O‘zbekiston so‘nggi yillarda xususiy sektor boshqaruvidagi iqtisodiy o‘sish modelida sezilarli yutuqlarga erishdi va hozirdanoq uning samarasini ko‘rmoqda, deyiladi Emerging-Europe nashrining sharhida.
Fitch Ratings ma’lumotlariga ko‘ra, O‘zbekiston iqtisodiyoti 2017-yilda davlatning iqtisodiyotdagi ishtirokini minimallashtirish, asosiy tarmoqlarni liberallashtirishga qaratilgan islohotlar dasturi joriy etilganidan beri ulkan o‘zgarishlarga erishdi.
Artel kompaniyasi moliyaviy direktori Bektemir Murodovning nashrga aytishicha, eksportni rivojlantirishga qaratilgan so‘nggi islohotlar o‘zbek firmalariga tashqi bozorda o‘sishga yordam bermoqda.
Asosiy chora sifatida 2020-yilda hukumat eksportga mo‘ljallangan tovarlar uchun transport xarajatlari uchun subsidiya ajratishni boshladi. Bu mahalliy ishlab chiqaruvchilar uchun katta yordam bo‘ldi. Biz va boshqa firmalar ko‘plab bozorlarga birinchi marta chiqmoqdamiz.
Bektemir Murodov, Artel kompaniyasi moliyaviy direktoriO‘zbekistonning Denim to‘qimachilik kompaniyasi asoschisi Muzaffar Rahmatov o‘z kompaniyasida ijobiy o‘zgarishlar ro‘y berganini ta’kidladi. Erkinlashtirish Markaziy Osiyo mamlakatining Yevropa Ittifoqi bilan iqtisodiy munosabatlariga ham ijobiy ta’sir ko‘rsatdi.
Sxema rivojlanayotgan davlatlarga inson huquqlari, mehnat huquqlari, atrof-muhit va erkin boshqaruv bo'yicha 27 xil xalqaro konvensiyalarni amalga oshirish evaziga import bojlarini sezilarli darajada qisqartirish imkonini beradi.
O‘zbekistonning GSP+ maqomiga ko‘tarilishi Yevropa Ittifoqi bilan 6000 dan ortiq mahsulot, jumladan, to‘qimachilik mahsulotlari uchun bojsiz savdo qilish imkonini beriladi. Bu bizni Yevropa brendlari oldida yanada raqobatbardosh qildi.
Muzaffar Rahmatov, Denim kompaniyasi asoschisiSerdaromad paxta sanoatida bolalar va majburiy mehnatning boshqa shakllariga to‘liq barham berilganidan so‘ng, O‘zbekiston Yevropa Ittifoqining Preferensiyalarning umumiy sxemasiga (GSP+) kiritildi.
O‘zbek mahsulotlarini nima maftunkor qildi
Murodovning so‘zlariga ko‘ra, O‘zbekistonda ishlab chiqarilayotgan mahsulotlar jozibadorligi ortib borayotganining asosiy sababi moslashuvchan ishchi kuchi va kuchli mahalliylashtirishdir. Bu esa tovarlarni xalqaro miqyosda hamyonbop qildi.
Britaniyaning Deloitte buxgalteriya tashkiloti, “Katta to‘rtlik”ning Moskva bo‘limi boshqaruvchi direktori Rustam Muxametshin o‘zbek tovarlari allaqachon bu holatda bo‘lishi kerakligini aytib o‘tdi.
Bozorda mehnat xarajatlari juda past va yaxshi ishlab chiqarish standartlari mavjud. O‘zgarishlar nihoyat savdodagi bu to‘siqlarni bartaraf etdi. Shuni ham ta’kidlash kerakki, o‘zbek ishlab chiqarishining yuqori mahalliylashuvi ta’minot zanjiri inqirozi davrida juda foydali bo‘ldi — deydi Muxametshin.
O‘zbekiston eksportining kelajagi
Ushbu o‘sish tendensiyasini davom ettirish uchun O‘zbekiston hukumati liberallashtirish va ochiqlikni davom ettirishi juda muhimdir.
Prezident Shavkat Mirziyoyevning parlamentdagi ma’ruzasida aholi daromadlarini oshirish, qo‘shimcha ish o‘rinlari yaratish, ishlab chiqarishni ko‘paytirish uchun yangi bozorlarni o‘zlashtirish zarurligi aytib o‘tilgan.
Vazirlikning ta’kidlashicha, O‘zbekiston bozorini yanada ochiqligini ta’minlash, mahalliy biznesda mahsulot sifatini yaxshilash, tovarlar tannarxini pasaytirish va yangi texnologiyalarni joriy etishga majbur qiladi. Bu esa O‘zbekistonga jahon ishlab chiqarish tizimi, jahon bozori va iqtisodiy integratsiya jarayonlariga kirish imkonini beradi.
Jahon Savdo Tashkiloti bilan muzokaralarni davom ettirish orqali mamlakatning global iqtisodiy integratsiyani kengaytirish mumkin. Shu bilan birga Yevropa Ittifoqi bilan yangi sheriklik va hamkorlik shartnomasini tuzish yana bir ustuvor vazifadir.
Avvalroq 2021-yil yakuni bo‘yicha tashqi savdo hajmi 42,1 mlrd dollarni tashkil etgani haqida xabar berilgan edi. Bu undan oldingi yilga nisbatan 5,8 mlrd dollarga ko‘proq. Shundan 16,6 mlrd dollari eksportga, 25,4 mlrd dollari importga to‘g‘ri keladi. Passiv savdo balansi 8,8 mlrd dollarni tashkil etdi.
Izoh (0)