Otabek Nuritdinov 1984-yilda tug‘ilgan. Hozirda Londondagi o‘zbekistonliklar asos solgan Moneff kompaniyasida biznes jarayonlarni rivojlantirishga mas’ul. Buyuk Britaniyadagi o‘zbekistonliklarni turli tadbir va loyihalar orqali birlashtirish, vatanga xayriya mablag‘larini yig‘ish kabi ishlarda faol tashkilotchi. Qahramonimiz o‘zining bolaligi, karyerasini qurish davrlari, sport, sog‘liq, oilasi, onasi va orzulari haqida so‘zlab berdi.
Olimlar shaharchasida ulg‘ayish
Bolaligim Toshkentda, Yadro fizikasi instituti olimlari uchun tashkil etilgan Ulug‘bek posyolkasida o‘tgan. Ota-onam fizika sohasi olimlari. Samarqanddan shu institutda ishlash uchun poytaxtga kelishgan. Dadam — Izzatilloh Nuritdinov, hali ham shu institut professori. Onam — Hafiza Nasrulloh, institutda qisqa vaqt ishlagandan so‘ng ijtimoiy masalalar, ayollar muammolari, tarix, jurnalistika va falsafa yo‘nalishida faoliyat yuritdi va O‘zbekiston mustaqillikka erishgan vaqtlarda Xotin-qizlar qo‘mitasi oyoqqa turishiga katta hissa qo‘shgan.
Ota-onamizdan namuna olib o‘qish, izlanish va o‘z ustida ishlash kabi muhim xislatlarni har qanday insonda bo‘lishi kerak bo‘lgan tabiiy fazilatlar sifatida qabul qilganmiz. Boz ustiga, bolaligim O‘zbekiston endi mustaqillikka erishib, oyoqqa turayotgan yillarga to‘g‘ri kelgan. Davlat ilm uchun mablag‘ ajrata olmagan davrlarda olimlar ro‘zg‘or tebratish uchun o‘zini turli sohalarga urib, o‘z komfort hududlaridan chiqishga majbur bo‘lganini ko‘rish menda keyinchalik hayotda kerak bo‘ladigan ko‘p sifatlarni tarbiyalagan.
Ota-onam, ular yaratgan muhit, tarbiya, akam va opamning qo‘llovi, yo‘l-yo‘rig‘i bugungacha erishganlarim zamiridagi muhim omillardir.
Murosasiz yoshlik, Kontrakt emas, grant. Meynstrim emas, internet...
Ilmdan bo‘sh vaqtlarda tor va rubob chalib, qo‘shiq aytadigan dadam, dolzarb muammolarni yoritadigan maqolalar bilan O‘zbekistonning oldi gazeta jurnallarida ijod qilib kelgan onam tufayli men yoshlikdan kreativlikka intildim. Chizgan rasmlarimni odamlar ko‘rib zavqlansa, men ham xursand bo‘lardim. Ijod orqali odamlarda qandaydir hissiyotlar tug‘dira olish superqobiliyatdek edi go‘yo. Shuning uchun maktabni bitirib, insonlar hayoti va hislariga kattaroq ko‘lamda ta’sir ko‘rsata olish uchun jurnalistikani tanladim. Xorijiy tilga qiziqqanim uchun, Jahon tillari universiteti Xalqaro jurnalistika fakultetiga tayyorlana boshladim.
2000-yil birinchi marta imtihon topshirganimda kontrakt asosida o‘qishga qabul qilindim, lekin to‘rt yil pul to‘lash mas’uliyatini bo‘ynimga olishni istamadim. Yana bir yil qattiqroq tayyorlanib, ikkinchi urinishda grant asosida o‘qishga kirdim. O‘qish davomida juda ko‘p yaxshi insonlar bilan hayot yo‘limiz kesishdi, ko‘p narsa o‘rgandim. Universitetdagi ta’lim, “Ma’rifat” gazetasida amaliyot o‘tash, keyin ishlash, nafaqat jurnalistika nazariyasi, balki uning asl ahvoli, qiyinchiliklari bilan ham tanishish imkonini berdi. Bosma va televizion OAV so‘z erkinligidan yiroqligi, fakultetda ta’lim bilan birga ichki senzurani singdirish elementlarini kuzatib, yangi shakllanib kelayotgan alternativ media, xususan, internetga qiziqishim ortdi.
