Toshkent hayvonot bog‘ida 28-yanvar kuni ona 3 yoshli qizini Zuzu laqabli ayiq qafasiga tashlab yubordi. Hatto o‘z bolalarini yeb qo‘yishi yoki o‘ldirishi mumkin bo‘lgan yirtqich, changaliga tushgan qizchani g‘ajib tashlamadi, unga tegmadi. Eslasangiz, “Masha va ayiq” multfilmi qahramoni ayiq qizchaga mehribonlik ko‘rsatib, bolaning sho‘xliklarini ko‘taradi. Bugun hayotda ham biz yirtqich deya ataydigan ayiq qahramonga aylandi. U ojiz holda qolgan inson bolasiga hamla qilmadi. “Daryo” nashri mehribon Zuzu haqida reportaj tayyorladi.
Hayvonot bog‘ining Yirtqichlar bo‘limi mudiri Nodir Bahromovning aytishicha, Zuzu kavkaz qo‘ng‘ir ayig‘i turiga kiradi. U 2016-yilda tug‘ilgan. Toshkentga 4 yil avval Ozarbayjondagi Boku hayvonot bog‘idan olib kelingan.
“Hayvonot bog‘imizga 2017-yilda Zuzu (erkak) va bir urg‘ochi ayiq nasl olish uchun olib kelingan. Bu ayiqlar endi voyaga yetdi. Joriy yilning yozida ikkisini birga qo‘shib yuborish niyatimiz bor.
Zuzu laqabli ayig‘imizning oziq-ovqat ratsioniga asosan, sabzovot, meva, go‘sht, baliq va kasha mahsulotlari kiradi. Go‘sht mahsulotlaridan mol go‘shtini baliq bilan qaynatib kashasiga qo‘shib beramiz. Zuzu eng yaxshi ko‘rgan mahsulot — pishirilgan go‘sht hisoblanadi.
O‘zbekiston yovvoyi tabiatida oq tirnoqli ayiqlar ko‘p uchraydi. Uning ilmiy nomi — Tyanshan ayig‘i. Lekin ikkisi ham qo‘ng‘ir ayiq turiga kiradi. Ayiqlar ko‘p umr ko‘radigan jonivor bo‘lib, 25-30 yilgacha yashaydi. Bunday turdagi ayiqlarning tabiatdagi umri qisqaroq, hayvonot bog‘ida boqilganda uzoqroq davom etadi. Ayiq uxlashi uchun ikkita sabab kerak: sovuq tushishi va yeydigan ozuqasi kamayib ketishi”, — dedi xodim.
Ayni paytda qizcha bilan sodir bo‘lgan voqea sababli hayvonot bog‘iga keluvchilar soni oshgan. Ko‘pchilik Zuzuni o‘z ko‘zi bilan ko‘rish ishtiyoqida. Nodir Bahromov bog‘ ochilganidan beri (24 yil ichida) bu kabi xavfli vaziyat yuz bermaganini aytdi. Hozirda xavfsizlik choralari kuchaytirilib, yirtqich hayvonlar to‘siqlarini inson bo‘yi yetmaydigan darajaga ko‘tarilmoqda. Zuzuning qafasi ham avvalgidan yuqoriga joylashtirildi.
“Qizcha bilan sodir bo‘lgan voqea aslida juda mudhish. Lekin hayvonot bog‘imizga tashrif buyuruvchilarning ko‘p qismi Zuzu ayig‘ini o‘z ko‘zi bilan ko‘rish uchun dam olish va dushanba kunlari keldi. Bizda hayvonot bog‘i xodimlari yirtqich hayvonlari bilan aloqa (kontakt) o‘rnatmaydi va bu mumkin emas.
Ayig‘imizning qizchaga tegmagani bizning ham, uning ham baxti. Xavfsizlik choralarini ko‘rgan edik, lekin bunaqa holat bo‘lishini o‘ylamagandik. Endilikda shunday xavflarning oldini olish uchun yirtqichlar to‘siqlarini odam bo‘yi yetmaydigan balandlikka ko‘taryapmiz. Avvallari hayvonlar tashqariga chiqmasligi uchun qafaslarining to‘siqlarini qilgan bo‘lsak, endi insonlar qafasga o‘tmasligi uchun qafasdagi qiyalikni tashrif buyuruvchilar tarafga qiyshaytirdik”, — dedi hayvonot bog‘i bo‘lim mudiri.
Nodir Bahromovning ta’kidlashicha, hayvonot bog‘ida yirtqich hayvon insonga qattiq zarar yetkazsa yoki o‘ldirsa, ukol bilan uxlatilib, o‘ldiriladi.
“Yirtqichlar inson go‘shtini yeydigan bo‘lsa, unga o‘rganib qoladi va hayvon go‘shtini yemay qo‘yadi. Keyin u odamlar yashaydigan joyga borib ularni yeyishni boshlaydi. Shuning uchun hayvonot bog‘lari va sirklarda yirtqich odam go‘shtini yegan taqdirda uxlatiladi”, — deya qo‘shimcha qildi bog‘ xodimi.
Ayiq qafasiga tashlab yuborilgan qizcha voqeasi
Eslatib o‘tamiz, 28-yanvar kuni Toshkent hayvonot bog‘ida ayol omma oldida o‘z qizchasini ayiq qafasiga tashlab yuborgani, 5 metr chuqurlikdagi zovurga yiqilgan bola boshidan jarohatlangani, ayiq uni hidlab ko‘rgani va zarar yetkazmay nari ketgani xabar qilingandi. Keyin bola hayvonot bog‘i xodimlari tomonidan volyerdan olib chiqilgan hamda shifoxonaga olib borilgan. Sog‘liqni saqlash vazirligi qizaloq kasalxonada barcha zarur tibbiy ko‘riklardan o‘tkazilganini ma’lum qilgan. “Qizcha yengil shok holatida bo‘lgan, balandlikdan yiqilish oqibatida ochiq bosh miya jarohati va bosh miya chayqalishi kuzatilgan. Hozirda uning ahvoli yaxshi, tibbiyot xodimlari nazoratida”, — deyilgandi SSV xabarida.Mavzuga doir:
Hayvonot bog‘i vakillari holat yuzasidan qo‘shimcha izoh berib, aslida erkak ayiq hatto o‘z bolalari uchraganda yeb qo‘yib, o‘ldiradigan darajada bo‘lishi, ammo qizchani boshi qonagan holatda ham ayiq unga tegmagani chinakam mo‘jizaligini ta’kidlagan.
Mahalla va oilani qo‘llab-quvvatlash vazirligi bergan ma’lumotga ko‘ra, ayol turmushdagi kelishmovchiliklar sababli ruhiy tushkunlikka tushib qolgani uchun bolasini yirtqich qafasiga tashlab yuborgan.
Ayni paytda qizchaning ahvoli yaxshi va uning davolanishi uchun tibbiy xarajatlar hayvonot bog‘i hisobidan to‘lanmoqda. Qolaversa, qizcha va uning akasiga Toshkent hayvonot bog‘iga bir umr bepul kirish imkoniyati berilgan.
Izoh (0)