Entoni Xopkins : Qanday qilib oddiy novvoyning ikkichi o‘g‘li dunyoga mashhur aktyorga aylandi?

2022-yilda britaniyalik aktyor Entoni Xopkins o‘zining 85 yoshini nishonlaydi. Aktyorning filmografiyasi haqiqatan ham juda boy — u 140 dan ortiq filmda rol o‘ynagan va bugungi kunda ham talabgir aktyor sanaladi. Ko‘pchilik Xopkinsni “Qo‘zilar sukunati” filmidagi Gannibal Lekter, boshqalar “Ikki papa” filmidagi Rim papasi, ayrimlar esa “Tor” filmidagi qirol Odin bilan yodga oladi. Ammo turli qiyinchiliklarga duch kelgan aktyorning mashaqqatli hayot yo‘li haqida ko‘pchilik bilmaydi.

Entoni Uelsning kichik shaharchasida Muriel Enn va Richard Artur Xopkins oilasida tug‘ilgan. Uning otasi novvoy edi. Xopkins ba’zan o‘zini tanlanganlardan biri deb hisoblaganida, darhol otasi va uning mehnatdan qavarib ketgan dag‘al qo‘llari haqida o‘ylashini aytadi.

Maktab davrida Entoni o‘qishga unchalik ishtiyoqmand emas edi, natijada u bir necha marotaba maktablarni o‘zgartiradi. Bu haqda u shunday deb tan oladi:

Men yomon o‘quvchi edim, bu meni doimiy masxara qilish obyektiga aylantirardi va menda o‘zini yerga urish kompleksini rivojlantirardi. Men ahmoq ekanligimga mutlaq ishonch bilan o‘sganman.

Bundan tashqari, Xopkins bolaligidanoq disleksiyadan aziyat chekkan. Bu haqda u shunday dedi: “Men yomon o‘qiganman. Shuning uchunmi boshqa bolalar bilan gaplashmasdim, maktabga ham nima uchun kelayotganimni anglamasdim. Balki shuning uchun ham aktyor bo‘lgandirman”.

15 yoshida Entoni tasodifan aktyor Richard Barton bilan tanishib qoladi va undan dastxat so‘raydi. Barton yordami bilan Entoni Uels Qirollik musiqa va drama kollejiga o‘qishga kiradi va uni 1957-yilda tamomlaydi.

Keyinchalik bo‘lajak aktyor Londonga ko‘chib o‘tadi va 1963-yilda Qirollik dramatik san’at akademiyasiga o‘qishga kiradi. O‘qish boshlanishidan bir yil oldin u birinchi marta sahnaga chiqadi. 1965 yilda uni Lorens Olivye payqab qoladi va Londondagi Qirollik milliy teatriga ishga taklif qiladi. Aynan Lorens Olivye yosh aktyorga sahnaga chiqishdan oldin hayajonlanmaslikni o‘rgatgan.

Teatrdagi muvaffaqiyatga qaramay, Entoni tinmay bir xil rollarni o‘ynashdan charchaydi, shuning uchun u teatrdan uzoqlashadi — televideniye va kinoda o‘zini sinab ko‘ra boshlaydi. 1967-yilda “Oq avtobus” qisqa metrajli filmi chiqadi, unda u o‘zining debyut rolini o‘ynaydi. Bir yil o‘tgach, 31 yoshida Xopkins “Qishdagi sher” filmida katta rolini ijro etadi — natijada u “Eng yaxshi erkak roli” nominatsiyasida BAFTA mukofotiga nomzod bo‘ladi. Bu vaqtda esa parallel ravishda teleseriallarda rol o‘ynay boshlaydi.

Xopkins 1966-yilda aktrisa Petronella Barkerga uylanadi. 2 yildan so‘ng ularning qizi Abigeyl tug‘iladi, qizaloq ularning yagona farzandi bo‘lib qoladi. Entoni va Petronellaning nikohi atigi 6 yil davom etadi. Umrining o‘sha davri haqida fikr yuritar ekan, aktyor shunday deydi:

Men juda xudbin bo‘lganman. Yaxshi er yoki ota bo‘lolmadim. Qizim men haqimda eshitishni ham xohlamaydi, lekin umid qilamanki, uning hayoti ham, ishlari ham yaxshi.

Ota va qiz o‘rtasidagi munosabat aktyor boshqa ayolga uylanish uchun oilani tark etgandan so‘ng darhol uziladi. Abigeyl bundan qattiq azob chekadi.