Natijada o‘zim vebsayt yasashni, fotoshop orqali dizaynlar qilishni o‘rgandim. Kursdoshim va do‘stim Davronbek Tojialiyev bilan u tashkil qilgan “Ziyo.uz” portalining ilk versiyasini bizning uydagi kompyuter orqali internetga yuklaganimizdagi hayajon hali ham esimda.
Turkiya, tanazzul, tadbirkorlik
Turk litseyida o‘qiganman. Turk tili va madaniyatini katta ishtiyoq bilan o‘rganganman. AQSH va Germaniyaga grant dasturlari orqali ketish nasib qilmagan bo‘lsa-da, universitetni bitirayotib, o‘sha paytda Angliyada yashayotgan akamning tavsiyasi bilan Turkiyaga ketdim. U yerda naq 6 yil yashadim. 2008-yilgi jahon inqirozi ortidan men ishlagan kompaniya qiynalib qoldi…
Onam meni harakatchan bo‘lishga, mehnat qilib pul topishning qadriga yetishga ko‘p tashviq qilgan. Maktabda yozgi ta’tillarim mahallamiz bozorchasida ular pishirgan somsalarni, keyinchalik “Oloy” bozorida ayron, qovun-tarvuz, Sergeli mashina bozorida gazli ichimliklar sotish, Yunusoboddagi qassoblik, repetitorlik kabi g‘imir-g‘imirlar bilan o‘tardi.
Oradan yillar o‘tib, endi Turkiyada tadbirkorlik qilish imkoni tug‘ildi. Bir kichik reklama byurosini sotib olib, uni tez orada shahrimizdagi birinchi raqamli marketing agentligiga aylantirdik. O‘z ishini yuritishning eng katta afzalliklaridan biri bu — erkinlik, o‘z vaqtingizni o‘zingiz boshqarishingizdir. Men o‘shanda endi oila qurgan va farzandli bo‘lganim uchun bu erkinlik juda asqatgan edi.
Magistraturadan katta “to‘rtlik” va startaplar olamigacha
Rivojlangan chet mamlakatida ta’lim olish va malakaga ega bo‘lish orzusi hamda akamning Angliyada mavjud bo‘lgan kengroq imkoniyatlar haqidagi maslahatlari meni London Metropolitan universitetiga to‘liq grant yutib olib, yana bir bor ko‘chishimga sabab bo‘ldi. Magistraturada bir yil o‘qiganimdan keyin Britaniyada qolish uchun ishchi vizasini olishga homiy ish beruvchi kerak edi. O‘z soham marketing bo‘yicha ishga kirish qiyin. Biroq global konsultatsiya va moliya kompaniyalari har yili yuzlab talabalarni ishga olardi. Ular xodimlar olishda moliya sohasidagi diplomga emas, insoniy sifatlarga e’tibor bergani uchun Deloitte kompaniyasiga auditor sifatida qabul qilindim. Qolganini ularning “fakulteti”da o‘qib oldim.
Ham olti yil faoliyat yuritganim “Katta to‘rtlik”dagi Deloitte, ham undan keyingi ish joyim Mitsui hayotimda muhim rivojlanish omili bo‘ldi. Navbatdagi ikki tajribam – marketing va texnologiyalar hamda moliya kesishuvidagi yo‘nalish fintex maydonidagi London o‘zbeklari asos solgan kompaniyaga chaqirishdi. Korporatsiyalardagi karyera hamda startap dunyosi tanlovida men ikkinchisini o‘zim uchun jozibali deb topdim. Zarracha ham afsus qilmaydiganim shu qaror ortidan bilim, tajriba, xatolar, xulosalar, shaxsiy va professional o‘sish ergashdi.
