• Profilga Kirish
  • 1751972643_633.png 1751972643_245.png 1751959824_218.svg 1751959824_520.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12621.29
    • RUB158.44
    • EUR14596.52
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentda
      +33°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Iqtisodiyot

    Markaziy Osiyo mamlakatlari 2050-yilga borib suv tanqisligiga duch keladi. Buning oldini olish mumkinmi?

    Mintaqaviy hamkorlik yetarli bo‘lmagan taqdirda, 2050-yilgacha Markaziy Osiyo mamlakatlari sug‘orish suvi tanqisligiga duch kelishi mumkin. Bu haqda Yevrosiyo taraqqiyot bankining “Oziq-ovqat xavfsizligi va Yevrosiyo mintaqasining agrosanoat salohiyatini ochish” hisobotiga tayanib, EastFruit xabar berdi.

    Foto: EastFruit

    YTB ma’lumotlariga ko‘ra, Markaziy Osiyo mamlakatlari uchun tuzilmaviy cheklovlarning asosiy manbai suv resurslarining yetishmasligi hisoblanadi.

    Kelgusida qurg‘oqchil mamlakatlarda tanqislik faqat kuchayadi va bu qishloq xo‘jaligi yerlarini kengaytirish imkoniyatlarini cheklaydi.

    Oziq-ovqat xavfsizligi masalasini hal qilish Markaziy Osiyo suv-energetika kompleksini boshqarish samaradorligini oshirish va suvni tejovchi texnologiyalarni qo‘llash bilan chambarchas bog‘liq.

    Bank mutaxassislarining fikricha, Markaziy Osiyo davlatlari iqtisodiyoti iqtisodiyot tarmoqlari, birinchi navbatda, qishloq xo‘jaligi va sanoatning yuqori energiya va suv sarfi bilan ajralib turadi.

    Orol dengizi havzasidagi Markaziy Osiyo davlatlarining ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishi azaldan suv resurslari kamayib borayotgan sharoitda kechmoqda va bu holat mintaqa davlatlarining munosabatlaridagi asosiy vektorni belgilab beradi, — deyiladi xabarda.

    Ma’lumotlarga ko‘ra, ushbu hududlarda suv tanqisligi ko‘p jihatdan qishloq xo‘jaligi va sanoatda suvdan foydalanishning yomon tashkil etilgani, shuningdek, suv xo‘jaligi infratuzilmasining qoniqarsiz holati, uni saqlash va rivojlantirish uchun ajratilayotgan mablag‘larning yetarli emasligi bilan bog‘liq.

    Umuman olganda, Markaziy Osiyoda aholi jon boshiga suv olish sovet davriga nisbatan ikki baravar kamaydi — 3 500 metr kubdan 2018-yilda 1 540,7 metr kubgacha.

    Markaziy Osiyo davlatlari suv tanqisligini boshdan kechirishda davom etmoqda va xalqaro tasnifda suv resurslari bilan “yetarlicha ta’minlanmagan” davlatlar toifasiga kiradi.

    Markaziy Osiyodagi vaziyat rivojlanishining mo‘tadil ssenariysiga ko‘ra, bu tendensiya uzoq muddatli istiqbolda ham davom etadi.

    Mintaqaviy iqtisodiy hamkorlik yetarli bo‘lmagan taqdirda (shu jumladan, qoniqarsiz suv-energetika integratsiyasi) 2050-yilgacha Markaziy Osiyo davlatlari “suv tanqisligi” holatiga yaqinlashishi mumkin.

    Suv ta’minotining o‘ta darajada yetishmovchiligi, mamlakatlar o‘rtasida suv resurslarining notekis taqsimlanishi va mintaqada o‘sib borayotgan ekologik muammolar harakatlarni muvofiqlashtirish va iqtisodiy integratsiyani taqozo etadi, — deyiladi hisobotda.

    Birlashgan Millatlar Tashkilotining Oziq-ovqat va qishloq xo‘jaligi tashkiloti (FAO) ma’lumotlariga ko‘ra, Markaziy Osiyo mamlakatlarida aholi jon boshiga suv resurslari yetarli (taxminan 2,3 ming metr kub). Muammo tanqislik emas, balki mantiqsiz foydalanishda.

    FAO ma’lumotlariga ko‘ra, Markaziy Osiyo davlatlari dunyodagi eng yaxshi suv foydalanuvchilari o‘ntaligiga kiradi: Turkmaniston (5 319 m3/yil), Qozog‘iston (2 345 m3/yil), O‘zbekiston (2 295 m3/yil), Qirg‘iziston (1 989 m3/yil), Tojikiston (1 895 m3/yil).

    Bundan tashqari, O‘rta Osiyo mamlakatlarida qishloq xo‘jaligida mahsulot birligini olish uchun rivojlangan mamlakatlarnikidan 2,5—3 barobar ko‘p suv sarflanadi.

    Bugungi kunda Tojikistonning suv xo‘jaligida iste’mol qilinadigan suv hajmining 92 foizi sug‘oriladigan dehqonchilik va energiya bilan qishloq xo‘jaligi ehtiyojlariga, 4 foizi esa sanoat va kommunal xo‘jaliklarga sarflanadi.

    Ayni paytda Tojikistonda ichimlik suvi bilan bog‘liq muammolar mavjud. Mamlakat aholisining qariyb 68 foizi markazlashtirilgan suv ta’minotidan foydalana olmaydi. Suv ta’minoti tarmoqlarining 30 foizga yaqini ishlamaydi.

    Bundan tashqari, Tojikistonda parrandachilik xo‘jaliklari ehtiyojlari uchun sug‘orish suvidan 61 barobar, O‘zbekiston chorvachilik uchun 10 barobar, Turkmaniston paxta xomashyosi yetishtirish uchun Xitoyga qaraganda 42 barobar ko‘p foydalanmoqda.

