NATO Finlyandiyaga yadro quroli joylashtirilmasligini kafolatlashdan bosh tortdi

NATO bosh kotibi yordamchisi Kamil Grandning ma’lum qilishicha, alyansning har bir a’zosi o‘z hududiga yadro quroli joylashtirish masalasini o‘zi hal qiladi.

Finlyandiya bosh vaziri Sanna Marin bu masala kun tartibida emasligini aytgandi.

NATO bosh kotibining mudofaa sarmoyalari bo‘yicha yordamchisi Kamil Grand RTS telekanaliga bergan intervyusida, agar Finlyandiya va Shvetsiya alyansga qo‘shilsa, bu davlatlar hududiga yadro quroli joylashtirilmasligiga kafolat bera olmasligini aytdi.

“Shu nuqtayi nazardan, men bu mintaqadagi harbiy strategiyamiz bo‘yicha Rossiyaga qandaydir kafolatlar berishga ishonchim komil emas” — degan u. Grandning qo‘shimcha qilishicha, bu masala hozircha muhokama qilinmagan.

Bosh kotib yordamchisi, shuningdek, ittifoqqa a’zo har bir davlat o‘z hududiga yadro qurolini joylashtirish yoki joylashtirmaslikni o‘zi hal qilishini ta’kidlagan.

Grandning so‘zlariga ko‘ra, Shimoliy Atlantika alyansi Shvetsiya va Finlyandiyaning ittifoqqa kirishini tezlashtirish uchun barcha imkoniyatlarni ishga solmoqda. Bu ikki davlat 18-may kuni NATOga a’zo bo‘lish uchun ariza bergan va bu qarorni Rossiyaning Ukrainadagi harbiy amaliyoti boshlanganidan keyin xavfsizlik sohasidagi o‘zgarishlar bilan izohlagan. Shu bilan birga, rasmiy Stokgolm va Xelsinki ushbu harakat Moskvaga qarshi qaratilmaganini ta’kidlagan.

Shvetsiya va Finlyandiya NATOga qo‘shilishi uchun ularning arizalari ittifoqning barcha 30 a’zosi tomonidan ko‘rib chiqilishi va ma’qullanishi kerak. Biroq alyans a’zolaridan Turkiya ularning ittifoqqa qo‘shilishiga rozi emas. Turkiya tomoni ushbu davlatlardan Kurdiston ishchi partiyasi a‘zolarini Anqaraga ekstraditsiya qilish, Turkiya terrorchi deb hisoblagan tuzilmalar bilan bog‘liq barcha tashkilotlarni yopish va turk tomoniga tegishli kafolatlar berishni talab qildi. Turkiya prezidenti Rajab Toyyib Erdo‘g‘on Finlyandiya va Shvetsiyani “insofsiz va nosamimiy” deya atadi va u prezident ekan, Anqara ularning ittifoqqa kirishini ma’qullamasligiga va’da berdi.

Stokgolm va Xelsinkining ittifoqqa qo‘shilishini qo‘llab-quvvatlovchi bosh kotib Yens Stoltenberg a’zolarni Anqaraning xavotirlarini hisobga olishga chaqirdi. Kamil Grand esa 28—30-iyun kunlari Madridda bo‘lib o‘tadigan NATOning navbatdagi sammitida kelishmovchiliklar hal etilishiga umid bildirdi.

Hozirda Shimoliy Atlantika alyansining uchta a‘zosi yadro quroliga ega. Bular AQSh, Fransiya va Buyuk Britaniya.