Erkak ayolining izlanishlarida yordamlashishining foydasi
Ikki yil avval turmush o‘rtog‘im nutritsiologik terapiya sohasida malaka oshirishni boshladi. O‘shanda biz bu sohadagi yangiliklarga qiziqib, turli gadjetlarni tekshirishni boshladik. Ulardan biri davomiy glyukoza monitori bo‘lib, ushbu uskunani ikki hafta davomida taqib yurdim. Qiziqish bilan boshlangan ushbu tajriba orqali mening organizmimda glyukoza normadan balandligini aniqladik. Keyin diabetga moyil (prediabet) deb tashxislandim. Shifokorlar “ratsionga e’tibor bering, sport bilan shug‘ullaning”, dedi.
Avvallari o‘zimni sportga yaqin inson deb hisoblamas edim. Lekin hozir sport insonning ham shaxsiy, ham professional hayoti uchun juda muhimligini anglab yetdim. Bizning badanimiz, organizmimiz – bamisoli butun umr yashaydigan xonadonimiz. Nega sotib olib yashaydigan uyimizga doim e’tibor berib, ta’mirlab, uskunalar olib, yaxshi qaraymiz-u, bir umr o‘zimiz yashab keladigan tanamiz haqida shunday qayg‘urmasligimiz kerak? Qaysi sport bilan shug‘ullanishga ikkilanganimda men uchun eng osoni yugurish degan, xulosaga keldim. Chunki boshqa sport turlari uchun yo maxsus joy, yo maxsus uskuna, yo jamoa kerak edi. Yugurishga esa bir juft yugurish poyabzali va ko‘cha bo‘lsa bo‘lgani. Bizning CTO’miz bir necha yildan beri yugurish bilan professional shug‘ullanadi. U maslahatlar va yo‘l-yo‘riq berdi, trener bilan tanishtirdi. Shu bilan yugurishga kirishdim.
Ona xotirasi va uning maqsadlarini ro‘yobga chiqarish
Aytganimday, onam O‘zbekistonda ayollar muammolarini yoritish, bu borada ilmiy ishlar va maqolalar yozish bo‘yicha ko‘p tadqiqot olib borgan. Shu mavzudagi konferensiyalarda faol qatnashib kelgan. Mening internetga qiziqishim bilan onam jahon o‘rgimchak to‘rining cheksiz imkoniyatlarini payqadi va 2002-yilda ayollarga bag‘ishlangan o‘zbek tilidagi ilk elektron jurnal – “Ayol.uz”ga asos soldi. Bu platforma orqali onam o‘z yozgan materiallari bilan dunyo auditoriyasiga chiqishni maqsad qilgan edi.
Afsuski, sayt faoliyat boshlaganidan keyin bir necha oy vaqt o‘tib onam avtohalokat qurboni bo‘ldilar. Onamning xotirasi va reja qilgan maqsadlarini amalga oshirish uchun saytni o‘z kuchimiz bilan yuritishda davom etdik. Qisqa vaqtda bu sayt ommabop bo‘lib, bir nechta internet tanlovlari sovrindoriga aylandi. Ayol.uz yonida erkak.uz va farzand.uz loyihalarini ham tashkil qildik. Maqsad ayollarimiz, erkaklarimiz va farzand tarbiya qilayotganlar uchun foydali maslahatlar berib boradigan resursni yo‘lga qo‘yish bo‘lgan.
Odamlarga naf keltirish orzusi
Orzum har doim bir bo‘lgan: boshqalarga nafi tegadigan ishlar qilish, ularning hayotini biroz bo‘lsa ham yaxshi tarafga o‘zgartirish. Bolalikda rasm chizib, kimnidir quvontirishdan tortib, texnologik yechimlar bilan millionlab insonlarning moliyaviy masalalarini yengillashtirishgacha… Dunyodagi har qanday ijobiy o‘zgarishga o‘z hissamni qo‘sha olsam, orzum ushalgan deb hisoblayman.