Xopkins 1973-yilda Jennifer Linton bilan oila quradi. Linton aktyor o‘ynagan filmlardan birida prodyuser yordamchisi bo‘lgan. Ular tanishgan paytda Xopkins hali ham Petronella bilan ajrashmagan, ammo ular o‘rtasida yaqin munosabatlar yo‘q edi. Xopkins va Linton Gollivud aktyorining karyerasidagi yuksalishi davomida birga bo‘lib, birinchi “Oskar” quvonchini ham birga baham ko‘rishadi.

Kinotanqidchilar u haqida yaxshi gapirishlariga qaramay, Xopkinsning o‘zi uning yomon odatlaridan biri karyerasining o‘sishiga to‘sqinlik qilganini yaxshi biladi. U 1975-yilda mehmonxona nomerida uyg‘onganida va bu yerga qanday kelib qolganini eslay olmaganida tushungan edi. Aktyor buni tan oladi:

Men bir necha o‘n yillar davomida o‘zimni vayron qildim. Ichimdagi iblislardan qutulganimdan keyingina aktyorlikdan to‘liq zavqlana oldim.

Ma’nosiz eski hayotidan voz kechganidan so‘ng, uning karyerasi shiddatli sur’atda o‘sa boshladi. Bu davrda u “Sehr” (1978) va “Fil-odam” (1980) filmlarida o‘zining eng ko‘zga ko‘ringan rollarini o‘ynaydi.

1976-yilda Xopkins “Lindbergni o‘g‘irlash” filmi uchun “Emmi” mukofotiga sazovor bo‘ldi va 5 yildan so‘ng “Bunker” filmi uchun xuddi shu mukofotga yana loyiq ko‘rildi. 1987-yilda u Britaniya imperiyasi ordeni qo‘mondoni unvonini oldi, 6 yildan keyin esa ritsar-bakalavr unvoniga ega bo‘ldi, bu unga o‘z ismidan oldin “ser” unvonini qo‘shish huquqini beradi.

Biroq Xopkinsning eng gullagan davri 1990-yillarning boshlarida, u 53 yoshida bosh rolni ijro etgan “Qo‘zilar sukunati” (1991) filmining chiqishi bilan keldi. O‘shanda Xopkinsga qo‘ng‘iroq qilishib, “Qo‘zilar sukunati” deb nomlangan ssenariyni taklif qilishadi. Aktyor esa ajablanib “Nima bu, qandaydir bolalar ertagimi?” deydi. Ammo filmdagi rolini o‘qib bo‘lgach, o‘zi qayta qo‘ng‘iroq qiladi va: “Bu men o‘qigan eng yaxshi narsa!”, — deya hech ikkilanmasdan filmda o‘ynashga rozi bo‘ladi.

Shundan so‘ng u tomoshabinlar va tanqidchilar tomonidan tan olinadi. 1992-yilda u “Eng yaxshi erkak roli” nominatsiyasida “Oskar” mukofotiga sazovor bo‘ladi. Qizig‘i shundaki, aktyorning kadrda ko‘ringan umumiy vaqti taxminan 25 daqiqa, u filmning atigi 21 foizida ishtirok etgan. Keyinchalik Entoni yana ikki marta “Gannibal” (2001) va “Qizil ajdaho” (2002) filmlarida Gannibal Lekter obrazini gavdalantiradi. 2016-yilda aktyor davomiy filmlarda suratga tushish xato ekanligini aytib, bu rolni boshqa hech qachon o‘ynamasligini ta’kidlaydi.

Baxtga qarshi 2002-yilda Xopkins va uning rafiqasi Jennifer ajrashishga qaror qiladi. Biroq Jennifer bilan munosabatlari buzilmasidan avval aktyor kolumbiyalik Stella Arroyave bilan tanishib ulgurgandi. 2003-yilda juftlik turmush quradi. Keyinchalik aktyor Stella uni tom ma’noda omadsizlik botqog‘idan chiqarib olganini tan oladi. U rafiqasi haqida shunday deydi:

U hamma narsaga ijobiy munosabatda. Undan hayotni qanday bo‘lsa, shundayligicha yashash kerakligini o‘rgandim.

2008-yilda Xopkins ozish dasturida ishtirok etadi va 2 yildan keyin u 36 kg vazn tashlaydi. Bir marta aktyor butun umri davomida musiqa bastalaganini ham tan oladi.

