘iston energetika tizimlari o‘rtasida energetika aloqalarini rivojlantirish bo‘yicha memorandum imzolangan bo‘lib, u Rog‘un GESda ishlab chiqarilgan elektr energiyasini eksport qilishni nazarda tutadi”.
Shuningdek, vazir respublika Markaziy Osiyo mamlakatlariga energiyani eksport qilish uchun barcha saʼy-harakatlarini amalga oshirishiga ishontirdi.
Rog‘un GES Dushanbedan 110 km uzoqlikda Vaxsh daryosida joylashgan bo‘lib, mintaqadagi eng yirik inshoot hisoblanadi. Uni qurish 1976-yilda boshlangan, ammo SSSR parchalanganidan so‘ng qurilish to‘xtatib qo‘yilgandi.
Keyinchalik Tojikiston o‘z mablag‘lari hisobidan va xalqaro jamg‘armalar hamda tashkilotlarning mablag‘larini jalb qilgan holda, loyihada ko‘zda tutilgan 600 MVt quvvatga ega GESlarni qurish bo‘yicha ishlarni davom ettirdi.
6 ta agregatdan hozircha ikkitasi ishga tushirildi. Uchinchisi 2025-yilda ishga tushirilishi rejalashtirilgan. 335 metr balandlikdagi gidroelektr to‘g‘oni dunyodagi eng baland to‘g‘on bo‘ladi. Daler Jumaning aytishicha, ishga tushirilgan ikkita GES agregati 7 milliard kVt/soatdan ortiq elektr energiyasi ishlab chiqargan.
Izoh (0)