• Profilga Kirish
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12496.94
    • RUB159.38
    • EUR14405.22
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentda
      +34°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Iqtisodiyot

    “Har bir xavf — imkoniyat”: O‘zbekistonda retsessiya yuz beradimi?

    27-aprel kuni Ikkinchi Toshkent xalqaro investitsiya forumi (TXIF) doirasida “Retsessiya: afsona yoki haqiqat” mavzusida davra suhbati bo‘lib o‘tdi. 

    Foto: TXIF

    Retsessiya — vaqtinchalik iqtisodiy pasayish davri bo‘lib, bu davrda savdo va sanoat faoliyati qisqaradi, odatda ikki chorakda yalpi ichki mahsulotning pasayishi bilan belgilanadi.

    Mutaxassislarning qayd etishicha, iqtisodiy o‘sishning sekinlashishi, ishsizlikning ortishi va sarmoyalarning qisqarishi sharoitida retsessiya haqiqatga aylanishi, bu esa iqtisodiyotda umumiy tanazzulga olib kelishi mumkin. Boshqa tomondan, ular hukumatning to‘g‘ri siyosati va adekvat iqtisodiy boshqaruv retsessiyaning oldini olish va barqaror o‘sishni ta’minlashiga ishonishadi.

    Davra suhbatini Trace Capital Holdings boshqaruvchi direktori Timoti Yun olib bordi. U O‘zbekistonda islohotlar, raqamlashtirish, avtomatlashtirish ishlari olib borilayotgani, banklarning mavqeyi mustahkamlanayotganini ta’kidladi. 

    Shu bilan birga, retsessiya mavzusi jahon iqtisodiyotida foiz stavkalarining sezilarli darajada oshishi, inflyatsiyaning keskin ko‘tarilishi va tovar bozorlarida narxlarning o‘zgaruvchanligi fonida, ayniqsa, dolzarb ekanligi aytildi. 

    Ko‘pgina mamlakatlar COVID-19 pandemiyasi paytida kutilmagan xarajatlarga duch kelishdi, mahalliy mojarolar sharoitida oziq-ovqat ta’minotining qisqarishi, global ta’minot zanjirlarining uzilishi va globallashuv jarayonlarining davom etishi va boshqa ko‘plab omillar iqtisodiyotga ta’sir ko‘rsatmoqda.

    Markaziy Osiyo mamlakatlari o‘z rivojlanish ssenariysiga ega bo‘lishi mumkin. Aynan shu haqida davra suhbati doirasida mutaxassislar so‘zga chiqdi.

    “Jahon hamjamiyati qator jiddiy muammolarga duch keldi. Xususan, AQSHda pul-kredit siyosatining keskinlashuvi tufayli inflyatsiya oshdi. Bundan tashqari, Xitoyda Nol COVID siyosati va Yevropadagi energiya bilan bog‘liq vaziyat ham o‘z ta’sirini ko‘rsatdi”, — deydi Jahon bankining O‘zbekistondagi doimiy vakili Marko Mantovanelli.

    Ekspertning qayd etishicha, iqtisodchilarning prognozlari dunyodagi vaziyatdan kelib chiqqan holda tuzilgan. Ularni baholashga inflyatsiya, barqarorlik yoki aksincha, beqarorlik ko‘rsatkichlari ta’sir ko‘rsatadi. 

    Mantovanelli moliyaviy sektor kelajakda stressni boshdan kechirishiga ishonishini, real iqtisodiyot uchun prognozlar yomonlashishi mumkinligini aytib o‘tdi. 

    Dunyodagi beqaror vaziyat jahondagi narxlarga ta’sir qilishi mumkin, oziq-ovqat mahsulotlari va energetika sektorini hisobga olmagan asosiy inflyatsiya barqaror darajada qoladi, deb hisoblaydi mutaxassis.

    Mantovanellining qayd etishicha, Markaziy Osiyo bozorida o‘sish egri chizig‘ining inflyatsiyaga nisbatan tekislanishi kutilmoqda, tovarlar narxi oshishi mumkin.

    “Xavflar xalqaro muhit bilan chambarchas bog‘liq. O‘zbekiston yosh davlat, bular kelajakda ish bilan ta’minlanishi kerak bo‘lgan yangi kadrlar degani. Iqtisodiyotda yangi ish o‘rinlari yaratilishi kerak va ular xususiy sektor hisobidan tashkil etilishi mumkin”, — deydi Jahon bankining O‘zbekistondagi vakili. 

    iKapitalist bosh direktori Nurbek Rayev Qozog‘istonning savdo-iqtisodiy munosabatlariga dunyodagi vaziyat, xususan, ayrim mamlakatlardagi harbiy mojarolar ham ta’sir ko‘rsatganini aytdi. 

