O‘zbekistonga qo‘shni mamlakatlar Qirg‘iziston va Qozog‘istonda, shuningdek, Rossiyada aholi orasida cho‘chqa grippi qayd etildi. Ushbu kasallik O‘zbekistonga kirib kelishining oldini olish borasida qanday ishlar amalga oshirilayotgani yuzasidan “Daryo” muxbiri Veterinariya ilmiy tadqiqot instituti direktori Bozorboy Elmurodovdan izoh oldi.
“O‘zbekistonning chegara yoki bufer zonalarida ushbu kasallikning oldini olish va tashxis qo‘yish imkoniyatimiz yetarli. Institutimizning 17 ta zamonaviy laboratoriyasi mavjud. Mazkur kasallik bo‘ladimi yoki hayvonlarda uchraydigan boshqa kasalliklarni tez aniqlash bo‘yicha tajribamiz bor”, — dedi Bozorboy Elmurodov.
Olimning alohida ta’kidlashicha, respublikaning chegara hududlarida mazkur kasallikka qarshi vaksinalash jarayonlari o‘tkazilgan.
“Veterinariya va chorvachilikni rivojlantirish davlat qo‘mitasi tomonidan hayvonlarda cho‘chqa grippiga qarshi kurashish uchun dori vositalari va vaksinalar yetarlicha zaxirasi berilgan”, — dedi u.
O‘zbekistonda cho‘chqa grippi qayd etilmadi
Sanitariya-epidemiologik osoyishtalik va jamoat salomatligi xizmatining “Daryo”ga ma’lum qilishicha, O‘zbekistonda joriy yilning o‘tgan davrida cho‘chqa grippi qayd etilmagan. Xizmat mazkur kasallikning oldini olish borasida amalga oshirilayotgan ishlar yuzasidan tushuntirish berdi:
Cho‘chqa grippiga shubha qilish uchun belgilar bilan birgalikda bemorning kasallik tarqalgan hududlarda bo‘lishi va ushbu kasallikka chalinganlar bilan kasallik boshlanishidan kamida 7 kun oldin muloqotda bo‘lgan bo‘lishi e’tiborga olinishi kerak.
Oddiy grippdan farqli tomonlari: odamlar orasida cho‘chqa grippi infeksiyasining odatdagi klinik ko‘rinishi mavsumiy gripp va boshqa o‘tkir yuqori nafas yo‘llarining infeksiyalariga o‘xshash bo‘lib, haroratning ko‘tarilishi va nafas olish tizimida yallig‘lanish belgilarining yuzaga kelib, yo‘tal, angina, faringit, burun bitishi kabi belgilarning paydo bo‘lishidir. Ayrim holatlarda qusish va ich ketish alomatlari yuzaga kelishi mumkin. Odamlar odatda cho‘chqa grippini kasallangan cho‘chqalardan yuqtirishadi, ba’zi hollarda odamdan odamga yuqish kuzatilgan, ammo bu kasal odamlar bilan yaqin aloqada bo‘lgan odamlar va odamlar guruhlari bilan cheklangan.
Kasallik faqat maxsus laborator tekshirish usullari bilan tasdiqlanadi.
Cho‘chqa grippiga chalingan bemorlar darhol yuqumli kasalliklar kasalxonasida maxsus tashkil etilgan gospitalga, gumon qilinganlar bo‘lsa, provizor gospitalga, muloqotda bo‘lganlar esa izolyatorga yotqiziladi. Bemor to‘liq tuzalguncha davolanadi, alohidalanib (izolyatsiya), tibbiy kuzatuv ostiga olinadi.
Cho‘chqa grippi uchun mavsumiylik xos bo‘lib, asosan kuz va qish oylarida ko‘p tarqaladi.
O‘zbekistonda ham virusologik tadqiqotlar ayni kunlarda gripp va grippga o‘xshash bemorlardan 2022-yil 11 oyda jami 1360 ta olingan namunalarda o‘tkazilgan tahlillarda cho‘chqa grippi qo‘zg‘atuvchilari topilmagan.
Cho‘chqa grippining kasallanish belgilari va kechishi boshqa gripp qo‘zg‘atuvchilari bilan bir xilligi va uning yuqish yo‘li, tarqalishi va moyillikning bir xilligi aynan ushbu kasallikning profilaktikasida ham an’anaviy tadbirlarni qo‘llashga imkon beradi va mamlakatimizda ushbu kasallik yuzaga kelgan taqdirda, uni jilovlash va bartaraf qilish uchun tayyorgarlik yetarli.
Respublika bo‘yicha amalga oshirilayotgan profilaktik va epidemiyaga qarshi samarali tadbirlar natijasida o‘lat, vabo, sariq isitma, virusli gemorragik isitmalar, parranda grippi kabi karantin va o‘ta xavfli yuqumli kasalliklar qatorida cho‘chqa grippi ham respublika hududiga chetdan kirib kelishi va aholi o‘rtasida tarqalib ketishiga yo‘l qo‘yilmadi.
Kasalliklar chetdan kirib kelishining oldini olish maqsadida respublika bo‘yicha davlat chegaralarini kesish joylarida 54 ta sanitariya-karantin punktlari (keyingi o‘rinlarda – SKP deb yuritiladi) tashkil etilib, bugungi kunda 44ta SKP faoliyat olib bormoqda.
Sanitariya-karantin punktlarining barchasi masofadan tana haroratini o‘lchovchi teplovizorlar, kontaktsiz pirometrlar, elektron termometrlar, shuningdek, shaxsiy himoya vositalari bilan ta’minlandi.
Chegaradan o‘tayotgan har bir fuqarolarning tana haroratlari masofadan teplovizorlar yordamida o‘lchanmoqda. Kasallikka gumon qilingan fuqarolar to‘liq tibbiy-sanitariya ko‘rigidan o‘tkazilib, tez yordam kelgunga qadar SKPdagi izolyatorga alohidalash ishlari olib borilmoqda.
Izoh (0)