Agar maktab davrida yetarlicha aqlli bo‘lganimda, musiqa kollejida yaxshi o‘qigan bo‘lardim.

1986-yilda u hatto singl chiqaradi va 2007-yilda u dunyo bo‘ylab konsert berish uchun kinoni vaqtincha tark etishini e’lon qiladi. Xopkins 2012-yilda musiqiy albomini chiqaradi.

2003-yilda aktyor Gollivud Shon-sharaf xiyobonida o‘z yulduziga ega bo‘ldi. Shu bilan birga, bir telekanal tomonidan o‘tkazilgan so‘rovnomada u 100 ta eng zo‘r kinoyulduzlari ro‘yxatida 7-o‘rinni egalladi. 2006-yilda kinoga qo‘shgan alohida hissasi uchun “Oltin globus”, 2008-yilda esa BAFTA mukofotlari bilan taqdirlandi.

2011-yilda aktyor “Tor” superqahramonlik filmida Odin xudosi sifatida paydo bo‘ldi. 2013-yilda u “Tor 2: Zulmat qirolligi”, 2017-yilda “Tor: Ragnaryok” filmlarida o‘z rolini takrorladi. 2012-yilda u “Xichkok” filmidagi roli bilan o‘chmas taassurot qoldirdi. U rejissor Alfred Xichkok obrazida suratga tushib, Xelen Mirren bilan ajoyib tandem yaratdi. Bir yil o‘tgach, u RED-2 jangovar komediyasida paydo bo‘ldi va 2017-yilda “Transformerlar: So‘nggi ritsar” jangovar filmida ham rol o‘ynadi.

2019-yildan keying davr “Entoni Xopkins karyerasining qayta tug‘ilishi” deb nomlanadi. O‘shanda u “Ikki papa” filmida Rim papasi Benedikt XVI rolida suratga tushgan. Film tanqidchilarning yuqori bahosiga sazovor bo‘ldi va aktyorning o‘zi “Oskar” (butun faoliyatidagi 5-nominatsiya), “Oltin globus” va BAFTA mukogotlariga sazovor bo‘ldi.

U “Ota” filmidagi roli uchun yana bir “Oskar”ni olishga muvaffaq bo‘ldi. Unda u demensiya bilan kurashayotgan odam obrazini ajoyib tarzda gavdalantirgan. Aytgancha, Xopkins ushbu mukofotni qo‘lga kiritgan eng keksa aktyorga aylandi — o‘sha paytda u 83 yoshda edi. G‘alaba uniki bo‘lishini kutmagani uchun aktyorning o‘zi marosimda ishtirok etmaydi. Ertasi kuni u ijtimoiy tarmoqqa video joylashtiradi va barchaga minnatdorlik bildiradi.

Xopkins tasviriy san’atga ham befarq emas. Bir necha yil oldin uning rafiqasi erining eski rasmlarini topib, uni rasm chizishni davom ettirishga undagan. Xopkins hatto rasmlarini yaxshigina narxga sotadi ham.

Xopkinsning tan olishicha, hozirgi yoshida filmlarda o‘ynash ancha oson, bundan tashqari, agar aktyor 99,99 foiz mukammal ssenariyga ega bo‘lsa, unda u umuman hech narsa qilishi shart ham emas, deb hisoblaydi.

Aktyorning telefonida maktab yillaridagi suratlari bor. Bu unga hayot yo‘lida bo‘lgan turli qiyinchiliklar va to‘siqlar haqida fikr yuritishiga yordam beradi. Intervyulardan birida u shunday deydi:

Men bolalikdagi suratlarimga qarab, “Bolakay, ikkimizning ham ishlarimiz juda yaxshi”, deyman.

84 yoshida aktyor tomoshabinlar hayratlanarli deb atagan “O‘g‘il” (2022) filmida rol ijro etdi.

Hashamatni yoqtirasizmi, degan savolga Ser Entoni Xopkins shunday javob beradi:

Unchalik emas. Men yaxshi ovqatlanishni yoqtiraman, lekin yangi restoran ochilishiga yoki shunga o‘xshash joylarga bormayman. Men ishlashni yaxshi ko‘raman, sport zaliga boraman va o‘zimni formada saqlayman.

Xotini hamisha u juda qattiq ishlayotganidan xavotirda. Bu holatga esa aktyor shunday javob beradi: “Tishlarim va sochlarim to‘kilgandagina nafaqaga chiqaman. Hozir esa bekorchidek televizorga tikilib o‘tirishdan ma’no ko‘rmayapman”.