Milliy iqtisodiyotlarning tiklanishi va inflyatsiyaning o‘sishi 2021-yilda dunyoda nisbiy qarz yukining rekord darajada qisqarishiga olib keldi. Bu haqda Xalqaro valyuta jamg‘armasiga (XVJ) tayanib “Kommersant” xabar bermoqda.
XVJga ko‘ra, YIMning ulushi sifatida davlat va xususiy sektorning umumiy qarzi o‘n foiz punktga qisqarib, global YIMning 247 foizini tashkil qildi.
Bu yil qarz yukining pasayishi davom etdi, lekin qarz oluvchilar faolligining pasayishi tufayli yetakchi Markaziy banklar tomonidan stavkalarni oshirish bilan birga ular uchun qarz olish shartlari yomonlashdi.
XVJ hisob-kitoblariga ko‘ra, 2021-yil oxirida jahon davlat va xususiy qarzi yalpi ichki mahsulotning 247 foizi darajasiga tushib, 2020-yilga nisbatan birdaniga o‘n foiz punktga kamaygan, o‘sha paytdagi o‘sish 29 foiz band edi.
Bu pasayish, birinchi navbatda, iqtisodiyotlarning tiklanishi va inflyatsiyaning tezlashishi bilan bog‘liq. Shu bilan birga, 2021-yil oxirida umumiy qarz pandemiyadan oldingiga nisbatan 19 foiz darajaga ko‘p bo‘lib, mutlaq hisobda 235 trillion dollarni tashkil qildi.
Jahon davlat qarzi darajasi YIMning 100 foizidan 96 foizgacha kamaydi. Rivojlangan mamlakatlarda 2021-yil uchun jami qarz yuki 10 foiz punktga kamayib, YIMning 292 foizini tashkil etdi. Bu esa 2020-yilda o‘sishning qariyb uchdan bir qismini qopladi. Davlat qarzi 5 foiz darajaga kamayib, 119,5 foizni tashkil etdi.
Xususiy sektor qarzi 180 foizdan 175 foizga, jumladan, korporativ qarzdorlik 4 foiz bandga, aholi qarzi 2 foiz bandga kamaydi.
O‘tgan yili AQSH davlat qarzi 2020-yildagi 134,5 foiz va 2019-yildagi 108,8 foiz o‘rniga YIMning 128 foiziga tushdi.
Eng yuqori qarz yuki Yaponiyada saqlanib qoldi (yalpi ichki mahsulotning 262,5 foizi), Yevropada davlat qarzi 2020-yilda YAIMning 86 foizidan 99 foizigacha ko‘tarilganidan so‘ng o‘rtacha darajada o‘sdi.
Rivojlanayotgan mamlakatlarning umumiy qarz yuki 7 foizga kamayib, YIMning 192 foizini tashkil etdi. Xususiy sektor qarzining YIMning 130 foizigacha (shuningdek minus 7 foiz) kamayishi hisobiga davlat qarzi bir xil darajada saqlanib qoldi.
Izoh (0)