Amerikalik mutaxassislarning tadqiqotida lokdaunlar COVID-o‘limlarni atigi 0,2 foizga kamaytirgani ma’lum bo‘ldi

2020-yilning bahorida dunyo miqyosida koronavirus pandemiyasi kuchaygan davrda COVID-19 dan o‘lim darajasini pasaytirish uchun lokdaunlarning joriy etilishi minimal natija berdi va amalda ko‘zlangan maqsadga nisbatan bunday chora samarasiz ekani ma’lum bo‘ldi. Bu haqda Amerikaning Jons Hopkins universiteti mutaxassislari tomonidan federal va mahalliy hokimiyat ma’lumotlarini tahlil qilish asosida o‘tkazilgan tadqiqot xulosasiga tayanib, “TASS” xabar berdi.

Tadqiqot mualliflarining aniqlashicha, ushbu davrda AQSh va Yevropa mamlakatlarida joriy etilgan lokdaunlar COVID-19 dan o‘lim darajasini atigi 0,2 foizga kamaytirgan, ammo juda katta salbiy iqtisodiy va ijtimoiy oqibatlarga olib kelgan.

“Meta-tahlil shuni ko‘rsatdiki, lokdaunlar aholi salomatligiga nol darajada bo‘lmasa-da, minimal ta’sir qilgan, ammo ular joriy qilingan joyda katta iqtisodiy va ijtimoiy xarajatlar yuzaga kelgan. Natijada lokdaun siyosatini asossiz sanab, pandemiyaga qarshi siyosiy vosita sifatida undan voz kechish kerakligini ta’kidlash mumkin”, — deyiladi universiteti mutaxassislarining xulosasida.

Meta-tahlil mualliflarining xulosasiga ko‘ra, bemorlarning o‘zini yakkalash chorasi ko‘proq samara ko‘rsatgan. Barcha ijobiy va salbiy tomonlarni hisobga olgan holda, yakunda bu COVID-19 dan o‘limni 2,9 foizga kamaytirish imkonini bergan. Mutaxassislarning ta’kidlashicha, ushbu chora, bir tomondan infeksiya tarqalishini cheklagan bo‘lsa, ikkinchi tomondan uning bir joyda to‘planishini oshirgan, ya’ni kasallangan odamlarning oilalari va atrofidagi odamlarga salbiy ta’sir ko‘rsatgan, chunki ular xavfsizroq joylarga — bog‘larga, plyajlarga va boshqa ochiq joylarga kirish huquqidan mahrum edi.

Tadqiqot mualliflari bu davrda ishsizlikning o‘sishi, o‘quv jarayoni sifatining pasayishi, oiladagi zo‘ravonlik va tibbiy preparatlarning dozasini oshirib yuborish holatlarining ko‘payishi kabi salbiy oqibatlarini qayd etdi. AQShda 2020-yilning mayidan 2021-yilning apreligacha bo‘lgan davrda me’yordan ortiq dori iste’mol qilish tufayli vafot etganlar soni 28,5 foizga oshib, 78,056 nafargacha yetdi. Oiladagi zo‘ravonlik esa 8,1 foizga oshdi.

“Ushbu ijtimoiy xarajatlarni lokdaunlarning (minimal) ijobiy ta’siri bilan taqqoslab ko‘rish kerak, bizning meta-tahlillarimiz eng yaxshi holatda ham ularning ahamiyati juda past ekanini ko‘rsatdi. Foyda va xarajatlarning ushbu standart hisob-kitobi qat’iy xulosaga olib keladi: lokdaunlarni pandemiyaga qarshi siyosiy vosita sifatida qat’iyan rad etish zarur”, — deydi Jons Hopkins mutaxassislari.