• Profilga Kirish
  • 1751972643_633.png 1751972643_245.png 1751959824_218.svg 1751959824_520.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12653.32
    • RUB161.89
    • EUR14822.1
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentda
      +26°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Iqtisodiyot

    “Davlat yaxshi biznes vakil emas” — O'zbekistonda yashil texnologiyalarni hayotga tatbiq etishdagi muammolar haqida

    Innovatsion rivojlanish vazirligi yashil texnologiyalarni jahon va O‘zbekistonda joriy etilishi va iqtisodiyotdagi o‘rni haqidagi gapirib berdi.

    Foto: Getty Images

    Foto: Getty Images

    Yashil texnologiyalar va ularning ahamiyati

    Yashil texnologiyalar (shuningdek, ekologik texnologiyalar Atrof-muhit texnologiyasi, yashil texnologiya, greyentech) ishlab chiqarish jarayonlari va ta’minot zanjirlari ekologik toza yoki an’anaviy ishlab chiqarish usullariga nisbatan kamroq zararli bo‘lgan texnologiyalardir.

    Ushbu texnologiyalar ekologik, iqtisodiy, texnologik va innovatsion sohalarda tatbiq etilib, chiqindilarni qayta ishlash, elektr energiyasining muqobil manbalaridan foydalanish va hokazo masalalarni hal qiladi.

     

    Bunday texnologiyalardan foydalanish misollari sifatida suvni biologik tozalash, gidroyenergetika, quyosh energiyasi, yashil AKT, har qanday turdagi chiqindilarni qayta ishlash (BMP), shu jumladan, organik chiqindilarni qayta ishlash texnologiyalarini keltirib o‘tish mumkin.

    Jahon iqtisodiyotining “yashil” sektorining ko‘lami hali ham nisbatan kichik, shuning uchun ixtisoslashtirilgan adabiyotlarda “yashil” iqtisodiyot tushunchasi bilan bir qatorda iqtisodiyotning “yashil kurtaklari” (greyen shoots) atamasi ko‘pincha qo‘llaniladi.

    Darhaqiqat, 2010-yilda ushbu sohada ishlab chiqarilgan mahsulot va xizmatlar qiymati 2 trillion dollar yoki jahon yalpi ichki mahsulotining 2,7 foizini, foyda 530 milliard dollarni, bandlik 10 million kishini tashkil etdi.

    O‘zbekistonda joriy etilgan yashil texnologiyalar

    Bu borada Innovatsion rivojlanish vazirligi tomonidan qiymati 5,9 mlrd so‘mga teng 4 ta loyiha moliyalashtirildi. Bundan amaliy natijasi sifatida O‘zR FA Materialshunoslik instituti tomonidan Quvvati 10 kVtga teng vodorod olishga mo‘ljallangan termokimyoviy reaktorning tajriba nusxasining dastlabki varianti Modelica hamda Solid works flow simulation dasturlarida ishlab chiqildi.

    Energetika sohasida so‘nggi yillarda quyosh energiyasi ishlab chiqarish borasida bir qancha loyihalar ishlab chiqilib, ulardan dastlabkisi sifatida BAAning Masdar kompaniyasi bilan hamkorlikda tashkil etilgan Nur Navoi Solar loyihasi bo‘lib, u bir yilda 80 mln tonna tabiiy gaz tejalishiga va 160 ming tonna issiqxona gazi chiqishini oldini olishga xizmat qiladi.

     

    Ekspertlarning fikriga ko‘ra, mazkur sohadagi imkoniyatlardan to‘liq foydalanilgan taqdirda, 600 mlrd kv soat elektr energiyasi ishlab chiqarilishi va bu O‘zbekistonning bugungi elektr energiyasi iste’molidan 8 marotaba ko‘p.

    O‘zbekistonda mavjud eng yirik ekologik muammo bu Orol muammosi sanalanib, mazkur muammoni oldini olishga qaratilgan qiymati 2,4 trln so‘m ekvivalentda 71 ta tadbir, shuningdek 1,9 trln so‘mlik 65 ta ustuvor innovatsion loyiha amalga oshirilmoqda.

    Bu borada tuproq degragatsiyasini oldini olish, tuzlar ko‘chishini oldini oluvchi o‘simliklarni ekish kabi loyihalar amaliyotda qo‘llanilishi belgilangan.

    Shu bilan birga, qishloq xo‘jaligida Isroil va Turkiya bilan hamkorlikda suvni tejovchi yashil texnologiyalar joriy etilishi yil sayin ortib borayotganligi ham sohadagi yutuqlardan sanaladi.

    Qurilish sohasida qayta tiklanuvchi kannabis o‘simligidan “kostrobeton” ishlab chiqarish rejalashtirilgan.

    O‘zbekistonda “yashil texnologiyalar”ni hayotga tatbiq etishdagi muammo va kamchiliklar

    Ammo mazkur sohada qilinadigan ishlar hali etarlicha hisoblanadi, kelajakda mazkur sohada faoliyat yurituvchi kadrlarni yetishtirish, xorijiy ilmiy tadqiqot institutlari va sanoat korxonalari bilan ilmiy va amaliy hamkorlik o‘rnatish, xorijiy grantlarni o‘zlashtirish ustuvor vazifalar sanaladi.