    “Bu kabi sinovlar O‘zbekistonga ham tanish. Qozog‘iston va O‘zbekiston uchun hamkorlikni rivojlantirish, jumladan, sarmoya kiritish bo‘yicha salohiyat mavjud. Ikki mamlakat tabiiy resurslarga, inson kapitaliga ega — bu retsessiyaga qarshi kurashda yordam beradigan narsa”, — deydi Nurbek Rayev. 

    Osiyo taraqqiyot bankining O‘zbekistondagi doimiy vakolatxonasi rahbari Enriko Pinali O‘zbekiston iqtisodiyoti qiyin davrdan o‘tgani, iqtisodiy ko‘rsatkichlar tiklanayotganini ma’lum qildi. 

    “Biroq narxlar bo‘yicha xavotirlar saqlanib qolmoqda, bu jahon bozoridagi beqaror vaziyat bilan bog‘liq. Xalqaro zaxiralar mamlakatlarga barqarorlikni ta’minlash, shu jumladan, barqaror valyuta kursini saqlab qolish, shuningdek, iqtisodiyotning turli tarmoqlaridan keladigan oqimlarni ta’minlash imkonini beradi. Xususiy sektor faolligi jonlanganini ko‘ryapmiz. Ko‘plab investorlar Yaqin Sharqdan kelmoqda. Mamlakat yanada ochiq bo‘lib bormoqda. Iqtisodiy barqarorlik o‘sib bormoqda. Shok va to‘ntarishlar, narxlarning oshishi ehtimoli bor, lekin shu bilan birga, davlat sektori iqtisodiyotga ta’sir etuvchi inflyatsion omillarni ushlab turmoqda”, — deydi Enriko Pinali.

    Ekspert mamlakatdagi demografik vaziyat haqida gapirib, rivojlanish uchun imkoniyatlar ko‘p ekanligini ta’kidladi. 

    Taʼlimga ustuvor ahamiyat berib, sarmoyalarni yanada maqsadli yo‘naltirish zarurligini taʼkidladi. 

    Shuningdek, ta’lim muassasalariga zamonaviy texnologiyalarni joriy etish, muhandislik bo‘yicha boshlang‘ich tayyorgarlikni boshidanoq yo‘lga qo‘yish muhim ahamiyatga ega. Pinalining fikricha, O‘zbekiston yosh avlod tarbiyasiga ko‘proq sarmoya kiritishi kerak.

    Enriko Pinali O‘zbekistonda tanazzul xavfi borligini prognoz qilmoqda, biroq iqtisodiy o‘sishga olib kelishi mumkin bo‘lgan dalda beruvchi omillar ham bor. 

    Ko‘p narsa yuzaga kelayotgan muammolarga zudlik bilan javob berish, texnologiya va ta’limga sarmoya kiritishga bog‘liq bo‘ladi, deb hisoblaydi ekspert. 

    “Har bir xavf — bu imkoniyat. Ular bizni o‘zgarishga undaydi. Hatto inqirozlar ham vaziyatning yaxshilanishiga olib keladi”, — deydi O‘zbekistonning iqtisodiy rivojlanish istiqbollari haqida Enriko Pinali. 

    Retsessiya o‘zi nima?

    Ayni vaqtda dunyoda iqtisodiy faollikning sezilarli pasayish davri kuzatilmoqda. Retsessiya odatda ishlab chiqarish va investitsiyalar hajmining, korxonalar foydasining pasayishiga va ishsizlikning oshishiga olib keladi.

    2007—2009-yillardagi global moliyaviy inqiroz butun dunyo bo‘ylab iqtisodiy o‘sishni deyarli 4 foizga qisqartirdi.

    Ayrim mamlakatlarda, jumladan, Britaniya, Fransiya va Germaniyada konvensiyaga ko‘ra, salbiy yalpi ichki mahsulot o‘sishining to‘rtdan ikki qismi retsessiyadan dalolat beradi.

    Ammo ko‘pgina iqtisodchilar bu ta’rifni juda tor deb hisoblaydi. Yaponiya Vazirlar Mahkamasi retsessiyani ta’riflashda zavodlardagi ishlab chiqarish, chakana savdo va bandlik kabi bir nechta ko‘rsatkichlardan foydalanadi.

    27.04.2023, 19:09   Izoh (0)   6874
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    Stereotip va diskriminatsiya: nima uchun O‘zbekiston IT sohasida ayollar kam? 

    27.04.2023, 17:50

    Tojikistondagi uzumzorlarning katta qismi nobud bo‘ldi — EastFruit 

    27.04.2023, 16:41

    “O‘zbekiston milliy elektr tarmoqlari” yil boshidan beri 846 mlrd so‘m zarar ko‘rdi

    27.04.2023, 11:04

    O‘zbekistonda piyozning yangi navi yaratildi

    27.04.2023, 00:06

    Markaziy Osiyo mamlakatlari 2050-yilga borib suv tanqisligiga duch keladi. Buning oldini olish mumkinmi?

