Qurilish materiallari sanoatining innovatsion salohiyatini oshirishga mamlakat ijtimoiy-iqtisodiy rivojining muhim omili sifatida qaralayotgani katta natijalarga omil bo‘lmoqda. Bu borada mas’ul muassasalardan biri bo‘lgan “O‘zsanoatqurilishbank” tomonidan qayd etilishicha, joriy yilning birinchi yarmida qiymati 995 million dollarlik 181 ta loyiha moliyalashtirilib, 87 ta loyiha ishga tushirildi.
Prezidentning 2021-yil 9-iyundagi “Hududlarning sanoat salohiyatini oshirishga doir qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida”gi farmonida qurilish materiallari ishlab chiqarish sohasini yangi bosqichga ko‘tarishning barcha tashkiliy-amaliy mexanizmlari belgilab berildi.
Korxonalarning iqtisodiy samaradorligini oshirish, raqobatbardosh va eksportbop mahsulotlar ishlab chiqarishni kuchaytirishga qaratilgan boshqaruv tizimi va manzilli strategiya ishlab chiqildi.
“O‘zsanoatqurilishbank” tomonidan mazkur farmon asosida amalga oshirilgan ishlar natijasida, joriy yilning 1-iyul holatiga ko‘ra, 14,4 trillion so‘mlik qurilish materiallari ishlab chiqarilib, o‘tgan yilga nisbatan 1,9 trillion so‘mga oshdi. Shundan 459 milliard so‘mlik mahsulot mahalliylashtirish dasturi doirasida iste’molchilarga yetkazib berildi, shu yilga mo‘ljallangan tarmoqni rivojlantirish bo‘yicha belgilangan maqsadli ko‘rsatkichlar ortig‘i bilan bajarildi. Bunda 560 million dollar hajmida xorijiy va mahalliy investitsiyalarning o‘zlashtirilganligi alohida ahamiyatga egadir.
Ta’kidlash joiz, 2022-yilda sohada 1,8 milliard dollarlik (shu jumladan, loyiha tashabbuskorlarining o‘z mablag‘lari – 642 million dollar, bank krediti – 473 million dollar, xorijiy investitsiyalar – 708 million dollar) 420 ta investitsiya loyihasini amalga oshirish, tarmoq korxonalari tomonidan 27,6 trillion so‘mlik mahsulotlar ishlab chiqarish va shu orqali 15 533 ta yangi ish o‘rnini tashkil etish ko‘zda tutilgan.
Shunga binoan, bugungi kunga qadar tijorat banklari bilan birgalikda qiymati 995 million dollarlik (o‘z mablag‘lari – 403 million dollar, bank krediti – 422 million dollar, xorijiy investitsiyalar – 170 million dollar) 181 ta loyiha moliyalashtirilib, 87 ta loyiha ishga tushirildi.
Jumladan, Andijon viloyatida ish boshlagan “Vodiy Plast Pro” MChJning qiymati 3 million dollar bo‘lgan, yillik quvvati 50 ming metrlik truba mahsulotlarini ishlab chiqarish loyihasi “O‘zsanoatqurilishbank” tomonidan moliyalashtirilgan bo‘lsa, shu hududda 200 ta yangi ish o‘rnini tashkil etgan GSR Building Materials MCHJning qiymati 50 million dollarlik loyihasi (yillik quvvati 1 million tonnalik sement ishlab chiqarish) “Xalq banki”ning moliyaviy madadi bilan ishga tushirildi. Shuningdek, Qashqadaryo viloyatidagi “Qarshi Conch Cement” xususiy korxonasining qiymati 150 million dollarlik, yillik quvvati 1,2 million tonnaga teng sement ishlab chiqarish loyihasi ham istiqbolli loyihalar qatorida “O‘zbekiston Respublikasi Tashqi iqtisodiy faoliyat milliy banki” tomonidan moliyaviy qo‘llab-quvvatlandi.
Yil yakuniga qadar banklar tomonidan yana 46 ta loyihaga 43,7 million dollar miqdorida kreditlar ajratilishi mo‘ljallangan. Bunda loyihalar mazmuni asosan sement (17,6 million tonna), qurilish oynasi (32 million kvadrat metr), keramik plitkalar (24 million kvadrat metr), gipsokarton (73 million kvadrat metr), gulqog‘oz (3 million o‘ram) va boshqa mahsulotlar ishlab chiqarishni o‘z ichiga oladi.
Sohada ishlab chiqarish samaradorligini oshirish, tarmoq korxonalarini modernizatsiyalash, texnik va texnologik jihatdan yangilash, mahalliy xomashyoni chuqur qayta ishlash jarayoniga ilg‘or texnologiyalarni joriy etish kabi tizimli islohotlar qurilish materiallari sanoatida eksport-import amaliyotlarining ham rivojiga hissa qo‘shmoqda.
Xususan, joriy yilning birinchi yarmida tarmoqda mahsulotlar va xizmatlar eksporti hajmi 267 million dollarni tashkil etib, belgilangan reja ko‘rsatkichi 114,7 foizga bajarildi. Bu ko‘rsatkich qurilish materiallarini xorij bozoriga olib chiqish o‘tgan yilning mos davriga nisbatan 118,2 million dollar yoki 1,8 barobarga oshganligini bildiradi.
Shuningdek, 277 million dollarlik qurilish materiallari import qilinib, mazkur amaliyotlar o‘tgan yilning mos davriga nisbatan 14,5 million dollarga kamaygan.
Ma’lumki, davlat rahbarining yuqoridagi farmoni bilan mamlakatimizning noruda minerallar xomashyo bazasini o‘zlashtirish imkoniyatlaridan to‘liq foydalanish maqsadida 24 ta tuman (shahar)ni qurilish materiallari ishlab chiqarishga ixtisoslashtirish, ushbu hududlarda zarur yer uchastkalarini ajratgan holda qurilish materiallarini ishlab chiqarish loyihalarini amalga oshirish maqsadida kichik sanoat zonalarini tashkil etish belgilangan.
Bugungi kunda ixtisoslashtirilgan tumanlarda amalga oshirilishi rejalashtirilgan qiymati 150,9 million dollarlik (shundan bank krediti 89,6 million dollar) 58 ta loyihaning ro‘yxati shakllantirildi.
Sariosiyo tumanida kichik sanoat zonasini tashkil etish bo‘yicha dastlabki qurilish ishlari boshlab yuborildi. Joriy yil yakuniga qadar qolgan 7 ta tumanda hududiy hokimliklar bilan birgalikda industrial zonalar tashkil etish ishlari davom ettiriladi.
Ayni paytda qurilish materiallari sohasini rivojlantirishdagi sa’y-harakatlar “Tadbirkorlar maktabi” faoliyati misolida ham qizg‘in tus olgan. “O‘zsanoatqurilishbank” tomonidan “O‘zsanoatqurilishmateriallari” uyushmasi bilan hamkorlikda tashkil etilgan ushbu markazda tinglovchilar malakasini baholash hamda milliy kvalifikatsiya tizimi to‘laqonli joriy etilgan.
Turkiyaning Maltepe universiteti bilan birgalikda yiliga 400 nafar soha vakilini o‘qitish belgilab olingan. Markazda o‘tgan o‘quv mavsumlarida jami 140 nafarga yaqin keng jamoatchilik vakillari o‘z bilim va malakalarini oshirib, maxsus sertifikatga ega bo‘lishdi.
Hozirda “Tadbirkorlar maktabi”da sakkizinchi mavsum uchun qabul e’lon qilingan.
Reklama huquqi asosida.