Jahon sog‘liqni saqlash tashkiloti (JSST) 2050-yilga borib saraton kasalligiga chalinish 35 millionga yetishi, bu 2022-yilda qayd etilgan 20 milliondan 77 foizga ko‘pligini ma’lum qildi. JSSTning Saraton kasalliklari bo‘yicha xalqaro agentligi tomonidan onkologiya sohasidagi ishlar holati to‘g‘risidagi hisobot e’lon qilindi.
“Inson taraqqiyoti indeksining turli darajalariga ega bo‘lgan mamlakatlarda saraton kasalliklari soni ko‘payishining umumiy tendensiyasi turlicha bo‘ladi. Saratonga qarshi kurashish uchun eng kam resurslarga ega bo‘lganlar global yukning asosiy og‘irligini o‘z zimmalariga oladilar”, — deb izoh berdi JSST saraton nazorati rahbari Freddi Brey.
2022-yilda taxminan 20 million kishi saratonga chalingan va xastalikdan 9,7 million kishi o‘lgan. Tashxis qo‘yilgandan keyin besh yil o‘tib tirik qolganlar soni 53,5 million kishiga baholanmoqda. Tadqiqotchilarning fikriga ko‘ra, taxminan besh kishidan biri hayoti davomida saraton kasalligiga chalinadi. Taxminan har to‘qqiz erkak va har o‘n ikki ayoldan biri ushbu kasallikdan vafot etadi.
JSSTning global tadqiqoti shuni ko‘rsatadiki, a’zo mamlakatlarning atigi 39 foizi o‘z fuqarolarining asosiy sog‘liqni saqlash xizmatlarining bir qismi sifatida saratonni davolash xarajatlarini qoplaydi. JSSTga a’zo mamlakatlarning atigi 28 foizi bemorning azob-uqubatlarini kamaytirishga qaratilgan palliativ yordamga muhtoj odamlarga yordam beradi.
2022-yilda dunyo bo‘ylab kasallanish va o‘lim holatlarining uchdan ikki qismi saratonning 10 turidan kelib chiqqan.
O‘pka saratoni dunyo bo‘ylab eng keng tarqalgan saraton bo‘lib, 2,5 million yangi holat (jami 12,4%) qayd etilgan. Ikkinchi o‘rinni ko‘krak bezi saratoni (2,3 million holat, 11,6 foiz), uchinchi o‘rinni yo‘g‘on ichak (1,9 million holat, 9,6 foiz), prostata (1,5 million holat, 7,3 foiz) va oshqozon saratoni (970 ming holat, 4,9 foiz) egalladi.
Mutaxassislarning fikriga ko‘ra, o‘pka saratonining yuqori tarqalishi asosan Osiyoda tamaki mahsulotlarini doimiy ravishda ommaviy iste’mol qilish bilan bog‘liq. Bachadon bo‘yni saratoni ham eng keng tarqalgan o‘nta turga kirdi. Bu 2022 yilda 661 044 yangi holat va 348 186 o‘limni tashkil etdi.
Izoh (0)