    Markaziy Osiyo suv resurslaridan foydalanishda sezilarli isrofgarchilikka yo‘l qo‘yiladigan eng muammoli mintaqa ekanligi haqidagi xulosaga Xitoyning Shensi provinsiyasining Shimoli-g‘arbiy A&F universiteti mutaxassislari va Xitoy suv xo‘jaligi vazirligi xodimlari ham kelgan.

    Xitoylik mutaxassislar mintaqa mamlakatlarida suv va yer resurslaridan oqilona foydalanish natijasida 56 foiz suvni tejash va 387 million aholini to‘ydirish mumkinligiga ishonch bildirmoqda.

    26.04.2023, 23:51   Izoh (0)   12105
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    O‘zbekistonda to‘langan keshbeklar 1 trln so‘mdan oshdi

    26.04.2023, 21:40

    Temiryo‘l transporti sohasida DXSHdan foydalanish bo‘yicha xalqaro tajriba o‘rganildi

    26.04.2023, 21:07

    O‘zbekistonda eng kam va eng ko‘p ishlab chiqaruvchi viloyatlar ma’lum bo‘ldi

    26.04.2023, 13:40

    O‘zbekiston 2023-yilda Rossiyadan 300 ming tonna neft import qilishni rejalashtirmoqda

    25.04.2023, 18:30

    OTB O‘zbekistondagi ikkita shamol elektr stansiyasi uchun 174 mln dollar mablag‘ yo‘naltiradi

    25.04.2023, 15:42

    Yevropa Ittifoqi va Yaponiya AQSHning Rossiyaga eksportni butunlay taqiqlash taklifiga qarshi — FT

    25.04.2023, 15:02
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    Avvallari xufiyona iqtisodiyotda faoliyat yuritgan eshitish va gapirishda muammosi bor insonlar endi rasmiy sektorga qo’shilib, Poytaxt Parking jamoasining bir qismiga aylandi


    BYD rasmiy dileri Beni Motors Samarqandda BYD Sealion 7 flagman krossoverini taqdim qildi


    Aqlli diversifikatsiya: nima uchun kerak va kapitalni qanday taqsimlash lozim?


    OKMKda mahalliy dumpkarlardan foydalaniladi 


    STEM va biznes yo‘nalishidagi qizlar uchun TBC Bank’dan ta’lim grantlari — O‘zbekistonda gender tafovutini kamaytirish yo‘lida yangi qadam


    SonetUzStyle tanlovida ishtirok etish uchun arizalar qabuli 15-avgustgacha uzaytirildi


    Qo‘ng‘iroqlardan mobil internetga: Toshkent mobil aloqadan foydalanish modelini qanday o‘zgartirmoqda


    BYD SEALION 7: Flagman elektr SUV — shahar ko‘chalarida yangi yetakchi 


    ZARMED Universiteti: 200 ta grant sizni kutmoqda


    BI Group biznes-toifa xonadon yutuqli o‘yini:Toshkentdagi mavsumning asosiy tadbiri qanday o‘tdi


    Ellipse International School – farzandingiz kelajagi boshlanadigan joy!


    AVO bank aloqa markazi: innovatsiyalar va yangi xizmat darajasi 


    Hayot Bank “Yashil yurak” nomli keng ko‘lamli ekologik tashabbusni e’lon qildi. Avgust oyidan boshlab O‘zbekiston bo‘ylab Hayot Bankning har bir yangi omonatchisi uchun bitta daraxt ekiladi


    Toshkent Farmatsevtika Instituti — Farmatsiya sohasida xalqaro darajadagi sifatli ta’lim


    Chery O‘zbekistonda sotuvlar bo‘yicha mutlaq rekord o‘rnatmoqda

     

    Tavsiya etamiz

    Pora, neft va terrorchilik: nega Qatar amiri shov-shuvlar markazidan tushmayapti?

    5 avgust, 11:20

    Trampning Falastinga nisbatan noxolis siyosati: AQSH YUNESKO a’zoligidan nega chiqyapti?

    2 avgust, 18:35

    Kamchatkadagi hodisa yagona emas: so‘nggi 120 yilda ro‘y bergan eng kuchli megazilzilalar

    1 avgust, 18:20

    Tramp uchun xavotirlar: AQSH prezidenti taniqli shaxslarga yosh qizlarni sotgan Jeffri Epshteynning mijozi bo‘lganmi?

    29 iyul, 17:19
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    Rossiyada 130 ga yaqin shahar yo‘qolib ketishi mumkin

    Dunyo | 5 avgust, 20:15

    Mulkdorni 100 foiz rozi qilmaguncha hech qanday qurilish va buzish ishlari amalga oshirilmaydi

    O‘zbekiston | 5 avgust, 20:15

    AQSH 250 nafar noqonuniy muhojirni Ruandaga deportatsiya qiladi

    Dunyo | 5 avgust, 19:55

    O‘zbekiston va Turkmaniston prezidentlari strategik sheriklikni kengaytirishga kelishib oldi

    O‘zbekiston | 5 avgust, 19:44

    Nafis mato va ochiq ranglar: taniqli instablogerlarning yozgi obrazlarini tahlil qilamiz

    Layfstayl | 5 avgust, 19:40

    Britaniya kontrrazvedkasining birinchi ayol direktori Stella Rimington vafot etdi

    Dunyo | 5 avgust, 19:20

    Qirg‘izistondagi zilzila O‘zbekistonning beshta hududida sezildi

    O‘zbekiston | 5 avgust, 19:19

    Lazizbek Mullajonovning Olimpiya medali bekor qilinishi haqidagi xabarlar rad etildi

    Sport | 5 avgust, 19:15
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.