• Profilga Kirish
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12790.43
    • RUB162.6
    • EUR14486.44
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentda
      +20°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Qirg‘iziston

    GES qurilishi Qirg‘izistondagi YUNESKO merosi obyektiga zarar yetkazishi mumkin

    Qirg‘iziston hukumati gidroelektr stansiyalar kaskadini qurish uchun Chotqol daryosi tekisligini Besh-Orol davlat qo‘riqxonasidan chiqarib tashlamoqchi. Holat yuzasidan “Chegara bilmas daryolar” xalqaro ekologik koalitsiyasi YUNESKOning Butunjahon merosi qo‘mitasi va Xalqaro tabiatni muhofaza qilish ittifoqiga murojaat qildi.

    Illyustrativ foto: Orda.kz

    Ekologlar Qirg‘iziston hukumatining qo‘riqxona hududida oltin qazib olish va yo‘l infratuzilmasini qurishga ruxsat berish rejalaridan ham xavotir bildirdi.

    Koalitsiya Besh-Orol qo‘riqxonasi uch davlat — Qirg‘iziston, Qozog‘iston va O‘zbekiston hududida joylashgan “G‘arbiy Tyan-Shan” transchegaraviy YUNESKO Butunjahon tabiiy merosi obyektining asosiy tarkibiy qismlaridan biri ekanini ta’kidladi.

    Maʼlum qilinishicha, Besh-Orol qo‘riqxonasi hududida quvvati 1050 MVt bo‘lgan ikkita gidroelektr stansiyasini qurish rejalashtirilgan:

    1. Srednechatkalskaya (Barkraukskaya) GES — 350 MVt;
    2. Nijnechatkalskaya (Min-Tukumskaya) GES — 700 MVt.

    2023-yil oxirida Qirg‘iziston hukumati ushbu loyihani qo‘llab-quvvatlash uchun Fransiyaning eng yirik energetika kompaniyasi EDFga murojaat qilgan.

    Rejaga ko‘ra, Chotqol daryosi vodiysining qariyb 15 kilometrlik qismi ikkita suv ombori bilan to‘ldiriladi, uning ostidagi 25 kilometrdan esa yo‘lak yoki tunnel yaratish uchun foydalaniladi.

    Ekologlarning ta’kidlashicha, qo‘riqxonaning markaziy daryo ekotizimining buzilishi nafaqat Besh-Orol qo‘riqxonasining tabiiy majmuasiga halokatli ta’sir ko‘rsatishi, balki YUNESKOning Butunjahon tabiiy merosi ro‘yxatidagi “G‘arbiy Tyan-Shan” obyektiga tuzatib bo‘lmaydigan zarar yetkazishi mumkin.

    “Chotqol daryosining bo‘linishi va suv oqimi burish natijasida suvsizlanishi, shuningdek, ikkita suv omborining yaratilishi suv ekotizimlari va gidrobiontlar uchun jiddiy xavf tug‘diradi. Birinchi bo‘lib ko‘chib yuruvchi tur sifatida marinka (Schizothorax sp.), shuningdek, kamyob Chotqol balig‘i (Cottus jaxartensis) aziyat chekadi. Umuman olganda, YUNESKO merosi obyekti hududida Chotqol daryosi va uning vodiysining tabiiy ekotizimlari tubdan o‘zgaradi va tanazzulga yuz tutadi”, — deb ta’kidlaydi “Chegara bilmas daryolar” koalitsiyasining xalqaro koordinatori Yevgeniy Simonov.

    Qirg‘iziston Milliy fanlar akademiyasining Biologiya instituti mutaxassislari ham ekologlarning fikriga qo‘shiladi. Mutaxassislarning taʼkidlashicha, rejalashtirilgan GESlar kaskadining qurilishi natijasida qo‘riqxonaning gidrologik rejimi sezilarli darajada o‘zgaradi, bu uning barcha turlari va jamoalariga taʼsir ko‘rsatishi mumkin, bu hududning qo‘riqxonadan begonalashtirilishi Qizil kitobga kiritilgan o‘simliklar va hayvonlarga katta zarar keltiradi.

    “Qo‘riqxonada rejalashtirilgan qurilishning ko‘plab muqobil variantlari bor: Qirg‘iziston daryolarida alohida muhofaza etiladigan tabiiy hududlar bilan ziddiyatsiz GESlar qurish uchun o‘nlab potensial joylar mavjud”, — deydi “Chegara bilmas daryolar” tashkilotining mintaqadagi koordinatori Aleksandr Kolotov.

    Chotqol daryosidagi GES masalasida shuni tushunish kerakki, YUNESKOning Butunjahon merosi obyektlariga zarar yetkazish nafaqat Xalqaro Jahon merosi konvensiyasi, balki aksariyat xalqaro banklar va investitsiya kompaniyalarining ichki qoidalari bilan ham taqiqlangan. Jahon merosi obyektidan yer olish Qirg‘izistonning gidroenergetikani rivojlantirish uchun xalqaro kreditlar olish qobiliyatiga jiddiy zarba bo‘lishi mumkin.

    YUNESKO maʼlumotlariga ko‘ra, “G‘arbiy Tyan-Shan” transchegaraviy Butunjahon tabiiy merosi obyekti Markaziy Osiyo Tyan-Shan tog‘ tizimining bir qismi – dunyodagi yetti yirik tog‘ tizmalaridan biridir. Ushbu obyekt juda boy bioxilma-xillik bilan ajralib turadigan turli xil landshaftlarga ega.

    G‘arbiy Tyan-Shan mintaqasi global ahamiyatga ega, chunki u bir qator mevali daraxtlarning kelib chiqish joyi bo‘lib, o‘rmon turlarining xilma-xilligi va o‘ziga xos florasi bilan ajralib turadi.

