O‘zbekistonda global indekslar mashhurlik reytingi ishlab chiqildi. Bu haqda Prognozlashtirish va makroiqtisodiy tadqiqotlar instituti xabar bermoqda.
Tahlilda oxirgi 5 yilda Google platformasida reytinglarga qiziqish sur’atining o‘zgarishi asos qilib olindi.
Google Trends yordamida qaysi so‘zlar tez-tez izlanayotganini aniqlash mumkin. Bu vosita butun dunyo bo‘ylab ko‘plab biznes vakillari va tadqiqotchilar uchun muhim manbaga aylandi.
Google brauzeri bugun sayyoradagi eng ko‘p ishlatiladigan qidiruv tizimidir. NetMarketShare ma’lumotlariga ko‘ra, Google brauzeri 2018-yil dekabr oyida kompyuter va mobil qurilmalarda mos ravishda 77 foiz va 86 foiz ulushga ega bo‘lgan.
Shu sababli Google Trends Internet qidiruvlarni ishonchli holatda aks ettiradi. Google ushbu vositani 2006-yil may oyida ishga tushirdi va 2008-yil avgust oyida Google Search Insight deb nomlangan kengaytmani chiqardi. 2012 yilda ikkala vosita Google Trends’ning joriy versiyasini yaratish uchun birlashtirildi.
Natijalar shuni ko‘rsatdiki, mashhurlik reytingida tanlab olingan indekslar ichida Inson taraqqiyoti indeksi yakka peshqadam.
Bu, birinchidan, mazkur indeksdan keng jamoatchilik rivojlanishning muqobil ko‘rsatkichi sifatida foydalanishi bilan bog‘liq. Ikkinchidan esa, boshqa ko‘p reytinglarni hisoblashda bu indeksdan asos sifatida foydalaniladi.
Ikkinchi o‘rinda Demokratiya indeksi turibdi. Bu hozirgi kunda demokratik qadriyatlar umuminsoniy qadriyatlar ichida eng ustivor o‘ringa ega ekanligi bilan bog‘liq bo‘lishi mumkin.
Uchinchi o‘rin Global innovatsiyalar indeksiga tegishli. Hozirgi kunga kelib rivojlanishning asosi sifatida tabiiy resurslarning o‘zi emas, balki ulardan samarali foydalanish masalasi ko‘rilayotganini hisobga olsak mamlakatlarning innovatsion rivojlanish holati ko‘pchilikni qiziqtirishi aniq.
Keyingi o‘rinlarni Global raqobatbardoshlik indeksi, Iqtisodiy erkinlik va Global boshqaruv indeksi egallagan. Bu indekslar keng qamqovli hisoblanib, rivojlanishning juda ko‘p yo‘nalishlarini bir raqamda aks ettirishga harakat qiladi.
Davlat risk bahosi, Inkluziv o‘sish indeksi, Jahon matbuot erkinligi indekslari mashhurlikda eng ortda bormoqda. Demakki, biror bir indeks matbuotda keng e’tirof etilayotgani uning haqiqatdan ham muhim ekanligini bildirmaydi.
Tabiiyki, ikki indeksdan biriga e’tibor qaratish lozim bo‘gan paytda, albatta, mashhurrog‘iga e’tibor berish to‘g‘riroq bo‘ladi.
Umuman olganda, huquq, korrupsiyaga oid indekslar sanoat, iqtisodiy barqarorlik va elektron hukumat indekslaridan mashhurlikda ustunroq ekanligi aniqlandi.
Indekslarning ko‘p sonligi va resurslarning cheklanganligini inobatga olib mamalakatning holati yaxshilash ishlari bu indekslarning mashhurlik reytingidan kelib chiqib amalga oshirilishi kerak.
Izoh (0)