    26.04.2023, 23:51

    O‘zbekistonda to‘langan keshbeklar 1 trln so‘mdan oshdi

    26.04.2023, 21:40
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    Toshkent shahar hokimligi ko‘magida 2025-yil 2-4-oktyabr kunlari CAEx HoReCa & UzFPT ko‘rgazmasi bo‘lib o‘tadi


    "Eco Expo Central Asia 2025" doirasida xalqaro ekologik tashabbuslar birlashmoqda


    Paynet xizmatlari endi Kapitalbank bankomatlarida mavjud


    InfinBANK tomonidan XISMK liniyasi bo‘yicha taqdim etilayotgan islomiy moliyalashtirish – biznesni rivojlantirish uchun ishonchli yechim 


    Anorbank va Beelab O‘zbekiston raqamli banking bozorida hamkorlik o‘rnatdi


    AKFA Group “AKFA Medline Social” nomli tibbiy startap qurilishini boshlanganini e’lon qildi 


    Click & Smart Business (sobiq UZKASSA): biznes muvaffaqiyati va mijozlar qulayligi uchun hamkorlik


    “Mikrokreditbank” ATB IX Germaniya-O‘zbekiston biznes forumi doirasida ODDO BHF bank bilan 50 million dollarlik shartnoma imzoladi


    “Moody’s Ratings” xalqaro reyting agentligi “O‘zbekinvest” kompaniyasi reytingi prognozini “Ba2”- “ijobiy” darajagacha ko‘tardi


    O‘zbekiston terma jamoasining dunyodagi eng yirik sport tadbiriga chiqishi Kia brendining mavqeini yanada mustahkamlashga xizmat qiladi 


    Oqtepa Lavash “Kalmar o‘yini” asosida Dalgona Boksini chiqardi


    Moody’s “Biznesni rivojlantirish banki” reytinglarini “salbiy”dan “barqaror”ga o‘zgartirdi


    Texnologiyaning yangi bosqichi — HUAWEI Mate XT va HUAWEI Mate 70 Pro bilan tanishing


    Investitsiya nima va u insonlarga nima uchun kerak?


    TBC Bank va Bahodir Jalolov firibgarlarga qarshi jangga chiqdi 

     

    Tavsiya etamiz

    Vashington Tehronga qarshi harbiy kampaniyadan Xitoy va Rossiyani jilovlashda foydalanmoqchimi? Mintaqamizni nimalar kutadi?

    19 iyun, 22:05

    Chelyabinskka qulagan meteorit — 540 kiloli osmon jismi qanday topilgan edi?

    19 iyun, 13:31

    Qariyb yarim asrlik mehnat yoxud Eron qanday qilib raketa derjavasiga aylandi?

    18 iyun, 20:05

    Raddiyaga raddiya: “Yuksalish” harakati va “O‘zsuvtaʼminot” AJ bir-birini yolg‘on maʼlumot tarqatishda ayblamoqda

    17 iyun, 00:10
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    CBS News: AQSHda Los Anjeles sherifining Eronga hamdardlik bildirgan xabari o‘chirib tashlandi

    Dunyo | 23 iyun, 21:25

    Saida Mirziyoyeva Prezident administratsiyasi rahbari lavozimiga tayinlandi

    O‘zbekiston | 23 iyun, 21:17

    Farg‘onada mahalla raisi tuman hokimligidagi yig‘ilishdan chiqib vafot etdi

    O‘zbekiston | 23 iyun, 21:10

    Shavkat Mirziyoyev Malayziya bosh vaziri o‘rinbosarini qabul qildi. Nimalar muhokama qilindi?

    O‘zbekiston | 23 iyun, 20:59

    Muvaffaqiyatsiz obrazi tufayli kulgiga qolgan mashhur ayollar

    Layfstayl | 23 iyun, 20:55

    O‘zbekistonda elektr isteʼmoli yuqori 18 ta tarmoq o‘zini o‘zi energiya bilan taʼminlaydigan tizimga o‘tkaziladi

    O‘zbekiston | 23 iyun, 20:49

    Rossiyada “Davlat xizmatlari” portali orqali akkauntlarni buzib, migrantlarni ro‘yxatdan o‘tkazgan o‘zbekistonlik xaker qo‘lga olindi

    Dunyo | 23 iyun, 20:45

    Germaniya va Italiya AQSHda saqlanayotgan 45 mlrd dollarlik oltinni qaytarishga chaqirildi

    Dunyo | 23 iyun, 20:35
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.