Mening Turkiyaga ketishim, uning ketidan Angliyada magistraturada o‘qib “Katta to‘rtlik”dan birida ishlaganim ko‘p yoshlarda qiziqish orttiradi va ko‘pchilik yoshlar maslahat bilan murojaat qilishadi. Doim ularga qo‘ldan kelgancha maslahat bilan yordam berishga harakat qilib kelaman. Keyinchalik o‘rgangan mavzulardagi qiziq ma’lumotlarni, ish faoliyatimdan kelib chiqqan tajribalarim bilan kengroq auditoriya bilan baham ko‘rish maqsadida ijtimoiy tarmoqlarda o‘zbek va ingliz tillarida postlar yozib turaman. Mening falsafamda bilim bu bizga berilgan omonat, uni xuddi biz boshqalardan olib o‘rganganimizday, boshqalarga tarqatishga mas’ulmiz.
Albatta, biz o‘zimiz tushungan va bizga yaqin bo‘lgan masalalarda ko‘proq foyda keltira olamiz. Men deyarli 20 yildan beri chet elda yashayman. Vatandan uzoqda yashayotgan o‘zbekistonliklarning o‘zaro jipslashishi, bir-birini qo‘llab, maslahatlar berishi juda muhim. Turkiyadaligimdayoq chet eldagi o‘zbeklarni birlashtiradigan qanday loyiha bo‘lsa, qatnashishga harakat qilganman. Britaniyaga kelib ham shu yo‘nalishda faol bo‘lishga urinaman.
Buyuk Britaniyada o‘zbekistonliklar jamiyatining dinamikasi doim vatandagi siyosat, uning hukumatining kayfiyati bilan bog‘liq bo‘lgan. Shunday paytlar bo‘ldiki, asosan Londondagi elchixonamiz tashabbusi bilan tadbirlar o‘tkazilardi, unga ham ko‘pchilik bir ilojini qilib, bormaslik payida bo‘lardi. Moliya sohasida ishlaydiganlar alohida, siyosiy qochoq yoki siyosatchilar alohida, boshqa soha vakillari yana ayro bir holatda o‘ta sust aloqada bo‘lardilar.
Bugun Britaniyadagi o‘zbekistonliklar ancha birdam. Buni YTTB bilan hamkorlikda o‘tkazilgan xayriya loyihalari, pandemiya paytida vatan uchun ko‘rsatilgan gumanitar ko‘mak, Navro‘z, Mustaqillik bayramlaridagi faolliklarda ko‘rish mumkin. Ehtimol, 2023-yilning iyun oyida London shahrida, Tauer Brij ostida o‘tkazilib, minglab qatnashchini o‘z bag‘riga chorlagan o‘zbek madaniyati va taomlari festivali ana shu pozitiv tendensiyaning yaqqol namunasi bo‘ldi.
Britaniyadagi o‘zbekistonliklar uchun yana bir muhim masala bu — ikkinchi avlod vatandoshlar, ya’ni farzandlarimiz, bu yerda katta bo‘layotgan yigit-qizlardir. Ularga o‘zbek tili va madaniyatini o‘rgatish, o‘z qadriyatlarini saqlab qolishda ko‘maklashish nihoyatda zarur. Shuning uchun 2018-yilda O‘zbekiston madaniyati markazi tashkil etildi.
Gohida ko‘pchilikning hamohang xatti-harakatlarini talab qiladigan diaspora loyihalariga kimdir bosh bo‘lishi, hammani faollikka chaqirib turadigan insonlar kerak. Agar qaysidir lahzada ana shunday vazifani o‘z bo‘ynimizga olish kerak bo‘lsa, bundan hech qachon qochmaganmiz. Buni jamiyatim oldida o‘z burchimni ado etish, ijtimoiy javobgarligim deb bilaman.
Saidaziz A’zamov suhbatlashdi.
Bu maqola avvalroq Uzbekistan’s club jurnalida chop etilgandi.
Izoh (0)