    Quyida “yashil texnologiyalar” joriy etilishida yuzaga keladigan bir qancha muammolar keltirib o‘tildi:

    • qishloq xo‘jaligida: ishlab chiqarilgan mahsulotlarni saqlashda mini sex va saqlash xonalarining son jihatdan kamligi, tuproq degragatsiyasining ortishi, chuchuk suv zahiralarining yil sayin kamayishi, mintaqadagi asosiy suv zahirasining asosiy qismi qo‘shni davlatlarda joylashgani;
    • sanoat sohasida: sanoat korxonalarida belgilangan talablarga to‘la rioya etilmasligi, sanoat chiqindilarining suvga oqizilish ko‘rsatkichi balandligi, chiqindilarni qayta ishlash sektori sust rivojlanganligi (jami chiqindilarning taxminan 10% qayta ishlanadi);
    • moliyalashtirish masalasida: ma’lum sohani rivojlanishida dastlabki turtki davlat tomonidan berilishi normal holat ammo davlat yaxshi biznes vakili emasligi ham sir emas. Dunyoda yashil texnologiyalar rivojlanishida turli korporatsiyalar, banklar, moliya institutlari moliyalashtiruvchi rolida ishtirok etishadi. O‘zbekistonda esa bu borada ma’lum muammolar mavjud.

    Bu soha hali yangi bo‘lsa-da, sohalar kesimida ma’lum muammolar mavjud, bu o‘z navbatida soha rivoji uchun stimul bo‘lish bilan birga, uning rivoji uchun muammolar ham tug‘diradi.

    07.05.2022, 19:15   Izoh (0)   26008
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    "Oxir-oqibat, Rossiya defoltga uchrasa kerak" — tahlilchilar

    07.05.2022, 16:14

    Inflyatsiya o‘zi biror narsaga ta’sir qiladimi?

    06.05.2022, 21:09

    “Rossiya neftini taqiqlash iqtisodiyotga yadroviy bomba otilishi bilan teng” — Vengriya bosh vaziri Viktor Orban

    06.05.2022, 20:37

    The Economist: Germaniya Rossiya energiyasiga qanchalik qaram?

    05.05.2022, 23:11

    Yangi zamon: Yevropa issiqlik va elektr energiyasining yuqori narxlariga qanday ko‘nikmoqda?

    05.05.2022, 21:33

    Turkiyada inflyatsiya 2002-yildan beri ilk marta 70 foizgacha o‘sdi

    05.05.2022, 20:44
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    SonetUzStyle – ijodiy kontent uchun Kia Sonet sovg‘a qilamiz


    Burger va lavashdan tortib kabob hamda flat-white’gacha — barchasi bir joyda!  


    riitm aqlli platformasi O‘zbekiston tinglovchilariga 30 million trek taklif etmoqda


    CAEx Mebel & Decor 2025 ko‘rgazmasi 13-15-sentyabr kunlari Toshkentda bo‘lib o‘tadi


    Central Asian University RUR va THE Impact Rankings 2025 xalqaro reytinglarida o‘z mavqeini mustahkamlamoqda


    O‘zbekistonda yangilangan HAVAL H6 rasman ishga tushirildi


    Chiroyli davlat raqami va 1 yillik transport vositalari egalarining fuqarolik javobgarligini majburiy sug‘urtasiga ega HAVAL


    Farg‘ona viloyatida mo‘l hosil: fermerlar 95 sentnerdan ortiq g‘alla yetishtirdi 


    InfinBANK’dan VISA kartasi endi Swoo Pay ilovasida


    Ichkaridan nazar: Imzo fabrikasi qanday ishlaydi?


    Kapitalbank Top Employers Institute talqini bo‘yicha O‘zbekistonning eng yaxshi ish beruvchisi maqomini yana bir bor tasdiqladi


    BI Sad’O Business loyihasida ochiq eshiklar kuni bo‘lib o‘tdi va CHILLA aksiyasi boshlandi


    Imzodan Engelberg premium romlari hashamatlikning timsolidir


    Toshkentda navbatdagi SAG XL gilam do'koni o'z ishini boshladi


    “KAFOLAT sug‘urta kompaniyasi” AJning moliyaviy barqarorlik reytingi “Fitch Ratings” tomonidan “Ijobiy” prognozi bilan “B+” darajasida tasdiqlandi

     

    Tavsiya etamiz

    “O‘lim sharbati”: SSSRda Stalindan so‘ng ikkinchi qudratli shaxs nomi berilgan qurol qanday paydo bo‘lgandi?

    6 iyul, 15:23

    SSSRning qo‘shni davlatga bosqini tarixi: Afg‘onistonda yodgorlik o‘rnatilgan yagona sovet askari kim edi?

    5 iyul, 15:22

    “Erishib bo‘lmaydigan ball belgilangani yo‘q” — “El-yurt umidi” jamg‘armasi ijrochi direktori

    4 iyul, 22:11

    “AQSH o‘yindan chiqmoqchi”. Ukraina Qo‘shma Shtatlar yordamisiz qayergacha bora oladi?

    4 iyul, 19:55
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    Latviya davlat xizmatchilarining Rossiya va Belarusiyaga borishini taqiqladi

    Dunyo | 10 iyul, 00:05

    Ozarbayjon va Rossiya o‘rtasidagi mojaro: nega bu ikki tomonlama ziddiyat Markaziy Osiyoda aks-sado bermoqda?

    Dunyo | 9 iyul, 23:45

    Joze Mourinyo sobiq shogirdini “Fenerbahche”ga olib kelmoqchi

    Sport | 9 iyul, 23:30

    “Ikki marta ko‘rgan insonimga turmushga chiqqanman”. Shahzoda Muhammedova oilasi, farzandlari va biznesi haqida gapirdi

    Shou-biznes | 9 iyul, 23:25

    Toshkent 20 yildan keyin qay ko‘rinishda bo‘ladi? Prezidentga yangi reja taqdim etildi

    O‘zbekiston | 9 iyul, 22:50

    The Guardian: Grok sun’iy intellekti natsistga aylandi va o‘zini MexaGitler deb atadi

    Dunyo | 9 iyul, 22:45

    O‘zbekistonga go‘sht importi keskin ko‘paydi

    O‘zbekiston | 9 iyul, 22:25
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.