    • “Chegara bilmas daryolar” ekologik koalitsiyasi transchegaraviy daryolarni muhofaza qilish va daryolar havzasini boshqarish bo‘yicha ilg‘or tajribalarni ilgari surish bilan shug‘ullanuvchi nodavlat tashkilotlar va ekspertlarning xalqaro tarmog‘idir. 
    • Koalitsiya 2009-yilda tuzilgan, 2011-yilda tashkilot Ulan-Batorda (Mo‘g‘uliston) “Chegara bilmas daryolar” nomi bilan ro‘yxatdan o‘tgan, 2023-yilda koalitsiya Markaziy Osiyo mamlakatlarida faoliyat yuritish uchun “Shekarasiz ezender” jamoat fondini tashkil etgan, u Olmaota (Qozog‘iston) shahrida joylashgan.
    18.01.2024, 21:10   Izoh (0)   9242
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    Qirg‘izistonda suv bilan bog‘liq vaziyatni yaxshilash uchun basseynlar quriladi

    24.07.2023, 23:34

    Qambarota GES uchta davlat tomonidan quriladi

    06.09.2023, 20:05

    Qirg‘iziston Qambarota GES qurilishiga tayyorgarlik ko‘rish uchun 7 mln dollar ajratadi

    02.10.2023, 09:07

    Qirg‘izistonda mustaqil nashrlarning 11 nafar jurnalisti qo‘lga olindi

    17.01.2024, 21:10

    Qirg‘izistondagi mustaqil OAV jurnalistlarining ofis va uylarida tintuv o‘tkazildi. BMT bayonot bilan chiqdi

    17.01.2024, 13:52

    Qirg‘iziston G‘azo sektoriga 5 tonnadan ortiq gumanitar yordam jo‘natdi

    15.01.2024, 19:24
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    UZTELECOM 10 Gbit/s tezlikdagi uy internetini foydalanuvchilarga taqdim etdi


    MKBANK xalqaro moliya bozorida: Qozog‘iston banklaridan 15 million dollar jalb qilindi


    Octobank bankomatlarni BS/2 bilan birga “aqlliroq” qiladi


    “Biznesni rivojlantirish banki” biznes uchun qulay innovatsion bank bo‘lishga intilmoqda


    Ipoteka Bank OTP Group o‘zini o‘zi band qilganlarga yangi ipoteka dasturini ishga tushirdi: hujjatlarsiz, asabbuzarliksiz, samarali natijalar bilan


    Centrum Air yangi Airbus A320neo — aviaparkidagi to‘qqizinchi samolyotni qabul qilib oldi 


    Sistit — bu uyat emas!


    Xon Saroy tomonidan an’anaviy “Mening orzuyimdagi uy” rasmlar tanlovi boshlandi 


    “O‘zbekinvest” IUA aʼzosiga aylandi va Londonning global sug‘urta bozorida o‘z mavqeini mustahkamladi


    So‘zlar ahamiyatga ega: TBC Bank 8-mart tabriklarini pullarga aylantirib, ayollar tadbirkorligini qo‘llab-quvvatladi


    Chery gazga o‘tmoqda: kafolat to'liq saqlanib qolinadi, o‘rnatish esa 31 maygacha bepul! 


    Abadiy ishonchlilik va xavfsizlik: GWM sohaning yangi standartlarini joriy etmoqda


    ANORBANK va BS/2 O‘zbekistonda banklarda o‘z-o‘ziga xizmat ko‘rsatish tarmog‘ini kengaytirmoqda


    2025-yilning 5 oyi davomida Mobiuz minglab tayanch stansiyalarini ishga tushirdi va texnik infratuzilmani zamonaviylashtirdi


    LUKOIL: yosh iste’dodlar ovozi katta sahnada yangradi

     

    Tavsiya etamiz

    Gitlerdan so‘ng eng mashhur natsist – dorga osilgan Ribbentropning ayanchli taqdiri

    31 may, 19:25

    “Ikki xonali uy uchun 715 mln so‘mdan”. “Daryo”dagi maqoladan so‘ng poytaxt hokimligi uysiz qolgan aholiga xonadon sotib olish uchun mablag‘ ajratdi

    28 may, 21:15

    Budapesht fasadlari: sanʼat ko‘chada yashaydi (foto)

    27 may, 10:00

    Gestapo va KGB xizmatida bo‘lgan buxorolik “Shtirlits”

    26 may, 19:00
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    HAMAS garovdagilarni ozod qilish uchun shart qo‘ydi

    Dunyo | 1 iyun, 23:35

    Rossiya Kubogi. “SSKA” superfinalda “Rostov”ni yengib, bosh sovringa ega chiqdi, Fayzullayev zaxiradan maydonga tushdi

    Sport | 1 iyun, 22:48

    Turkiyada Ukraina va Rossiya muzokaralarining 2-raundi bo‘lib o‘tadi

    Dunyo | 1 iyun, 22:45

    Futbol tarixidagi eng kuchli 10 ta futbol akademiyasi nomi e’lon qilindi

    Sport | 1 iyun, 21:47

    Isroil tanklari G‘azoda ovqat kutayotganlarga o‘t ochib, 32 kishini o‘ldirdi

    Dunyo | 1 iyun, 21:45

    “Daryo” videoreportaji: Namanganda 500 ta dron ishtirokidagi shou

    O‘zbekiston | 1 iyun, 21:00

    Qozog‘iston armiyaning tayyorgarligini tekshirish uchun mashqlar o‘tkazadi

    Qozog‘iston | 1 iyun, 20:40

    Mayda oylik inflyatsiya keskin oshdi. Qaysi hududlarda narxlar tez o‘smoqda?

    Iqtisodiyot | 1 iyun, 20:13
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.